Favoriete films van Cinemagazine-recensenten 2022

Hieronder brengen we weer ons jaarlijkse overzicht van wat (een aantal van de) recensenten van Cinemagazine tot hun favoriete films van het afgelopen bioscoopjaar 2022 rekenen. Ze kozen hierbij een top drie uit de officiële bioscoopreleases (zie voor de complete lijst onze lijst op Letterboxd.com). Dit vullen ze aan met films die niet gezien zijn en waarvan verwacht wordt dat ze wel een top tien plekje verdienen, of films die op een andere manier hun plekje in de spotlight verdienen.

Ruud Stift

1. Nowhere Special

Over een alleenstaande 35-jarige glazenwasser (een voortreffelijke James Norton) die te horen krijgt dat hij niet lang meer te leven heeft. Dus stelt hij alles in het werk om een nieuwe, fijne woonomgeving voor zijn zoontje te vinden. Zeer integer, zonder al te veel ‘emo’, gefilmd door regisseur Uberto Pasolini. Desondanks gaat de film goed onder je huid zitten, want ga er maar aan staan…pfoe.

2. Competencia oficial

Drie acteerkanonnen in één film, what could possibly go wrong? En dan ook nog een paar fijne twists in de plot. Antonio Banderas, Penélope Cruz en Oscar Martinez spelen de sterren van de hemel in deze zwarte komedie over twee gerenommeerde acteurs, allebei met een andere acteerachtergrond, die het met elkaar te stellen hebben én met een zeer merkwaardige regisseur (Cruz). Heerlijk kijkgenot van het regisseursduo Mariano Cohn en Gastón Duprat (ook bekend van het andere pareltje ‘El ciudadano ilustre’). Banderas heeft dus niet altijd Pedro Almodóvar nodig om te schitteren. Kijk en geniet van dit staaltje acteercursus. Wie steekt wie de loef af en trekt alle eer naar zich toe?

3. The Stranger

Twee mannen met baarden, Joel Edgerton en de fantastische Sean Harris, raken bevriend en vormen een bijna onlosmakelijke band. Maar op de achtergrond spelen duistere zaken. Beide mannen doen zich anders voor te midden van een grote politieactie waarbij een ontvoeringszaak onderzocht wordt. De setting, het zuiden van Australië, de ‘outback’, maakt het een nog onheilspellender kijkervaring. Langzaam, donker en met veel psychologische spanning. Echte spanning, echte karakters, het echte leven: niet voor iedereen, maar een intrigerende kijkervaring. Thomas M. Wright: een regisseur om in de gaten te houden.

Andere aanraders:
The Menu, Living, Las Bestias, Rose, Dinner in America, Licorice Pizza.

Flops van 2022:
‘Hit the Road’ van Panah Panahi. Het zal wel artsy en cult zijn, maar een film waarin bijna niets gebeurt en die als komedie te boek staat? Helaas, ik begrijp niet alles. Missed the road in mijn beleving…

‘The Duke’. Iets te aardig en te beleefd, te weinig opwindend om de goede kritieken te rechtvaardigen.

‘Bullet Train’. Ja, er gebeurt genoeg. Aan actie geen gebrek, maar uiteindelijk blijft er niets hangen, ondanks de sterrencast.

Moet nog zien
Close, Avatar: The Way of Water, The Worst Person in the World en Guillermo del Toro’s Pinocchio.

Patricia Smagge

1. Everything, Everywhere, All at Once
Ook al is dit een even hysterische als hilarische achtbaanrit, regisseursduo ‘The Daniels’ weet er toch oprechte emoties en een aantal universele waarheden uit te destilleren die een volkomen natuurlijke en geruststellende conclusie vormen. Zo groot als het hele concept van het multiversum is, en hoezeer de film ook alle kanten opschiet met zijn bagels, buttplugs en wasberen, zo handig weten de makers het allemaal toch weer terug te brengen naar die ene vrouw in haar wasserette die worstelt met haar belastingaangifte. Terug naar de kern, het emotionele hart.

2. Triangle of Sadness
Een heerlijke vileine satire waarin regisseur Ruben Östlund op even genadeloze als hilarische wijze de zeepbel van rijkdom en ‘insta’ faam doorprikt. Knotsgek hoogtepunt is de 30 minuten durende scène waarin het Captains Dinner op een luxe jacht volledig uit de hand loopt, waarbij de stomdronken communistische kapitein en een Russische miljardair elkaar quotes van Marx en Reagan toewerpen. Östlund legt in de derde akte van zijn film feilloos bloot hoe macht zelfs mensen van de meest eenvoudige komaf corrumpeert. Daarmee houdt hij zijn publiek een confronterende spiegel voor.

3. Beautiful Beings
Vier IJslandse tieners uit gebroken gezinnen zoeken aan de hand van kwajongensstreken, geëxperimenteer met drank en drugs en gewelddadige opstootjes hun weg naar rust en volwassenheid. Een film die keihard binnenkomt; is het niet vanwege het brute geweld dat voor deze nog jonge jongens aan de orde van de dag is, dan is het wel het besef hoe belangrijk een stabiele thuissituatie is voor een opgroeiend kind. Regisseur Gudmundsson vindt knap een balans tussen de rauwe werkelijkheid en de tedere kant van de vriendschap die de jongens bij elkaar weten te vinden.

Net buiten de top 3: Belfast, After Love, Decision to Leave, Nowhere, Boiling Point
Gemist, maar wel hoge verwachtingen van: Licorice Pizza, The Worst Person in the World, Drive My Car, Close, The Son, Armageddon Time

Opvallend: Op animatievlak lieten de grote studio’s het een beetje afweten, met tegenvallende films als ‘Lightyear’ en ‘Strange World’. Positieve uitschieter aan het einde van het filmjaar was ‘Puss in Boots 2’, een sequel nota bene. Verder vallen vooral twee prachtige stopmotionfilms op: eentje van Nederlandse bodem (‘Knor’) en een van grootmeester Guillermo del Toro, ‘Pinocchio’. Wie zich waagt aan deze tijdrovende en minutieuze techniek heeft sowieso al een streepje voor, omdat de liefde voor het vak er doorgaans van afspringt. Dat de beste animatiefilm van dit jaar een Nederlandse productie is – ‘Knor’ dus – maakt mij persoonlijk best een beetje trots.

Frank Heinen

1. Avatar: The Way of Water
We moesten dertien jaar wachten op een terugkeer naar de wonderlijke wereld van Pandora, maar met deze sequel stelt James Cameron als grootmeester van de visuele overrompeling allesbehalve teleur. Een immersieve filmervaring die er met verve in slaagt om je helemaal onder te dompelen in een magische waterwereld vol fascinerende wezens en landschappen. Het familiethema geeft de film tevens een emotionele lading. De combinatie van visuele pracht, dramatiek, zorgvuldige ‘world building’ en explosieve actie compenseren het wat dunne verhaal grotendeels.

De milieuboodschap (waar de mens opduikt zijn hebzucht en de bijbehorende vernietiging van de natuur zelden ver weg) wordt er wederom weinig subtiel ingeramd, maar gezien de nog steeds voortschrijdende klimaatverandering en ecologische destructie op globale schaal, lijkt dat in bepaalde kringen helaas geen overbodige luxe te zijn…

2. The Northman
Een brute, kiezelharde en duistere adaptatie van het klassieke verhaal van Hamlet die laat zien hoe meedogenloos en zwaar het leven van de middeleeuwse Vikingen kon zijn. De fraaie cinematografie en mystieke elementen tillen de film naar een hoog niveau en zorgen voor een bij tijd en wijle hallucinante kijkervaring. Wel een film die niet geschikt is voor tere zieltjes.

3. Wild Horses: A Tale from the Puszta (Vadlovak – Hortobágyi mese)
Een meeslepend verhaal over een groep zeldzame przewalskipaarden in Hongarije dat tegelijkertijd een fraai portret schildert van een bijzonder, soortenrijk en dynamisch natuurgebied waar overleven de nodige taaiheid vereist. Mooie beelden en een goed narratief bezorgen de liefhebbers van de betere natuurdocumentaire ongetwijfeld een flinke dosis kijkgenot.

Beste Netflix-release: Im Westen nichts Neues
Een fraaie anti-oorlogsfilm die met veel gevoel voor realiteitszin en door de ogen van gewone soldaten de zinloosheid van de wrede slachtpartij die de Eerste Wereldoorlog was voor het voetlicht brengt. De film is ontdaan van de heroïsche opsmuk die veel oorlogsfilms toch een ietwat romantisch tintje geeft. We zien vooral heel veel mensen die, opgezweept en verleid door patriottische propaganda, sterven ter meerdere eer en glorie van officieren en politici, lieden die mensen van vlees en bloed maar al te graag inzetten als makkelijk manipuleerbare en vervangbare pionnen. Het goede acteerwerk en de prima uitwerking van de belangrijkste karakters maken dit gegeven des te pijnlijker.

Eervolle vermeldingen: Glass Onion: A Knives Out Mystery, Smile, The Black Phone, Silence of the Tides, All that Breathes, The Velvet Queen, Thor: Love and Thunder, The Woman King, Nederland onder water, Wolf

Roy van Landschoot

Mijn top drie, niet per se in deze volgorde:

Babi Yar, Context
‘Babi Yar, Context’ (Sergey Loznitsa) schetst met indringende archiefbeelden het lot van Oekraïne in de twintigste eeuw en de afzichtelijke kanten van de Europese geschiedenis die heen en weer walst over het land. Het is een macabere dans die nog altijd zijn einde niet kent.

Crimes of the Future
‘Crimes of the Future’ (David Cronenberg) laat nooit het achterste van de tong zien. Cronenberg fans verzamelt u! De meester is teruggekeerd en laat menig horror-regisseur sidderen. Met deze film maakt Cronenberg de gedoemde mens wederom onwettig aantrekkelijk, met plastic en al.

R.M.N.
‘R.M.N.’ (Cristian Mungiu) pakt je meteen bij de strot en laat niet meer los tot aan het surrealistische einde. Onverbiddelijk toont regisseur Mungiu hoe een grensdorpje staat voor meer dan het verschil tussen buitenstaander en dorpeling. Je ziet de losse draadjes van de rafelranden aan onze beschaving. Als je er één lostrekt…

De beste vaardigheden in achteruit rijden op film: Alana in ‘Licorice Pizza’ (Paul Thomas Anderson). De film is verder een zalig nostalgische blik op jeugdigheid in de jaren zeventig van Los Angeles. En nog maar eens herinnering om het andere werk van Paul Thomas Anderson te (blijven) kijken.

Graag wil ik nog inhalen en hebben kans op een top tien notering van 2022: ‘Dwelling in the Funchun Mountains’ (Xiaogang Gu), ‘Mass’ (Fran Kranz) en ‘Moonage Daydream’ (Brett Morgen).

Len Karstens

1. Licorice Pizza

Voor liefhebbers van Paul Thomas Anderson waren de verwachtingen voor deze film vrij hooggespannen. Gelukkig maakte ‘Licorice Pizza’ die verwachtingen meer dan waar. Deze stekelig-grappige film is moeilijker te maken dan hij op het eerste gezicht misschien lijkt. Anderson kiest vaak voor terughoudendheid waar anderen flink zouden overdrijven door de hoeveelheid huilbuien op te schroeven. Toch zit de film boordevol met oprechte emotie, grotendeels dankzij hoofdrolspelers Alana Haim en Cooper Hoffman (de zoon van Philip Seymour Hoffman), die allebei waanzinnige prestaties neerzetten. Je geeft om deze karakters en hebt het gevoel alsof je ze in het echt op elk moment tegen het lijf zou kunnen lopen.

2. Decision to Leave

Er is een reden waarom Zuid-Koreaanse cinema tijdens de laatste jaren zoveel lovende kritieken heeft gekregen – er worden daar prachtige films gemaakt. Van alle talenten uit het land is Park Chan-wook misschien wel de grootste. Met ‘Decision to Leave’ presenteert de cineast een Hitchcockiaans moordmysterie dat zich vakkundig ontvouwt tot een van de beste romantische verhalen uit de recente filmgeschiedenis. Het is ook een buitengewoon ambitieuze film, één die op visueel vlak constant je aandacht grijpt, van indrukwekkende trackingshots tot de meest ongebruikelijke camerastandpunten. Het uiteindelijke resultaat is een film die je voor een lange tijd bijblijft.

3. Drive My Car

Het is verbazingwekkend wat filmmaker Ryûsuke Hamaguchi heeft bereikt met zo’n korte filmografie – je had nooit kunnen denken dat hij pas een handvol speelfilms heeft gemaakt. ‘Drive My Car’ is zijn onbetwiste kroonjuweel. Wanneer zorgvuldig gescripte dialogen en gechoreografeerde camerabewegingen volledig geïmproviseerd en natuurlijk aanvoelen, weet je dat de regisseur en acteurs iets goed doen. Hamaguchi legt laag voor laag zijn verhaal bloot in lange, bijna theaterachtige takes, het tegenovergestelde van het gros van andere hedendaagse films. Zijn manier van schrijven is meesterlijk subtiel, zijn manier van regisseren heerlijk authentiek.

Eervolle vermeldingen: A Hero, BARDO, False Chronicle of a Handful of Truths, Holy Spider, Moonage Daydream, Red Rocket, The Worst Person in the World, There Is No Evil, Triangle of Sadness

Gemist: Natural Light, One Second, Tori et Lokita

Jan-Kees Verschuure

1. Adieu Monsieur Haffmann

De Joodse juwelier Haffmann (Daniel Auteuil) wil vluchten voor de registratieplicht van de nazi’s en weet zijn familie te evacueren. Zijn Parijse zaak heeft hij tijdelijk overgedaan aan een werknemer. Haffmann moet zelf onderduiken bij het echtpaar aan wie hij de zaak heeft overgedaan, met een sleutelrol voor de vrouw; Blanche ontpopt zich van stille huismus tot fatale machtsfactor.

2. Inexorable

‘Inexorable’ is een Waalse thriller met een ambitieus uitgangspunt. Lees: gezinsgeluk dat onder druk staat en fatale omstandigheden opzoekt. Schrijver Marcel (Benoît Poelvoorde) heeft writer’s block en trekt om die reden met vrouw en dochter in het Ardennenkasteel van zijn overleden schoonvader. Al snel verschijnt een ontheemde tiener ten tonele als oppas, die zegt verzot te zijn op de boeken van de depressieve schrijver. Voelt u hem al?

3. This Much I Know To Be True

‘This Much I Know To Be True’ gaat over de samenwerking tussen Nick Cave en de Australische multi-instrumentalist Warren Ellis. Andrew Dominik creëert een sfeer van sterven en rouwen, een sfeer die sowieso past bij de muziek van Cave en in de laatste jaren alleen maar is verdiept door de dood van diens zonen. Je kunt dat ook overladen met sentiment, maar dominee Cave en sjamaan Ellis zijn bezig de dood te bezweren met kunst, en dat wordt begrepen.

Beste Netflix-release: Im Westen nichts neues.

Naast een correcte verbeelding van de roman van Erich Maria Remarque een reflectie op de verhoudingen in toenmalig Duitsland (WOI). Een land verdeeld in hongerige soldaten met een beperkt toekomstbeeld en oude militaire adel. Deze aspecten worden uitgelicht, in een visueel haarscherpe film in sombere tinten met trekken van ‘Saving Private Ryan’.

Gemist: Die Wannseekonferenz

Frank van de Ven

1. Speak No Evil

Regisseur Christian Tafdrup heeft een ronduit akelige horrorfilm ingeblikt die je al vrij snel met een onbehaaglijk gevoel opzadelt. Dat gevoel wordt alleen maar erger. ‘Onze’ Fedja van Huêt zet een glansrol neer als ronduit creepy gastheer. Als je van het genre houdt, mag je deze film niet missen! Ga deze film met zo min mogelijk voorkennis zien en ontdek hoe een vakantievriendschap vreselijk mis kan gaan.

2. The Northman

Een bruut sprookje over een Viking die wraak wil nemen en daarvoor alles over heeft. Dit is in feite een actiefilm in een arthouse jasje, maar jongens wat is dit een prachtig in beeld gebracht spektakel zeg! Regisseur Robert Eggers heeft de Noorse mythologie goed bestudeerd en respectvol benaderd. De decors en het acteerwerk zijn ook allemaal dik in orde. Zeer indrukwekkende film!

3. Elvis

Een dikke tweeënhalf uur in een bioscoopstoel zitten, is voor ondergetekende te veel van het goede. Meestal dan. Baz Luhrman’s ‘Elvis’ voelt namelijk aan als een film van anderhalf uur en dat is ontzettend knap. Fraaie geschoten, vol vaart en met mooie muziek. Tom Hanks in de rol van Colonel Tom Parker had echter thuis mogen blijven… De meestal zo sterke acteur ging dit jaar ook al vreselijk onderuit in de vreselijke remake van ‘Pinocchio’ van Robert Zemeckis.

Gemist top 3
Guillermo del Toro’s Pinocchio
Staat op mijn kijklijst, maar nog niet aan toegekomen! Stop-motion-animatie en het werk van Guillermo del Toro zijn alle twee interessant kijkvoer. Ik heb hier dus zin in!

Barbarian
Een film waar veel goeds over geschreven is. Als horrorfan spreekt deze film mij dan ook zeker aan. Justin Long is ook een fijne toevoeging. als deze gast in een griezelfilm zit, krijg je vaak wat intreressants (‘Jeepers Creepers’, ‘Tusk’ en ‘Drag Me To Hell’ bijvoorbeeld).

Puss In Boots: The Last Wish
Als kattenmens heb ik de eerste film volledig stukgekeken met mijn vrouw. Geweldige film! Deel twee lijkt mij dan ook erg leuk. De animatie uit de trailer was alvast veelbelovend. Dat Banderas opnieuw de stem inspreekt van deze kat is ook een dikke plus.

Meest zinloze werkverschaffing: Thor: Love and Thunder
Regisseur Taika Waititi is het hoog in de bol gestegen na het succes van ‘Thor: Ragnarok’. De eigenzinnige regisseur gooit alle registers open om te zien hoe ver hij kan gaan in zijn gekte. Heel ver, want niemand hield hem tegen en dat heeft in het ronduit zinloze ‘Thor: Love and Thunder’ geresulteerd. Deze speelplaats voor bevriende acteurs levert een stortvloed aan slechte grappen op die serieus bedoelde verhaallijnen (de schurk verliest zijn complete familie en een belangrijk personage krijgt kanker) compleet teniet doen. Er is geen enkele vorm van dosering. Dit is een vermoeiende, onkijkbare brij geluid en felle kleurtjes. Het was overduidelijk gezellig op de set maar dit is geen bioscoopfilm maar een veredeld bedrijfsuitje te noemen. Marvel mag de teugels weer wat strakker aantrekken en beter nadenken over de toekomst.