Een vlucht regenwulpen (1981)
Regie: Ate de Jong | 93 minuten | drama, komedie | Acteurs: Jeroen Krabbé, Marijke Merckens, Henriëtte Tol, Claire Wauthion, Huib Rooymans, Willeke van Ammelrooy, Rijk de Gooyer, Femke Boersma, Loes Luca, Simone Kleinsma, Margot Keune, Elja Pelgrom, Peter Tuinman, Paul van Gorcum, Hans Veerman
De Nederlandse schrijver Maarten ’t Hart heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan, maar als je mensen vraagt één boek van hem te noemen, is de kans groot dat ze ‘Een vlucht regenwulpen’ antwoorden. Nog altijd gaat er blijkbaar een bijzondere aantrekkingskracht van het boek uit, waardoor het al decennia lang (het boek verscheen in 1978) de leeslijsten van middelbare scholieren siert. Of regisseur Ate de Jong dat voorzien had is maar de vraag. Feit blijft dat hij al zeer snel na verschijnen van het werk aan de slag is gegaan met een verfilming, die in 1981 de Nederlandse bioscopen mocht aandoen.
In ‘Een vlucht regenwulpen’ krijgt de 34-jarige hoogleraar in celbiologie Maarten (Jeroen Krabbé), die bij zijn zieke moeder woont, ’s nachts een boodschap van God. Dat hij zeven dagen heeft om eindelijk eens met een vrouw naar bed te gaan of dat hij anders zal sterven. Maarten is een ontzettende kluns als het op vrouwen aankomt, dus het lijkt een vrijwel onmogelijke opgave. Zijn alter-ego (ook Jeroen Krabbé, maar nu met een vuig pornosnorretje) staat hem met raad en daad bij, maar schept er ook vooral genoegen in om Maarten volstrekt belachelijk te maken. Aanvankelijk wil Maarten er niet echt aan. Maar hij begint al snel goddelijke voortekenen te zien en besluit toch kenbaar te maken dat hij nog maar een paar dagen heeft om zijn maagdelijkheid te verliezen.
Het levert tal van curieuze en vooral bijzonder lachwekkende situaties op, zonder dat het schrijnend wordt. Nu en dan is Krabbé wat aan het schmieren, maar bovenal heeft hij zichtbaar lol in zijn dubbelrol. De film doet een beetje gedateerd aan, maar niet op een storende manier. Vooral ademt hij het soort onbezorgdheid dat je begin jaren tachtig nog een beetje kon proeven.
Maarten heeft slechts één vriend, of liever: slechts één persoon (naast zijn moeder) die hem accepteert zoals hij is. Jacob (een prachtig naturelle Huib Rooymans) is al met Maarten bevriend sinds de middelbare school en is als het op vrouwen aankomt precies het tegenovergestelde van zijn kameraad. Hij is een belangrijke spil in het verhaal, omdat op zijn trouwfeest de zus van Maartens grote jeugdliefde komt opdagen. Wat een vloedgolf aan herinneringen (in flashback) teweegbrengt. Interessant is de keuze om de stemmen van de jonge Jacob en Maarten in te laten spreken door de oude acteurs. Het werkt verrassend goed.
De film wijkt op veel punten af van het boek, maar volgt in grote lijnen hetzelfde soort verhaal. Waar ’t Hart in zijn boek veel aandacht schenkt aan het streng gereformeerde milieu waarin hij is opgegroeid, komt dat in de film slechts in een paar scènes terug. Maar het sociale isolement van Maarten wordt geloofwaardig opgezet, wat de haast onmogelijke missie de nodige spanning meegeeft. Al met al nog steeds een bijzonder aardige film die op een prettige manier voortkabbelt.
Wouter de Boer
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 19 februari 1981
Bioscooprelease: 30 oktober 2014 (re-release)