Fantastic Four (2015)

Regie: Josh Trank | 100 minuten | actie, avontuur, science fiction | Acteurs: Miles Teller, Michael B. Jordan, Kate Mara, Jamie Bell, Toby Kebbell, Reg E. Cathey, Tim Blake Nelson, Joshua Montes, Dan Castellaneta, Owen Judge, Kylen Davis, Evan Hannemann, Chet Hanks, Mary-Pat Green, Tim Heidecker, Mary Rachel Dudley

In de hausse aan Marvel-verfilmingen behoren de drie eerdere Fantastic Four-films tot de minst succesvolle. Het eerste deel (uit 1994, nog voordat de adaptatiestroom losbarstte) is een b-film van het zuiverste soort. De film is zelfs zo ridicuul dat het de bioscopen nooit gehaald heeft. Serieuzer werd het met de versie uit 2005 en het vervolg daarop uit 2007. De twee films beschikken wel over de acteurs, special effects en regelrechte actie die de voorganger ontbeerde. Maar ook dit tweeluik mist de essentie van film: een pakkend verhaal. Dat terwijl de randvoorwaarden van het vierkoppige superheldenteam positief zijn. Groepsoudste Reed Richards (Mr. Fantastic) en zijn eega Susan (Invisible Woman) moeten zorgen voor de emotie en het drama. Johnny Storm (The Human Torch) en Ben Grimm (The Thing) zijn verantwoordelijk voor de komische noot. Daarbij hebben de helden een bataljon memorabele superschurken tegen over zich staan. Aan de bioscoopkassa heeft het echter nog niet mogen baten.

Met ‘Fantastic Four’, de naam is als reboot logischerwijs intact gebleven, maakt de serie een doorstart. Dat doet het in een letterlijk nieuw jasje. De oude cast is vervangen door nieuwe, jonge acteurs. Ook de crew achter de schermen is van nieuw elan voorzien. Josh Trank heeft het regiestokje op zich genomen. Inhoudelijk zijn er eveneens aanpassingen gemaakt. Gebaseerd op de stripspin-off Ultimate Fantastic Four, moet de film afstand nemen van zijn voorgangers. Maar of driemaal, deel twee en drie samengenomen, scheepsrecht is, valt nog te bezien.

‘Fantastic Four’ begint aandoenlijk met de twaalfjarige Reed, die op die leeftijd al een onbegrepen genie is. Op zijn lagere school ontvouwt hij reeds de plannen die later wereldveranderend zullen zijn. Centraal daarin staat zijn teleportatiemachine. Zijn klasgenoten willen er echter niks van weten. Zich doof houdend voor het getreiter, gaat de jongen gestaag verder met zijn experimenten. Alleen zijn stille klasgenoot Ben zoekt toenadering.

Zeven jaar later zijn ze vrienden voor het leven. Het jaar is 2014, ‘Fantastic Four’ is naar ons heden gehaald, en Reed (Miles Teller) loopt met zijn vinding nog altijd de wetenschapsbeurzen van Amerika af. Totdat hij wordt opgemerkt door het technologisch instituut van Franklin Storm. Het toeval wil dat het bedrijf zich met precies dezelfde proefnemingen bezighoudt. Reed krijgt er een contract en gaat samen met de twee kinderen van Franklin, zoon Johnny (Michael B. Jordan) en adoptiedochter Susan (Kate Mara), verder met het teleportatie-apparaat. Hulp krijgen ze van de enigmatische Victor von Doom (Toby Kebbell).

In een verbijsterend laag tempo, vol platgetreden dialogen en matig acteerwerk, trekt de film zich voort. De jongeren werken hard, zoeken tussendoor ontspanning en leren elkaar steeds beter kennen. Totdat hun uitvinding, de film loopt zonder enige karakterverdieping of emotionele betrokkenheid tegen het einde, met succes de testfase heeft bereikt. Uit onvrede met de geldschieters van het project, die het apparaat willen laten uitproberen door gekwalificeerd NASA-personeel, nemen ze zelf als testsubject plaats. Met noodlottige gevolgen. Hoewel de machine de jonge onderzoekers succesvol naar een andere dimensie weet te teleporteren, gaat aldaar alles fout.

Niet alleen zijn ze genoodzaakt Victor in de andere dimensie achter te laten, ook hebben ze bij terugkomst allen onmenselijke superkrachten gekregen. Krachten waar de overheid wel heil in ziet. Als pionnen van defensie worden hun nieuwe vermogens voor militair gewin aangewend. Hun vrijheid zijn ze kwijt. Als een nog levende Victor zijn weg terug naar de Aarde vindt, onder de naam van de kwaadaardige Dr. Doom, komen de nieuwbakken helden ook nog tegenover hun oude vriend te staan.

Komt dit verhaal bekend voor? Dat is niet vreemd, want in essentie biedt ‘Fantastic Four’ hetzelfde als zijn gelijknamige voorgangers. Er zijn inderdaad wat wijzigingen in het verhaal, zoals de manier waarop ze hun krachten krijgen, maar de kernwaarden zijn intact gebleven. Die veranderingen pakken overigens niet erg goed uit. Het idee van een andere dimensie is nu niet bepaald het toonbeeld van goed schrijverschap. Bovendien wordt het verhaal achter die dimensie nooit precies duidelijk. Die halfslachtigheid doet de film geen goed.

Dat er ook op thematisch gebied weinig verrassingen zijn, helpt ‘Fantastic Four’ niet verder. Stereotype buitenbeentjes die gepest worden om hun anders zijn, maar uiteindelijk de wereld redden van zijn ondergang. De notie van vriendschap. De strijd om de toekomst. Deze Marvel-clichés behoeven evenwel het minst kwalijke van de film te zijn. Want indien goed uitgevoerd, kan deze herkenbaarheid mogelijkerwijs nog altijd een vermakelijk eindproduct opleveren. In ‘Fantastic Four’ is die totstandkoming echter zo braaf, saai en kinderlijk, dat vervoering al snel omslaat in aversie. De film mikt hier nadrukkelijk op het aanwinnen van een nieuwe generatie, maar vergeet dat met enige overtuiging te doen. De Fantastic Four en film, het wil maar geen gelukkig huwelijk worden.

Wouter Los

Waardering: 2

Bioscooprelease: 6 augustus 2015
DVD- en blu-ray-release: 16 december 2015