Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore (2022)

Recensie Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore CinemagazineRegie: David Yates | 143 minuten | avontuur, familie | Acteurs: Mads Mikkelsen, Ezra Miller, Katherine Waterston, Jude Law, Eddie Redmayne, Alison Sudol, Dan Fogler, Callum Turner, Fiona Glascott, Valerie Pachner, Poppy Corby-Tuech, Victoria Yeates, Jessica Williams, Richard Coyle, Oliver Masucci, Hebe Beardsall, Maria Fernanda Cândido, William Nadylam, Aleksandr Kuznetsov

JK Rowling, de bedenker van de tovenaarswereld rond Harry Potter, schreef in 2001 het fictieve naslagwerk ‘Fantastic Beasts and Where to find Them’, in eerste instantie om geld in te zamelen voor het goede doel (Comic Relief). Ze deed het voorkomen alsof de magizoöloog Newt Scamander het boek geschreven had en er stonden aantekeningen van de hand van Harry, Ron en Hermelien, de helden van de immens populaire ‘Harry Potter’-reeks. ‘Fantastic Beasts’ werd door de vele fans van de Wizarding World grif gekocht en bleek zo goed ontvangen te worden dat Rowling in 2013 met trots aankondigde dat er een filmreeks gemaakt zou worden rond Newt Scamander en zijn fabeldieren, die zich vele decennia voor de gebeurtenissen in de Potter-films afspelen. Aanvankelijk werd gesproken van een trilogie, maar Rowling bleek nog zoveel inspiratie te hebben dat producent Warner Brothers besloot maar liefst vijf films uit te brengen.

In de eerste film, ‘Fantastic Beasts and Where to Find Them’ (2016), maken we kennis met de wat wereldvreemde Newt (Eddie Redmayne), zijn wonderlijke collectie fabeldieren en zijn vrienden Jacob (Dan Fogler), Tina (Katherine Waterston) en Queenie (Alison Sudol). Tegen het einde worden de slechterik geïntroduceerd: Gellert Grindelwald. In de tweede film, met de subtitel ‘The Crimes of Grindelwald’ (2018), wordt duidelijk dat Grindelwald snode plannen heeft met de wereld, zowel die van de tovenaars en andere magische wezens als die van de dreuzels. Aan Newt en de nog jonge Dumbledore (Jude Law) de taak om hem tegen te houden. Dumbledore blijkt in het verleden de beste vriend te zijn geweest van Grindelwald, dus als er iemand is die hem eventueel kan beïnvloeden dan is hij het wel. De derde film heeft de subtitel ‘The Secrets of Dumbledore’ (2022) meegekregen. Een titel die enorm triggert. Sowieso is het personage Dumbledore, ook de oudere versie uit de Potter-reeks, een fascinerende figuur. Wie is hij nou eigenlijk echt? Zouden we daar in deze film eindelijk antwoord op krijgen?

Eén van Dumbledore’s grote geheimen wordt direct aan het begin van ‘The Secrets of Dumbledore’ onthuld en het heeft te maken met zijn relatie met Grindelwald. Dat de gerespecteerde magiër homoseksueel is, is een publiek geheim. In deze film wordt daar verder op doorgeborduurd, al hoef je geen bruisende passie te verwachten tussen de twee tovenaars, want ‘The Secrets of Dumbledore’ is in zijn geheel genomen nogal onderkoeld. Overigens zien we hier al de derde acteur die in de huid van de snode Grindelwald kruipt. In de eerste film was het Colin Farrell (al was dat vermomd als een ander personage), in de tweede film werd de rol overgenomen door Johnny Depp. Die was al vastgelegd om ook in deel drie te verschijnen, maar zijn vechtscheiding van ex-vrouw Amber Heard, die hem beschuldigde van mishandeling, en de daaruit voortvloeiende beschuldigingen van smaad van Depp in de richting van de roddelpers bleken voor Warner Brothers zulke slechte PR te zijn dat ze de acteur verzochten te rol terug te geven (in zijn contract had hij laten opnemen dat hij wel zijn volledige salaris zou opstrijken, zelfs als de hele film zou worden afgeblazen). In ‘The Secrets of Dumbledore’ heeft de veelzijdige Deense acteur Mads Mikkelsen de rol van Grindelwald op zich genomen. Een zegen voor de film, omdat hij veel genuanceerder acteert dan Depp doorgaans doet. De dreiging is bij Mikkelsen meer onderhuids en onderkoeld, achter een verraderlijke façade van charme en wijsheid. Hij heeft al die lagen make-up waar Depp zich onder verschuilt niet nodig om overtuigend een fascistische machtswellusteling neer te zetten die in eerste instantie op democratische wijze aan de macht probeert te komen.

Want dat is de situatie in ‘The Secrets of Dumbledore’. De film neemt ons mee naar het Europa, en meer specifiek het Weimar Duitsland van de jaren dertig, waar Grindelwald na zijn vrijlating uit de gevangenis van plan is de absolute macht te grijpen in de magische wereld (hebben we dat niet eerder gezien?). En laat nou net binnenkort een nieuwe wereldleider verkozen worden. Grindelwald weet al precies hoe hij de verkiezing naar zijn hand wil zetten; door het magische wezen Qilin te vangen dat een cruciale rol speelt bij het bepalen van de nieuwe machthebber. Maar er blijkt nóg een jonge Qilin geboren te zijn en die heeft Newt Scamander (Eddie Redmayne) onder zijn hoede genomen. Om Grindelwald tegen te houden heeft Dumbledore een groep capabele magiërs verzameld – plus dreuzelvriend Jacob Kowalski (Dan Fogler), nog zo verliefd op de om onverklaarbare redenen naar de duistere kant overgelopen Queenie dat hij tot alles in staat is. Naast Newt en Jacob horen daar ook de pittige professor Lally Hicks (Jessica Williams), Newts belezen en immer koele broer Theseus (Callum Turner), de mysterieuze Afrikaanse magiër Yusuf Kama (William Nadylam) en Newts stuiterbal van een assistente Bunty (Victoria Yeats). Geen Tina dus (al duikt ze nog heel even op) en er zijn meer personages uit de vorige film die zonder opgave van reden spoorloos verdwenen zijn, maar dat terzijde. Bij de pogingen van het zestal de snode plannen van Grindelwald te ondermijnen, ontdekken we meer over Dumbledore’s verleden en zijn geheimzinnige relatie met de getroebleerde Creedence Barebone (Ezra Miller), trouwe secondant van Grindelwald.

JK Rowling schreef het scenario samen met Steve Kloves en de regie is in handen van een andere Potter-veteraan; David Yates. Redmayne zagen we zelden excentrieker, met zijn wereldvreemde blik, warrige haar en iets te grote broek. Eén van de hoogtepunten van de film is een aan Indiana Jones verwante scène waarin Newt zijn broer Theseus probeert te redden uit een bedompte, enge grot die bewaakt wordt door een nukkige Peter Simonischek (de Oostenrijkse acteur die de hoofdrol speelde in ‘Tony Erdmann’ uit 2016). Vervreemdend en hilarisch is het feit dat Newt de krabachtige wezens die hem achternazitten weet te hypnotiseren met een koddig dansje. ‘The Secrets of Dumbledore’ ziet er fantastisch uit en kijkt lekker weg dankzij prima acteerwerk, geweldig production design en mooie special effects, met name in de scènes die zich in New York afspelen. Maar waar ‘The Crimes of Grindelwald’ topzwaar was met ontwikkelingen, actie en personages, gebeurt er in deze derde film relatief weinig spectaculairs. Terwijl bepaalde onthullingen juist vragen om méér: de relatie tussen Dumbledore en Grindelwald had veel sterker uitgewerkt kunnen en moeten worden, de opkomst van het fascisme had steviger in de verf kunnen worden gezet en meer lijntjes richting de wereld van Harry Potter had de film meer diepgang gegeven. Heel veel verder dan dat we kennismaken met een jonge Minerva McGonagall (Fiona Glascott) en Aberforth Dumbledore (Richard Coyle) gaat het niet.

‘The Secrets of Dumbledore’ doet aan als stilte voor een storm die wellicht in deel vier en zeker in deel vijf – als die er komen – komen gaat. Dankzij de acteurs, het visuele aspect en simpelweg de nieuwsgierigheid vliegen de 142 minuten om, maar inhoudelijk is deze film er een waarin het vooral onderhuids broeit. Gezien het feit dat de gebeurtenissen afspelen in het Interbellum, is dat misschien ook geheel de bedoeling, maar het zorgt er wel voor dat de boel beduidend minder beklijft dan de boeiende eerste en de rommelige tweede film uit de reeks.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 6 april 2022
Digital download-release: 30 mei 2022
VOD-release: 30 mei 2022 (HBO Max)