Flavors of Iraq (2024)

Regie: Léonard Cohen | 95 minuten | documentaire, animatie | Originele stemmencast: Malik Zidi

‘Flavors of Iraq’ is een altijd boeiend, prachtig geanimeerd en persoonlijk levensverhaal van Frans-Iraakse journalist Feurat Alani. In het bijzonder beschrijft de film zijn leven en dat van zijn familie sinds de emigratie naar Frankrijk en hoe Feurat kennismaakt met zijn ouders’ thuisland, dat hij zelf nooit heeft gekend als opgroeiende jongen. Het is een caleidoscoop aan indrukken die hij – en met hem de kijker – te verwerken krijgt naarmate de film vordert en de bekende maar hierdoor niet minder verontrustende (recente) geschiedenis van Irak zich ontvouwt.

Doordat de hoofdpersoon een journalist is, krijgen we niet alleen een diep persoonlijk verhaal te zien over een opgroeiende jongen die de wereld om hem heen probeert te begrijpen en emoties moet zien te verwerken maar ook een scherpe, analytische en uitgebalanceerde blik op alle (geo)politieke gebeurtenissen. Een benadering die de kijker zowel raakt als intellectueel prikkelt. 


In zijn combinatie van een intiem, persoonlijk verhaal en een achtergrond van historische gebeurtenissen doet ‘Flavors of Iraq’ ietwat denken aan ‘La meglio gioventù’, al gaat het hier uiteraard om een volledig waargebeurd verhaal. Het maakt het alleen nog maar makkelijker om je te verplaatsen in de situatie van Feurat. 

Het feit dat het hier om een bekende geschiedenis gaat, betekent dat je als kijker al weet dat het einde van de film niet heel hoopvol of vrolijk zal zijn; aangezien Feurat en zijn familie van dichtbij met de gevolgen van het regime van Saddam Hussein te maken krijgen. Maar het is helemaal niet erg om met een knoop in je maag achter te blijven. Om je (nog eens) bewust te zijn van wat de gevolgen kunnen zijn van bepaalde politieke en/of militaire beslissingen, bijvoorbeeld.

Daarnaast is dit ook simpelweg het verhaal van Feurat dat onomwonden verteld wordt. En, niet te vergeten, dat van zijn vader. Want zo start de film, als een terugblik op het leven van Feurat én dat van zijn vader na diens overlijden. Zijn vader is lange tijd zwijgzaam geweest over zijn verleden in Irak, waar Feurat, die in Frankrijk is geboren, vanaf zijn achtste jaar steeds meer over te weten komt. Vanaf dat moment leert hij de namen kennen van verschillende familieleden in Irak en gaat hij er ook daadwerkelijk (bij) op bezoek. Dit blijkt een heerlijk feest van ontmoetingen en kennismaking met kleuren en geuren te zijn. Vrij letterlijk. 



Uiteindelijk kun je ‘Flavors of Iraq’ – zeker in zijn Engelse titel (de originele Franse titel is ‘Le parfum d’Irak’ – ook figuurlijk interpreteren. Want Feurat maakt helaas niet alleen maar kennis met de zoete en verdraagzame smaken van Irak, maar ook met zuurheid en bitterheid. Met gruwelijkheden, haat, vijandigheid, troosteloosheid en hopeloosheid. Met omwentelingen die even een stap vooruit lijken (voor naïevelingen), maar al snel twee, drie of meer stappen terug blijken te zijn.



Hoe grimmig de boodschap of slotsom ook is, de film zelf is altijd onverminderd indrukwekkend en het kijken meer dan waard. De vorm is hier voor een groot deel verantwoordelijk voor. Zelfs wanneer de vertelling zelf soms wat te episodisch wordt – houdt de animatiestijl je aan het scherm gekluisterd. Het vaak monochromatische kleurgebruik geeft het geheel een unieke sfeer, waarbij bijvoorbeeld alleen rode, gele tinten of zwart-grijze tinten getoond. 



Maar ook de minimalistische karakteranimatie (met vaak alleen ogen en snorren of zonnebrillen in beeld), dynamische visuals voor actiescènes én het pakkende sound design en melancholische muziek, trekken je volledig in de wereld van Feurat. Met om het af te maken nog wat authentieke live action nieuwsbeelden uit de periode van de Amerikaanse vergeldingsaanvallen naar aanleiding van ’11 september’.



Het levert een veelheid aan emoties op, die niet meer dan logisch zijn bij zo’n persoonlijk én historisch indrukwekkend relaas. Met daarbij een inhoud die onvermijdelijk tot nadenken stemt. Het maakt van ’Flavors of Iraq’ een totaalbeleving in de beste zin van het woord.

Bart Rietvink

Waardering: 4

Speciale vertoning: Kaboom Animation Festival 2025
Speciale vertoning: Movies That Matter Festival 2025