First Knight (1995)

Regie: Jerry Zucker | 134 minuten | actie, romantiek, geschiedenis | Acteurs : Sean Connery, Richard Gere, Julia Ormond, Ben Cross, Liam Cunningham, Christopher Villiers, Valentine Pelka, Colin McCormack, Ralph Ineson, John Gielgud, Stuart Bunce, Jane Robbins, Jean Marie Coffey, Paul Kynman, Tom Lucy, John Blakey, Robert Gwyn Davin, Sean Blowers, Alexis Denisof, Daniel Naprous, Jonatahn Cake, Paul Bentall, Jonty Miller, Rose Keegan, Mark Ryan

De nihilistische huurling Lancelot houdt er een weinig moreel hoogstaand leven op na. Hij troggelt boeren hun spaargeld af door ze uit te dagen tot onwinbare zwaardgevechten en verdwijnt vervolgens met de noorderzon. Nadat hij er op een goede dag min of meer per ongeluk in slaagt om de Koningin Guinevere (Julia Ormond) te redden uit de handen van een snode krijgsheer, besluit hij bij gebrek aan constructievere nevenactiviteiten om de schone deerne te stalken tot ze toegeeft aan zijn charmes of hem laat ophangen (dat voorrecht had royalty in de middeleeuwen nog). Hij volgt zijn muze zeer tegen haar zin naar hoofdstad Camelot, alwaar wat puberale stunts op een festival hem toegang tot het hof van de ietwat naïeve koning Arthur (Sean Connery) verschaffen. Het klinkt als een omgekeerde versie van fatal attraction, maar als de rol van de obsessieveling wordt vertolkt door Richard ‘Pretty Woman’ Gere (mét weelderige haardos!), blijkt stalken opeens romantisch te zijn.

De oplettende lezer heeft het wellicht al geraden: liefhebbers van het oorspronkelijke Arthurverhaal komen niet aan hun trekken bij het kijken van ‘First Knight’. Het magische zwaard Excalibur, Merlijn de tovenaar, de Heilige Graal en de ‘lady of the lake’ zijn door de filmmakers afgeserveerd en vervangen door een soort ‘Sex and the City’ in de middeleeuwen. De slecht uitgewerkte driehoeksverhouding tussen Arthur, Guinevere en Lancelot is ook meteen het enige wat de film gemeen heeft met het oorspronkelijke verhaal. De disfunctionele familie van Arthur (Mordred, Morgan Le Fey) is ingeruild voor een stel roofridders die verwoede pogingen doen om Camelot en omliggende landen te annexeren.

De filmmakers zijn er gelukkig in geslaagd een onderhoudende film af te leveren: om de vijf minuten staat er wel iemand te zwaaien met een zwaard en de bombastische soundtrack van Jerry Goldsmith maakt dat je op dat soort momenten op het puntje van je stoel zit. Dat is overigens op geen enkele manier te danken aan de kwaliteit van de actiescènes: de soundtrack is simpelweg zó goed dat het zelfs van het WK batikken nog een bloedstollende onderneming had kunnen maken.

De vechtscènes in de film worden verder helaas genekt door de ronduit waardeloze kwaliteit van de attributen die gehanteerd worden. Nadat Gere en Connery hun cheques in ontvangst hadden genomen, was er klaarblijkelijk geen budget meer voor de aankoop van fatsoenlijke kostuums en wapens. Met name de helmen en schilden zien eruit alsof ze van karton zijn gemaakt en worden gelukkig in slechts één scène gebruikt.

Wie gruwt van Hollywoodclichés en voorspelbare films zal door ‘First Knight’ vermoedelijk tot wanhoop worden gedreven. Geheel in de traditie van de Amerikaanse cinema is het contrast tussen de ‘good guys’ en de schurken zo groot mogelijk gemaakt. Zo heeft Camelot verdacht veel weg van Disneyland terwijl de vileine roofridders hun tijd doorbrengen in een lekkende grot vol rare martelapparaten. Zelfs het weer wordt door de filmmakers onder handen genomen: In heilstaat Camelot schijnt altijd de zon (nachtelijke scènes uitgezonderd, maar dan is er een heldere hemel vol fonkelende sterren) terwijl de weersomstandigheden bij het optrekje van de snoodaards aanmerkelijk minder florissant zijn.

Kijkers die het eerste uur van de film missen, zullen geen enkele moeite hebben bij het uit elkaar houden van helden en schurken: de Ronde Tafelridders lopen namelijk rond in gelikte blauwe pyjama’s terwijl hun sinistere tegenpolen het met een soort leren SM-pakken moeten doen. Het zorgt continue voor hilariteit dat de Arthur en zijn ridders (op een enkele veldslag na) zelf geen harnassen dragen: die luxe is tijdens vechtscènes voorbehouden aan soldaten die lager in de pikorde staan.

Britse volksverhalen fungeren al jaren als dankbare melkkoeien voor de meer inspiratieloze Hollywoodbonzen. Er gaat vrijwel geen jaar voorbij, of er verschijnt (al dan niet in musicalvorm) wel weer een nieuwe verfilming van de legende van Robin Hood of Koning Arthur. ‘First Knight’ weet zich redelijk staande te houden in deze lawine van ‘Arthurverfilmingen’. Wie zich niet stoort aan de romantische subplot of het gebrek aan diepgang staat een redelijk amusante film te wachten. Liefhebbers van het oorspronkelijke verhaal kunnen de film evenwel beter overslaan.

Tom van Leeuwen

Waardering: 3

Bioscooprelease: 27 juli 1995