Father and Daughter (2000)

Regie: Michael Dudok de Wit | 9 minuten | animatie, korte film

Het is inmiddels bijna 21 jaar geleden dat een Nederlandse film een Oscar in de wacht wist te slepen in de categorie Beste niet-Engelstalige film (dat was ‘Karakter’ van Mike van Diem). De laatste nominatie in die categorie dateert ook alweer uit 2005 (Hany Abu-Assads ‘Paradise Now’). Dan doen ‘we’ het toch een stuk beter met onze korte films. In 2015 nog werden Joris Oprins, Job Roggeveen en Marieke Blaauw genomineerd voor hun ultrakorte animatiefilmpje ‘A Single Life’ en in 2017 was het Michael Dudok de Wit die met zijn eerste speelfilm, ‘The Red Turtle’ (2016), in de race was voor de Oscar voor Beste animatiefilm. Diezelfde Dudok de Wit is vooralsnog de laatste Nederlander die met een Academy Award terug naar huis keerde; in 2001 verdiende hij het felbegeerde gouden kleinood voor zijn geweldige korte animatiefilm ‘Father and Daughter’. Een filmpje van slechts acht en een halve minuut, die iedere Nederlander op zijn minst eenmaal in zijn leven gezien moet hebben. Het succes van ‘Father and Daughter’ opende deuren voor Dudok de Wit die anders wellicht voor hem gesloten zouden zijn gebleven; hij hield er onder meer een unieke samenwerking met het illustere Japanse animatiebolwerk Studio Ghibli aan over.

‘Father and Daughter’ draait om een heel simpel, maar daardoor des te aansprekender, gegeven. Een meisje en haar vader fietsen over de dijk. Ze stoppen, hij neemt afscheid en roeit weg in een bootje. Zij wacht vergeefs op zijn terugkeer, komt telkens weer kijken of hij is teruggekomen. Zelfs als ze ouder wordt en uiteindelijk zelf oud is blijft ze terugkeren naar diezelfde plek op de dijk. Wanneer ze stokoud is, is het water achter de dijk een polder geworden en gaat ze zelf het gras op, op zoek naar haar vader. Het verhaaltje is herkenbaar voor iedereen, met universele thema’s als ouder worden, loslaten, de kracht van familiebanden en het koesteren van herinneringen. Zonder gebruik te maken van dialogen weet Dudok de Wit precies de juiste boodschap over te brengen, zijn publiek te ontroeren en te raken in het hart. De sobere stijl, bijpassende muziek en de bruintinten waarmee Dudok hoofdzakelijk werkt, onderstreept het melancholische karakter van het filmpje; we worden daardoor niet ‘afgeleid’ door overbodige opsmuk, zodat alle aandacht uitgaat naar wat we zíen, en daardoor ook wat we vóelen. ‘Father and Daughter’ toont een spel van schaduw en licht, van verfijnde details in bewegingen die allemaal meespelen in het aanwakkeren van herkenbare gevoelens en emoties.

‘Father and Daughter’ werd in 2007 – als enige animatiefilm – opgenomen in de Canon van de Nederlandse Film, een overzicht van zestien belangrijke en gezichtsbepalende films die de veelzijdigheid van de Nederlandse filmgeschiedenis moeten weerspiegelen. Een erkenning die dit ontroerende woordeloze meesterwerk absoluut verdient.

Patricia Smagge

Waardering: 5

DVD- en blu-ray-release: 30 november 2016 (als extra op ‘The Red Turtle’)