Fremont (2023)
Regie: Babak Jalali | 88 minuten | drama | Acteurs: Anaita Wali Zada, Gregg Turkington, Jeremy Allen White, Hilda Schmelling, Avis See-tho, Siddique Ahmed, Taban Ibraz, Timur Nusratty, Eddie Tang, Jennifer McKay, Divya Jakatdar, Fazil Seddiqui, Molly Noble, Enoch Ku
‘Fremont’ is een droogkomische en slepende momentopname over het leven van een vrijzinnige Afghaanse in Amerika. Deze film krijgt met name een lach op je gezicht doordat de humor ogenschijnlijk onbedoeld is. Emotieloze dialoog, sociale ongemakkelijkheid bij de personages of de plaatsvervangende schaamte bij de toestanden die zij creëren, het nietszeggende Fremont (een voorstad van San Francisco) of het verouderde productieproces van een familiebedrijf dat gelukskoekjes maakt; in ‘Fremont’ zitten de sympathieke en empathische personages vast in de kneuterigheid. Deze onbedoelde manier om een glimlach te creëren blijft fris voor dit karaktergedreven verhaal, omdat er telkens nieuwe interacties of verbanden ontstaan. Maar de frequentie aan droge momenten neemt helaas wel af. En dan voelt een minuut in Fremont soms eerder aan als een uur.
De gelaten Donya (Anaita Wali Zada), een voormalige tolk voor het Amerikaanse leger in Afghanistan, probeert haar leven op de rails te krijgen in het onbeduidende Fremont, maar ze lijdt aan slapeloosheid. Om aan medicijnen te komen gebruikt ze de doktersafspraak van haar buurman. Zo ontmoet zij dokter Anthony (Gregg Turkington), die aan haar posttraumatische stress wil werken. Alleen Donya is liever bezig met haar nieuwe leven in Amerika. In tegenstelling tot veel andere Afghaanse vluchtelingen werkt Donya bijvoorbeeld in San Francisco in plaats van Fremont. Wanneer zij promotie maakt en zelf de voorspellingen mag gaan schrijven voor de gelukskoekjes, maakt zij in een helder moment van de gelegenheid gebruik om één speciaal berichtje te versturen.
De droge humor in deze film is met succes ironisch en onbedoeld. Er zit bijvoorbeeld al ironie verborgen in het feit dat Donya boodschappen van geluk verspreidt voor voornamelijk gevestigde mensen, omdat vluchtelingen vaker worden gestereotypeerd als gelukszoekers dan geluksbrengers. Daarnaast zegt Donya uitdrukkingsloos: “Ik ben er nu”, wanneer dokter Anthony haar erop wijst dat de protocollen gevolgd dienen te worden voordat zij patiënt bij hem mag zijn. Daarmee is ze dus duidelijk onverschillig naar sociale conventies, het geldende systeem en misschien verwijst ze ook wel heel subtiel naar de positie van het Amerikaanse leger ten tijde van hun missie in Afghanistan. Bovendien zorgt de directe en schijnbaar emotieloze houding van Donya voor ongemakkelijke misverstanden met de meer subtiele en zelfbewuste Amerikanen. Zo benoemt Donya dat ze niet zo’n goed voorbeeld is, wanneer een jonge automonteur haar complimenteert door te stellen dat hij Afghanen vriendelijke mensen vindt. Ook al is zij de eerste die hij ontmoet.
Als kijker merk je dat de personages een soort van vast zitten in hun kneuterige bestaan door het gebruik van de camera. De camera is namelijk vaak dicht gepositioneerd op (individuele) personages en beweegt niet of nauwelijks. Hierdoor blijft de kijker altijd bij Donya en de mensen die ze ontmoet én zijn het de personages die in actie moeten komen. Deze weloverwogen camerastrategie zou intrigeren, zoals het dat deed in schrijver en regisseur Babak Jalali’s eerdere werken ‘Land’ (2018) en ‘Frontier Blues’ (2009), ware het dat de droge humor alleen genoeg is om de kijker bij de slepende plot te houden. Net zoals gesuggereerd wordt over de voorstad van San Francisco, gebeurt er namelijk weinig in ‘Fremont’. Daarom is zelfs negentig minuten al nét iets te lang voor deze film.
Aangezet door het stoïcijnse acteerwerk van Wali Zada trekt ‘Fremont’ langzaam je mondhoeken omhoog.
Jannick Engel
Waardering: 3
Bioscooprelease: 25 juli 2024