Flanagan (1975)

Regie: Adriaan Ditvoorst | 100 minuten | drama, thriller | Acteurs: Guido de Moor, Eric Schneider, Josée Ruiter, Anne-Wil Blankers, Petra Laseur, Josephine van Gasteren, Coen Flink, Hans Croiset, Julien Schoenaerts, Liane Saalborn, Henny Alma, Pamela Koevoets, Pauline van Rhenen, Ellis van den Brink, Monette Loza, Dick Scheffer, Michiel Cornelisse, Micky van Rijs, Mark Jonkstra

Voor de vijftigplussers onder ons, is de jaren zeventig een tijdvak waarin vooral wordt gedacht aan films als ‘Blue Movie’, ‘Turks Fruit’ en ‘Soldaat van Oranje’. Nederland liet zich van zijn meest uitbundige kant zien in die periode. Zij het niet revolutionair, de vruchten van de culturele welvaart werden geplukt.

Een cineast als Adriaan Ditvoorst werkte in de marge van deze bloeiperiode in de Nederlandse film. Al in 1965 won hij prijzen met het debuut ‘Ik kom wat later naar Madra’, een korte film die de aandacht trok van collega’s Godard, Bertolucci en Pasolini. De ridderslag had Ditvorst dus al, een groot publiek zou hij nooit krijgen.

‘Flanagan’, gebaseerd op een roman van Tim Krabbé, is een gloedvolle thriller. In een meer op high-brow stijl georiënteerde cultuur was deze film zeker een kassucces geworden. Dat was in de jaren zeventig in Nederland eerder weggelegd voor de genoemde producties, al konden die er zeker mee door.

Paul Flanagan (De Moor) heeft voor een bankoverval gezeten en zoekt na zijn vrijlating de familie weer op. Flanagan heeft acht jaar gebromd zonder iets van zijn vriendin (Laseur) en halfbroer (Schneider) gehoord te hebben. En dat terwijl de drie de bankoverval hadden uitgevoerd. Wraak zal zijn deel zijn.

Flanagan ademt elegantie en machismo – meer iets van de Latijnse landen, dan van de polder. Vrouwen bij de keel grijpen doen wij hier niet zo snel om iets te bereiken. Opwindend is het wel, vanwege de uitstekende De Moor. Al kan zijn bronstige gedrag in dit tijdvak wellicht weinig goed doen.

Zoveel meer Latijnse zwier dan het boertige gekreun der Nederseks biedt ‘Flanagan’ overigens ook weer niet, de testosteron vliegt in het rond. Zoals in het leven zelf is alleen het decorum anders, alsof Ditvoorst wenste dat hij elders was dan in zijn gemetselde kikkerlandje, toch op zijn minst in het natuurstenen België.

Ironie leek ver te zoeken in de hyperseksuele seventies; de uitvoering is perfect maar biedt onvoldoende psychologische spanning. Waarom is ‘Flanagan’ dan toch te genieten? Omdat Ditvoorst een integrale aandacht voor detail heeft, die weinige Nederlandse filmmakers is gegeven.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 28 augustus 1975
VOD-release: november 2024 (Eye Film Player)