For Your Consideration (2006)

Regie: Christopher Guest | 86 minuten | komedie | Acteurs: Catherine O’Hara, Stephen Rannazzisi, Ed Begley Jr., Eugene Levy, Harry Shearer, Christopher Moynihan, Christopher Guest, John Michael Higgins, Parker Posey, Jim Piddock, Jennifer Coolidge, Don Lake, Michael Hitchcock, Richard Kind, Sandra Oh, Rachael Harris, Bob Balaban, Michael McKean, Fred Willard, Jane Lynch, Ricky Gervais, Larry Miller

Christopher Guest neemt mensen graag op de hak. Al in de vroege jaren tachtig maakte hij samen met regisseur Rob Reiner de hilarische satire ‘This is Spinal Tap’, waarin stoere, langharige metalrockers op nietsontziende wijze werden ontmaskerd. In de jaren negentig regisseerde Guest een drietal ijzersterke mockumentaries; fictieve verhalen die worden gepresenteerd alsof ze uit de realiteit komen. ‘Waiting For Guffman’ haalde uit naar het amateurtoneel, ‘Best in Show’ stak de draak met hondenshows en ‘A Mighty Wind’ focuste zich op de turbulente comeback van een folkgroep uit de jaren zestig. Mockumentaries werden het handelsmerk van Guest, die het genre praktisch uitvond en nadien door velen werd geïmiteerd. In 2006 kwam de talentvolle acteur, schrijver en regisseur met ‘For Your Consideration’, een fictieve satire waarin het wel en wee in Hollywood het mikpunt van spot is.

De kijker van ‘For Your Consideration’ wordt meegenomen op de set van ‘Home for Purim’, een klein, onafhankelijk filmpje geschreven door Philip Koontz (Bob Balaban) en Lane Iverson (Michael McKean) en gebaseerd op hun gelijknamige toneelstuk. Het verhaal van de film speelt zich af in het Georgia van de jaren veertig en gaat over een joodse familie die bij elkaar komt om het Purimfeest te vieren, waarschijnlijk voor de laatste keer met hun stervende moeder. De hoofdrollen worden gespeeld door vergeten veteranen Victor Allan Miller (Harry Shearer) en Marilyn Hack (Catherine O’Hara). Zij worden vergezeld door groentjes Brian Chubb (Christopher Moynihan) en de als comédienne mislukte Callie Webb (Parker Posey), die hun kinderen spelen. Aan de gefrustreerde regisseur Jay Berman (Guest zelf) de taak de boel bij elkaar te houden. Wanneer er een gerucht de kop op steekt dat Marilyn wel eens voor een Oscar genomineerd zou kunnen worden, verandert er een hoop. Ineens beginnen ook producer Whitney Taylor Brown (Jennifer Coolidge) en studiebaas Martin Gibb (Ricky Gervais) zich ermee te bemoeien. De film wordt ‘commercieel aantrekkelijker’ gemaakt en de acteurs worden gevraagd voor diverse talkshows. De roem die mogelijk in het verschiet ligt begint hen langzaam naar het hoofd te stijgen.

Voor het eerst wijkt regisseur Guest, die samen met acteur Eugene Levy ook het scenario schreef, af van zijn vertrouwde concept. ‘For Your Consideration’ is geen mockumentary, maar een échte komedie. Maar hoe grappig kun je een film maken over een instituut als Hollywood, dat zichzelf al vaak genoeg belachelijk maakt? Bovendien deden Robert Altman (‘The Player’, 1992) en Billy Wilder (‘Sunset Blvd.’, 1950) het Guest al jaren geleden voor. ‘For Your Consideration’ is een komedie met een serieuze ondertoon. Als kijker moet je vooral lachen om de karikaturale personages en een aantal geslaagde oneliners, maar in de basis is de film bloedserieus. Guest neemt misschien ook teveel hooi in zijn vork in deze film. Er is de ‘film in de film’, de ijdelheid van de acteurs en de leden van de crew, de hysterie rond de Oscarbuzz en de vernietigende rol van de media daarin. Ook zal de film beter overkomen en grappiger zijn voor mensen die op de hoogte zijn van hoe het werkt in Hollywood. Bovendien zijn er erg veel personages, zonder dat een van hen echt het centrale karakter is.

Degene die daar nog het meest bij in de buurt komt, is Catherine O’Hara. Een vaste gast in de films van Guest, maar bij het grote publiek waarschijnlijk het meest bekend als de moeder van Kevin in ‘Home Alone’. O’Hara bewijst met haar vertolking van Marilyn Hack nog maar weer eens dat ze al jaren wordt ondergewaardeerd. Van een verlepte actrice verandert ze door alle aandacht van de Oscarbuzz ineens in een ‘opgepimpte’ modepop. Pijnlijk grappig is het om te zien hoe ze haar gebotoxte gezicht in de plooi probeert te houden. De film barst overigens van de sterke vertolkingen, al krijgt niet iedereen genoeg screentime. Ricky Gervais (‘The Office’) bijvoorbeeld is bij lange na niet genoeg in beeld. Het meest hilarische personage wordt gespeeld door Fred Willard, die als talkshowhost van een entertainmentprogramma de lachers alleen al vanwege zijn absurde kapsel op zijn hand heeft. En zo zijn er talloze grappige, bizarre personages – allemaal even ijdel en evenveel uit op eigen winst. Een kleurrijk gezelschap bij elkaar, maar het lijkt wel alsof er teveel neven- en te weinig hoofdpersonages zijn.

De films van Christopher Guest zijn eigenlijk nooit bedoeld voor een groot publiek. Dat geldt ook voor ‘For Your Consideration’, waarvan de titel overigens verwijst naar de sticker op de discs die de keuzeheren van de Academy ter herinnering ontvangen in de aanloop naar de bekendmaking van de nominaties van de grote filmprijzen. De satire is niet zo scherp als in zijn vorige films en mist balans. Desondanks zullen die-hard filmfans zich wel kunnen vermaken met de insiders-grapjes over de filmindustrie en Hollywood. Als je weet waar het over gaat, is de film namelijk ineens een heel stuk grappiger.

Patricia Smagge