Freedom for Jafar Panahi: Joda (2012)

Regie: Theodore Ushev | 4 minuten | korte film, animatie, biografie, documentaire, geschiedenis

Een vrouw die een persoonlijke brief voorleest. De brief is gericht aan haar vriend, die in de gevangenis zit. Het is een treurige brief, vol uitingen van gemis en vragen. Daarbij zien we beelden van een van dichtbij gefilmd schetsboek. Het beeld is bobbelig, als van dat extra dikke papier. In schets zien we een getekende animatie, die soms zo vaag is dat het wel een abstracte tekening lijkt, maar wel mooi is.

Jafar Panahi is een Iraanse filmmaker die veroordeeld is omdat hij een idealist is. Zijn films uiten kritiek op het islamitische bewind en op de rol van de vrouw in Iran. Zijn films zijn in Cannes en Berlijn bekroond met belangrijke prijzen, maar nu mag hij voor twintig jaar het land niet verlaten, geen films maken en geen interviews geven.

‘Freedom for Jafar Panahi: Joda’ is een artistiek politiek statement. Er strijden echter twee elementen om de aandacht: de tekeningen, waar intens naar gekeken moet worden om iets te kunnen onderscheiden. En daarnaast de tekst, die poëtisch en droevig is. Dit maakt het een redelijk moeilijke film, met ook nog eens een zwaar onderwerp. En dat in 3 minuten en 45 seconden.

Deze korte film is deel van een reeks korte films die protesteert tegen de gevangenschap van Panahi. De Canadese initiatiefnemers van dit project zijn Marcel Jean en Galilé Marion-Gauvin. Zij hebben filmmakers verenigd om gratis deze protestfilms te maken. ‘Joda’ is gemaakt door Theodore Ushev, die niets met Panahi te maken heeft afgezien van zijn bewondering van de Iraniër en zijn afkeer van het onrecht. Het project eindigt pas als Panahi vrij is.

Mirte Brethouwer

‘Freedom for Jafar Panahi: Joda’ wordt vertoond tijdens het 16de Holland Animation Film Festival (20-24 maart 2013) in Utrecht.