Emilia Pérez (2024)
Regie: Jacques Audiard | 133 minuten | misdaad, komedie | Acteurs: Zoe Saldana, Karla Sofía Gascón, Selena Gomez, Adriana Paz, Edgar Ramírez, Mark Ivanir, Eduardo Aladro, Emiliano Hasan, Gaël Murguia-Fur, Tirso Pietriga, Xiomara Melissa Ahumada Quito, Magali Brito, Jarib dit Javier Zagoya Montiel, Sébastien Fruit, Alejandra Reyes, Anabel Lopez, Daniel Velasco-Acosta, James Gerard, Braulio Gómez Bernal, Stéphane Ly-Cuong, Tulika Srivastava, Johanna Rebolledo Marin, Alejandra Ambrosi, Karla Lazo, Gabriela Ceceña, Lucile Chriqui, Sarah Gfeller, Luis Gabriel Gonzalez, Loïc Percheron Lazo, Rosario Zamora, Nathalie Saucedo, Marysol Cordourier, Monica Ortiz, Alonso Venegas Flores, Ana Laura Fortuit, Jonas Paz-Benavides, Tiphanie Ham, Benjamin Díaz Espinoza, Holly-Rose Clegg, Kalvin Winson, Lou Justine Moua Nedellec, Michael Charny, Mohammed Ali Ismail, Katie Valentine, Zelda Rittner, Eric Geynes, Silvia Herraiz, Ángel Romero, Eduardo Lubo, Manuel Sol Mateo, Théo Guarin, Lucas Varoclier
De Franse regisseur Jacques Audiard houdt wel van een fikse uitdaging. Dit keer komt hij op de proppen met een film die zijn oorsprong heeft in een zelfgeschreven opera libretto over een Mexicaanse drugsbaas in gendertransitie. Het resultaat, ‘Emilia Pérez’, moet doorgaan voor een muzikale misdaadkomedie. Ongeacht of je het daar mee eens bent, is het sowieso moeilijk een vinger te leggen op deze ongewone mix van genres. Gelukkig is het geen vlees noch vis geworden, maar iets spannends, uitdagends en soms onnavolgbaar grillig.
Bij monde van haar baas pleit de briljante advocaat Rita Moro Costra (Zoe Saldaña) de grootste misdadigers en doortrapte heertjes van Mexico vrij. Eigenlijk knapt ze niet alleen het vuile werk op van haar cliënten maar ook dat van haar baas. Aan het einde van de dag blijft ze achter met een pover loon en nul erkenning. Dan krijgt Rita een telefoontje van de grootste drugsbaas in Mexico, Manitas “Small Hands” Del Monte (Karla Sofìa Gascón). Hij bewondert haar en wil haar voor een hoeveelheid geld inhuren die haar hele leven makkelijk zal maken. Zonder lang te twijfelen en te weten wat precies de opdracht inhoudt, gaat ze in op het aanbod. Het is in haar wereld immers eten of gegeten worden.
Rita’s opdracht: zo geruisloos mogelijk een transitie van man naar vrouw regelen voor Manitas. Hij heeft zich altijd al vrouw gevoeld en wil op die manier ook met een schone lei beginnen. Waar anderen in Mexico dat niet hebben, heeft Manitas hiervoor ongelimiteerde bronnen.
Emilia Pérez kon haar gender, haar beroepskeuze en misschien haar uiterst duistere verleden creatief veranderen maar niet de gevoelens van haar partner, Jessi Del Monte (Selena Gomez), en van de kinderen van de man die was. Wat betreft gevoelens, ook niet andersom. Dus jaren na de transitie presenteert Emilia zich als de verloren rijke zus van Manitas en tante van de kinderen om zo weer dichtbij de geliefden uit het vorige leven te zijn. De film bijt zich vast in de beproeving als je niet heel je verhaal kan vertellen. Is er bovendien vergeving voor daden uit een vorig leven? Zijn die levens echt gescheiden? Ook sleurt Emilia er Rita weer bij en ziet de advocaat hoe het grote geheim van binnenuit aan de tante en haar naasten vreet.
Net als in ‘Madres paralelas’ (Pedro Almodóvar, 2021) zoomt regisseur Audiard in op de sociaal-politieke geschiedenis van een land waar ongelijkheid en geweld de duivelse handen in elkaar hebben geslagen. Als Mexicaanse drugsbazen elkaar niet actief aan het uitmoorden zijn, lijken ze op sterren die zonder gemor voor immens veel geld naar het buitenland kunnen vluchten waarmee geen uitleveringsverdrag bestaat. De rest, de vele slachtoffers door het drugsgebruik en gerelateerd geweld, is slechts een statistiek. Het succes van de internationale drugshandel slaat zodoende al een generatie lang een gapend gat in de samenleving. Kan je in deze situatie ontsnappen aan de emotionele geschiedenis die in je DNA zit gebakken? Het verhaal van Emilia hint er in ieder geval op dat misschien wel iedereen, wat diegene ook heeft misdaan in hun leven, een heilige voor anderen kan worden.
Grotendeels flikt Audiard het om uitersten van genres te laten samenkomen voor een zingende crimineel die absolutie in de strenge zin van het woord zoekt. Het zingen is integraal aan de emoties van de personages zoals de eenzame zangscène in ‘Magnolia’ (Paul Thomas Anderson, 1999)). Eindelijk, op een onverwacht moment, opent hun hart (op de tong) even. Daarbovenop hebben de zang- en dansscènes een satirische ondertoon over onrecht en ongelijkheid. Knap dat het geheel niet vervalt in één grote kitscherige show. En hoewel de film het morele oordeel allereerst aan de kijker laat, is het maar beter dat het geen kitsch wordt als je zo’n moreel dubieus personage, in wezen filmfamilie van Tony Montana uit ‘Scarface’ (Brian De Palma, 1983), in een vergevingsgezind daglicht stelt.
Actrices Saldaña en Gascón zitten in de poriën van de film en dragen met muzikale precisie en weemoed de lach en de traan, en overleven gedwee de meer absurde passages. Selena Gomez vult het duo vakkundig aan. Er moet wel bij genoemd worden dat sommige bijrollen niet geheel uit de verf komen zoals de Mexicaanse cowboy door Edgar Ramirez. Ook is het ietwat onduidelijk waar het predicaat komedie vandaan komt voor ‘Emilia Pérez’. Hoeveel er zeker te grijnzen valt, is de schuld en boete in het verhaal ook zeer duister. Toch mag dit de pret, de pit en de overlevingsdrang van de personages niet drukken.
Roy van Landschoot
Waardering: 4
Speciale vertoning: Pathé Festival 2024 (13 oktober 2024)
Bioscooprelease: 17 oktober 2024