Freddie Mercury: The King of Queen (2018)

Recensie Freddie Mercury: The King of Queen CinemagazineRegie: Jordan Hill | 180 minuten | documentaire, muziek

Onder de noemer ‘Freddie Mercury – the King of Queen’ zijn drie documentaires bijeengebracht in één uitgave. De documentaires duren elk een klein uur en wie denkt dat de docu’s nieuwe inzichten en een verdiepend beeld geven van de charismatische zanger, komt bedrogen uit. Het drietal biografische films: ‘Freddie Mercury: The King of Queen’, ‘Freddie Mercury: The Ultimate Showman’ en ‘Queen: How They Broke Free’ bevatten namelijk alle drie grotendeels dezelfde inhoud. Het lijkt een goedkope manier om snel geld te verdienen aan het enorme succes van de kaskraker en Oscarwinnaar ‘Bohemian Rhapsody’. Zelfs de hoes van de dvd lijkt qua kleurgebruik verdacht veel op de poster (en dvd hoes) van de bioscoopfilm. Er zijn wel accentverschillen, zo krijgen in ‘How They Broke Free’ de overige bandleden iets meer aandacht en zijn er in alle drie de versies beelden te zien die de andere niet hebben. Meer dan 80% van de drie documentaires zijn echter precies hetzelfde. Liefhebbers zullen genieten van de flarden van zijn rijke, diepe stem tijdens de optredens waar korte clipjes van te zien zijn en van het spaarzame beeldmateriaal van interviews met Mercury zelf.

De documentaires zijn opgezet langs dezelfde structuur: van Freddies jeugd als Farrokh Bulsara, zoon van Indiase ouders die opgroeide in Zanzibar naar de beginjaren van Queen en het grote succes in de jaren 70 en begin jaren 80 van de vorige eeuw. Heel conventioneel en een tikje saai zelfs voor zo’n flamboyante en grensverleggende artiest als Mercury. Zijn ziekte en overlijden wordt er zo’n beetje aan vastgeplakt en voelt nooit als een integraal onderdeel van zijn tragische levensverhaal.


Aan het woord komen niet de overige drie bandleden (behalve in korte archiefbeelden), maar een aantal mensen waar hij mee werkte of die hem kenden: voormalig medewerkers van platenmaatschappij EMI Paul Watts en Eric Hall, muziekjournaliste Rosie Horide, fotograaf Mick Rock, (radio)presentator Paul Gambaccini en – alleen in ‘The Ultimate Showman’ – muziekdeskundige dr. Jennifer Otter Bickerdike. Die docu start ook met een korte intro rond de Oscaruitreiking in februari 2019, maar speelt verder net zo hard leentjebuur bij de andere, oudere docu’s.

De sprekers geven een schets van de historie van Queen in de anekdotische sfeer, wat soms amusant is, maar ook regelmatig niets anders dan de oppervlakte raakt.

Wellicht niet verwonderlijk gelet op het feit dat Mercury zijn privéleven zo veel mogelijk afschermde en behoorlijk verlegen was in zijn beginjaren, maar zo kom je als kijker weinig meer te weten. Het is veel basismateriaal, dat iedere rechtgeaarde Queen-fan hoort te weten, maar bijvoorbeeld Mercury’s afkomst wordt hier gepresenteerd als nieuwswaardig.


Ze hebben Mercury geobserveerd, lijkt het wel, maar kunnen nergens goed onder woorden brengen wat hem nu zo’n legendarische artiest maakte. Zeker Eric Hall, voormalige PR man van EMI, wekt irritatie met zijn wijdlopige en met jargon en rare uitdrukkingen doorspekte herinneringen. Het meest bijzonder is wel dat hij beweert dat Mercury het nummer ‘Killer Queen’ voor hem schreef, omdat Freddie een oogje op hem had. Gambaccini en Horide, die er op camera op reageren, lijken het nauwelijks te geloven. (noot: Mercury zei ooit in een interview dat het nummer over een exclusieve callgirl ging, die zich bewoog in de hogere kringen). De anderen hebben soms een interessante invalshoek, maar het is helder dat ze nooit echt close waren met Freddie. Rock maakte een aantal van de iconische foto’s voor de LP hoezen van de band en Watts deed ooit de suggestie namens de platenmaatschappij om het meer dan zes minuten durende ‘Bohemian Rhapsody’ maar in te korten.


Over hoe Queen werkte, hoe ze nummers schreven, hoe de bandleden tegen hun voorman aankeken, niets van dat alles. Voor documentaires die zijn korte, intens beleefde leven belichten, komt de kijker weinig te weten over zijn privéleven: Mary Austin (‘Love of my Life’) komt heel kort voorbij, vriend Jim Hutton is afwezig en al helemaal niets over zijn legendarische feesten waar de gekste dingen gebeurden. Het is de beschrijving van een puzzel waar de helft van de stukjes ontbreken.

Freddie Mercury had betere documentaires over zijn leven verdiend. Maar had het hem werkelijk iets kunnen schelen? De man die overal maling aan leek te hebben, had misschien wel gelachen om zo’n brave en tamme insteek. Hij weigerde zich in een hokje te laten stoppen en te laten definiëren. Materiaal genoeg voor uren gespreksstof en analyse over een artiest die zichzelf opnieuw uitvond en met zijn extraverte en extravagante persoonlijkheid zijn innerlijke persoonlijkheid verborg. Dat het de makers iet lukt om door die lagen heen te breken, bevestigt dat misschien onbedoeld het succes van Mercury’s optreden.

Hans Geurts

Waardering: 2.5

DVD-release: 21 februari 2019