Elf (2003)

Regie: Jon Favreau | 95 minuten | komedie, familie, fantasie | Acteurs: Will Ferrell, James Caan, Bob Newhart, Edward Asner, Mary Steenburgen, Zooey Deschanel, Daniel Tay, Faizon Love, Peter Dinklage, Amy Sedaris, Michael Lerner, Andy Richter, Kyle Gass, Artie Lange, Claire Lautier

Onschuld. Kerstgedachte. Op de Noordpool, waar de elven cadeautjes maken voor de kerstman, gelden drie geboden: 1: “behandel elke dag als een kerstdag”, 2: “op de goede mensen-lijst is plaats voor iedereen” en 3: “de beste manier om kerstvreugde te delen, is te zingen met luide kelen.” Buddy komt in New York terecht als dertigjarige volwassene, opgegroeid tussen de elven en grootgebracht volgens de drie elvengeboden. Als een groot kind baant hij zich vrolijk een weg in de wereld van geld, macht, haast, gebrek aan aandacht, teleurstelling, schaamte en meer van dat soort dingen, die de moderne westerse mens zichzelf aandoet. Zijn houding werkt ontwapenend, op iedereen die hij tegenkomt en ook op de kijkers thuis.

Will Ferrell is prima als Buddy, die de onschuld zelf is en iedereen om zich heen weet aan te steken met zijn goede humeur, zijn ongedwongenheid en vrolijke schaamteloosheid.

Onschuld is niet hetzelfde als naïviteit of zelfs domheid. Buddy is weliswaar zachtaardig en open en weet niets van schaamte en hebzucht, maar hij is ook doelgericht, vastberaden, geduldig en flexibel. De ‘perfecte mensch’ eigenlijk. Buddy is zo content met zichzelf en het leven, dat er van écht grote problemen uiteindelijk nooit sprake kan zijn. Ook zijn biologische vader (James Caan), die hij in New York vindt, is niet een echte grote hufter. De conflicten worden daardoor nooit echt op de spits gedreven en daardoor wordt de film in wezen nooit echt spannend. Toch is Will Ferrell duidelijk in zijn element als het grote kind Buddy, waarmee hij de film draagt.

Een kerstfilm is het best als hij het hele gezin kan bekoren. Dat betekent dat er geen of zeer licht geweld in voorkomt, geen echte seksuele handelingen, behalve zoenen, wel liefdesperikelen, typische orkestrale muziek met veel vrolijke strijkers (als je ze hoort voel je je warm van binnen), klokkenspelen en sledebellen. En als het zich New York afspeelt, kunnen de beroemde jazzstandards niet ontbreken, dan zingt Ray Charles ‘Winter Wonderland’, Ella Fitzgerald ‘Let it snow’ en kan Frank Sinatra ook niet ontbreken met een kerstkraker. En natuurlijk is er veel sneeuw.

Het verhaal gaat uiteraard over de kerstgedachte van liefde en aandacht voor elkaar en meestal spelen kinderen een belangrijke rol in verspreiding van deze gedachte. Van geen enkele kerstfilm, zeker uit Hollywood, hoef je te verwachten dat ze het wiel opnieuw uitvinden en dat doet ‘Elf’ ook zeker niet. Maar, doorspekt met alle bovengenoemde clichés, is het een goed gemaakte, onderhoudende film, die voldoet aan alle kerstcriteria. En hoewel het verhaal iets spannender had gemogen, is dit een uitstekende film om met het hele gezin tijdens de kerstdagen anderhalf uur lang mee voor de buis te vertoeven.

Arjen Dijkstra

Waardering: 4

Bioscooprelease: 18 december 2003