Enduring Love (2004)

Regie: Roger Michell | 110 minuten | drama | Acteurs: Daniel Craig, Samantha Morton, Rhys Ifans, Bill Weston, Bill Nighy, Susan Lynch, Ben Whishaw, Justin Salinger, Andrew Lincoln, Helen McCrory, Rosie Michell, Lee Sheward, Jeremy McCurdie, Nick Wilkinson

De Engelse schrijver Ian McEwan kreeg van de Britse literaire pers aan het begin van zijn carrière de bijnaam Ian McAbre. Wie bekend is met zijn werk of met de verfilming ervan (‘The Cement Garden’, ‘The Comfort of Strangers’), weet waar die bijnaam vandaan komt. Naargeestige drama’s met een voorkeur voor verknipte karakters en verknipte daden. Hoewel McEwans latere werken wat minder bizar zijn, kennen ook deze hun gekken en dwazen. Zo ook ‘Enduring Love’, een verhaal over een getraumatiseerde wetenschapper en een homoseksuele, hyperreligieuze stalker.

Naast een spannend verhaal is ‘Enduring Love’ vooral een diepgaande studie naar irrationaliteit, liefde, zingeving, schuld en verlossing. Voor een roman van gemiddelde omvang is dat al een hele vracht, voor een film van gemiddelde lengte is het iets teveel. Waar het knapperig proza van McEwan alle tijd krijgt om zaken uit te diepen, daar komt de film tijd en ruimte tekort. De opmerkingen over liefde en schuld boeien wel, maar blijven net iets teveel in de lucht zweven. Daarbij lopen thriller en drama elkaar soms flink voor de voeten waardoor de film als geheel constant dreigt te struikelen.

De acteerprestaties zijn daarentegen dik in orde. David Craig als Joe en vooral Rhys Ifans als de gestoorde Jed zetten overtuigende karakters neer. Samantha Morton doet flink haar best, maar aan de rol van Joe’s verloofde Claire valt helaas niet veel eer te behalen. De andere rollen, van groot tot klein, worden in de beste Britse traditie prima vertolkt.

Om de verwarring van de getraumatiseerde Joe te illustreren, heeft regisseur Michell (‘Notting Hill’, ‘The Mother’) alle filmische hulpmiddelen uit de kast getrokken. Slowmotions, versnelde opnamen, wazige shots, handgedraaide shots en opnamen vanuit het perspectief van de stalker. Dit alles overgoten met muziek van de meest afgrijselijke soort. Het maakt ‘Enduring Love’ niet eenvoudig te verteren maar zorgt wel dat de toeschouwer niet kan ontsnappen tijdens deze naargeestige, ongemakkelijke, maar toch ook fascinerende trip door de menselijke geest.

Kun je van een literair meesterwerkje een briljante film maken? Ongetwijfeld, maar in het geval van ‘Enduring Love’ is dat niet gelukt. Waarschijnlijk is deze roman, met zijn vele ideeën en uiteenzettingen, ook nauwelijks adequaat te verfilmen. Toch kun je ‘Enduring Love’ nou ook weer niet echt slecht noemen. Ondanks alle tekortkomingen is het op zijn minst een intrigerende film, en ook wel een die past in het rijtje van eerdere McEwan-adaptaties. Mister McAbre himself, die bij deze productie als associate producer optrad, zal niet helemaal ontevreden zijn. Al was het maar vanwege die geweldige openingsscène…

Henny Wouters

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 24 maart 2005