Falsche Bewegung – The Wrong Move (1975)

Regie: Wim Wenders | 99 minuten | drama | Acteurs: Rüdiger Vogler, Hans Christian Blech, Hanna Schygulla, Nastassja Kinski, Peter Kern, Ivan Desny, Marianne Hoppe, Lisa Kreuzer, Adolf Hansen

In ‘Falsche Bewegung’, gebaseerd op het boek “Wilhelm Meisters Lehrjahre” van Goethe, gaat het over de dunne scheidslijn tussen goed en kwaad. De Duitse regisseur Wim Wenders wil aantonen dat wat op het eerste gezicht een goede reactie is in een bepaalde situatie, toch negatieve gevolgen kan hebben, wanneer deze reactie niet als zodanig wordt geïnterpreteerd. In de relationele sfeer tussen de personages komt dit telkens op verschillende wijzen naar voren. Dit komt tot uiting in zowel de verbale, maar ook in de non-verbale communicatie.

Naast dit thema gaat de film over de zoektocht naar de zin van het leven en de eigen identiteit. Centraal hierin staan eenzaamheid en eentonigheid die door elke personage weer op verschillende manieren worden ervaren. Wim Wenders, die duidelijk tegen de veramerikanisering van het naoorlogse Duitsland is, schildert de eenzaamheid en eentonigheid met saaie beelden van landschappen en lusteloze houdingen, die de personages aannemen. Ondanks de saaiheid van de beelden is de cinematografie van hoog niveau. Vanuit verrassende camerastandpunten wordt er gefilmd. Of het nu het uitzicht is uit een rijdende trein of vanaf het balkon van een flat in Frankfurt je blijft gefascineerd kijken.

Muziek neemt in de films van Wim Wenders een belangrijke plaats in. ‘Falsche Bewegung’ vormt hierop geen uitzondering. De film wordt ondersteund door een zorgvuldig gecomponeerd troosteloos deuntje dat in meerdere variaties terugkomt en bij de kijker de juiste snaar raakt. Een minpunt is het script dat zo nu en dan vreemde situaties schetst, die niet passen in de loop van het verhaal, waardoor je als kijker even afdwaalt en de aandacht kwijtraakt. Desondanks is ‘Falsche Bewegung’ een klein pareltje dat een goede indruk geeft van het tijdsbeeld waarin het gefilmd is met een onderwerp dat altijd actueel blijft.

Lodi Meijer