Durak (The Fool) (2014)
Regie: Yuriy Bykov | 116 minuten | drama | Acteurs: Artem Bystrov, Nataliya Surkova, Darya Moroz, Aleksandr Korshunov, Maxim Pinsker
Durak is Russisch voor dwaas. Een dwaas ben je misschien wanneer je in Rusland alles braaf volgens de regeltjes probeert uit te voeren. Dit geldt in ieder geval wel in het dystopische wereldje van ‘Durak’, een film van regisseur Yuriy Bykov. Deze van wodka en corruptie doordrongen film, laat de duistere kant van bestuurlijk Rusland zien. ‘Durak’ is naast een boeiende en strak gemaakte film ook een moreel gedachte-experiment – hoe ver moet je gaan in je eerlijkheid en wanneer dien je afscheid te nemen van je waarden?
Als de leidingen in een oude flat het begeven, wordt Dima Nikitin (Artem Bystrov), een bescheiden loodgieter, uit zijn krakkemikkige bed gebeld. Eenmaal aangekomen bij het gebouw komt Dima erachter dat de funderingen dusdanig beschadigd zijn, dat deze het op elk moment zouden kunnen begeven. De goudeerlijke loodgieter doet er alles aan om de ramp, die het instorten van de flat zou veroorzaken, te voorkomen. Met deze onderneming komt hij midden in een duister spel van de bewindvoerders van de stad terecht. De politie, brandweer en burgemeester – iedereen is betrokken bij een ingewikkeld netwerk van corruptie, steekpenningen en omkooppraktijken.
In ‘Durak’ is een indrukwekkende wereld geconstrueerd. Het is een wereld waar de gebouwen vervallen, de kleuren donker en de mensen vals zijn. Het obscure decor sluit uitstekend aan bij het verdorde moraal dat de stad heeft geteisterd. Dima tracht nog, als één van de weinig overgebleven lichtpuntjes van de stad, de bevolking te helpen aan een iets florissanter lot. Dit is echter een kansloze missie – Dima wordt meegenomen in een stortvloed van bederf met een sterkere stroming dan de Wolga.
‘Durak’ is visueel sterk en stelt interessante vragen. Bovendien is het prettig dat de kijker geen ethisch standpunt door de strot geduwd wordt, in tegendeel, er genoeg ruimte wordt aangeboden om daarin zelf een oordeel te vellen. Al met al is ‘Durak’ een mooie ode aan de goedzak of de dwaas – afhankelijk van welke kant je het bekijkt.
Robin Zwaan
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 26 maart 2015
VOD-release: 30 juli 2015