Eaten Alive by the Cannibals – Mangiati vivi dai cannibali (1980)

Regie: Umberto Lenzi | 92 minuten | horror, avontuur | Acteurs: Robert Kerman, Ivan Rassimov, Janet Agren, Paola Senatore, Me Me Lai, Fiamma Maglione, Franco Fantasia, Mel Ferrer, Franco Coduti, Alfred Joseph Berry, Michele Schmiegelia, Gerald Grant, Carlo Longhi, Jake Teague

‘Vermakelijk onsmakelijk’

Er lijken twee soorten kannibalenfilms te zijn. Degenen die kannibalisme gebruiken voor een cultuurrelativistisch betoog en degenen die kannibalisme gebruiken als een excuus om zoveel mogelijk bloed, ingewanden en andere onsmakelijkheden in beeld te brengen. ‘Eaten Alive by the Cannibals’ is zo’n film die in de tweede categorie valt…

De wereld die exploitant Umberto Lenzi schetst is er één zonder grijstinten. De kannibalen in zijn film worden geportretteerd als moordlustige roofdieren, zonder besef van beschaving of enige blijk van intelligentie. De enige functie die ze hebben is om uit de bosjes te springen en gevaarlijk te doen, uiteraard gevolgd door een fikse afstraffing door de blanke medemens. Alhoewel dit aardig naar xenofobie riekt is ‘Eaten Alive’ gelukkig te expliciet om dit gegeven serieus te nemen. De film moet het hebben van zijn sensationele karakter en daar lenen zwart-wit redenaties zich nu eenmaal erg goed voor. Relativisme zou alleen maar in de weg staan bij een film die tracht te shockeren en dit tevens met verve doet.

Het kannibalisme motief is daarnaast slechts bijzaak. ‘Eaten Alive’ is vooral een film over een verdwenen familielid dat uit de klauwen van een gestoorde junglesekte gered dient te worden. Tel hier nog vele natuurbeelden en overbodige moord- en martelscènes bij op en je hebt een beeld van de film. Minder conservatief wordt het er niet op, want erg veel sympathie voor de sekte kan Umberto Lenzi niet opbrengen. Als een stel verslaafde Charles Manson-aanhangers maken de leden van de sekte zich schuldig aan het ene na het andere bloederige misdrijf, waarbij tevens menig beestje het moet ontgelden. Erg genuanceerd is het niet, maar dat was dan ook nooit de opzet. Dat Lenzi een stap te ver is gegaan met de vele martelingen van inheemse diersoorten staat echter buiten kijf. De momenten dat de kijker rubberen ingewanden krijgt voorgeschoteld vormen een welkome afwisseling van de vele dierenrechtenschendingen waaraan de filmmakers zich hebben schuldig gemaakt.

Op de dierenmishandeling na valt er nog altijd genoeg te beleven in de film. Elk excuus wordt aangegrepen om nog een extra ledemaat af te hakken of wat extra bloot te laten zien en dit alles gebeurt onder het genot van swingende symfodeuntjes die de vroege jaren 80 sfeer van de film compleet maken. Alhoewel ‘Eaten Alive by the Cannibals’ inwisselbaar is met elke andere degelijke kannibalenfilm, klinkt de soundtrack verzorgder dan in menig exploitatiefilm van begin jaren 80. Ook de karakters zijn regelrecht uit de clichés van de Italiaanse kannibalenfilm gegrepen, want ‘Eaten Alive’ is een film van hulpeloze blondjes en ruige mannen, waarbij er niet één keer wordt getwijfeld aan de rol van vrouwen als lustobject. Weinig verwonderlijk in een film die het niet zo nauw neemt met de ethiek. Had de film dit wel gedaan, dan waren de vele pijnlijke scènes ons ook onthouden gebleven en hadden we nooit geleerd hoe borsten worden geamputeerd, ingewanden uit het menselijk lichaam worden getrokken of hoe men iemand’s voet opeet. De exploitatie-liefhebber kan in ieder geval zijn geluk niet op.

Men kan zich bij ‘Eaten Alive’ afvragen hoe ver men mag gaan om de kijker te shockeren, maar dat Umberto Lenzi’s missie om een onsmakelijke film te maken geslaagd is, dat moge duidelijk zijn. Dat ‘Eaten Alive’ tevens een sluitstuk is in de geschiedenis van de Italiaanse kannibalenfilm is eveneens duidelijk, want meer variaties op het thema waren niet mogelijk. ‘Eaten Alive’ is een film die gemaakt is op het hoogtepunt van een subgenre en dit is terug te zien in de diversiteit van het martel- en moordthema in de film. De film dendert 90 minuten lang door met diverse onplezierigheden, zonder te vervallen in opvuldialogen of een romantisch zijspoor. Dat betekent dus een hoop bloedvergiet.

Voor originaliteit kan men beter klassiekers als ‘Cannibal Holocaust’ of ‘Mountain of the Cannibal God’ kijken, maar voor een avondje Italiaanse geweldsdelicten is men bij ‘Eaten Alive’ aan het goede adres.

Sander Colin