Essential Killing (2010)

Regie: Jerzy Skolimowski | 83 minuten | thriller, oorlog | Acteurs: Vincent Gallo, Emmanuelle Seigner, Zach Cohen, Iftach Ophir, David L. Price, Nicolai Cleve Broch, Stig Frode Henriksen, Tracy Spencer Shipp, Klaudia Kaca, Dariusz Juzyszyn, Robert Mazurkiewicz, Lars Markus Verpeide Bakke, Even Løken Bergan, Thomas Berg, Eirik Daleng, Morten Enger, Håkon Speirs Færvik, Phillip Goss, Anders Kile Grønningsæter, Lars Berg Jensen, Niklas Nygaard, Torgrim Ødegård, Varg Strande, Christian Teisnes

‘Essential Killing’ is een combinatie tussen een klassiek overlevingsverhaal en een geëngageerde protestfilm over de strijd tegen het terrorisme. Een Afghaanse moslimstrijder wordt na een bloedig treffen met Amerikaanse soldaten krijgsgevangen genomen en verplaatst naar een geheim gevangenenkamp ergens in Oost Europa. Door een auto ongeluk weet hij bij toeval weg te komen. Opgejaagd door militairen en het koude winterse weer probeert hij aan zijn belagers te ontsnappen. In het besneeuwde woud en ver weg van zijn thuisland lijkt het echter een onbegonnen strijd.

Om in leven te blijven moet de Afghaan regelmatig naar de wapens grijpen, wat een aantal dodelijke slachtoffers tot gevolg heeft. Vandaar ook de titel ´Essential Killing’, de man moet doden om zichzelf in leven te houden. De moslimstrijder zegt in deze film geen woord, wat niet wil zeggen dat hij zijn lot emotieloos ondergaat. De man lijdt zichtbaar onder het zware geweld dat hij zijn slachtoffers aan moet doen. Dat lijkt ook meteen de centrale vraag te zijn die regisseur Jerzy Skolimowski de kijkers wil stellen. Heeft de Afghaan geen andere mogelijkheden of is het doden van zijn tegenstanders echt zijn enige uitweg?

De makers van de film lijken niet duidelijk partij te kiezen. De Afghaan grijpt in tijden van nood krampachtig naar geleerde Islamistische Koranteksten, die hem van de noodzaak van zijn zinloze strijd moeten overtuigen. De man is in zekere zin echter ook een slachtoffer, want hij wordt door de Amerikanen van huis en haard weggerukt en opgejaagd als wild. De Afghaan is dus ook door wanhoop gedreven en handelt daarom zo extreem.

Essentieel voor het slagen van ‘Essential Killing’ is de vraag of Skolimowski erin geslaagd is de innerlijke tweestrijd van de naamloze terrorist weer te geven. Dat is eigenlijk onvoldoende gelukt. Door de sterke nadruk op de achtervolging heeft de film een nogal kaal verhaal en door het ontbreken van dialoog wordt je onvoldoende bewust van de gedachten die achter de emoties van de moslimstrijder schuil gaan. Ook gebeuren er nogal wat onwaarschijnlijke dingen in de film. Zo wordt de Afghaan verzorgd door een dove vrouw die in een hutje in het bos woont, wanneer hij daar bloedend en met een pistool in zijn hand voor de deur neerstort. Een aanslag op een houthakker wordt door geen van de andere houthakkers gehoord. ‘Hij had allang dood moeten zijn,’ denk je dan.

Bram Semeijn

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 8 september 2011