French Exit (2020)

Regie: Azazel Jacobs | 113 minuten | komedie, drama | Acteurs: Michelle Pfeiffer, Lucas Hedges, Tracy Letts, Valerie Mahaffey, Susan Coyne, Imogen Poots, Danielle Macdonald, Isaach De Bankolé, Daniel di Tomasso, Matt Holland, Christine Lan, Robert Higden, Larry Day, Christopher B. MacCabe

In ‘French Exit’ ontmoeten we Frances Price (Michelle Pfeiffer), een rijke, cynische en grofgebekte New Yorkse, die samen met haar zoon Malcolm (Lucas Hedges) in de voormalige woning van haar overleden echtgenoot woont. Op een dag krijgt Frances te horen dat ze op het punt staat haar vermogen te verliezen, omdat ze al jarenlang zonder enig verstand hun geld verbrast. Moeder en zoon zijn gedwongen om zo snel mogelijk al hun bezittingen te verkopen. Dan schiet een vriendin te hulp, die Frances aanbiedt om in haar appartement in Parijs te wonen. Ondanks dat Malcolm verloofd is met zijn vriendin Susan (Imogen Poots), besluit hij om zijn oude bestaan achter zich te laten en met zijn moeder naar Parijs te verhuizen. De familie Price brengt ook hun zwarte kat Small Frank mee, van wie Frances stellig overtuigd is dat dat hij de reïncarnatie van haar echtgenoot is.

‘French Exit’, geregisseerd door Azazel Jacobs en geschreven door Patrick DeWitt, bestaat voornamelijk uit droge dialooggrappen en gekke situaties. Deze taferelen komen vaak episodisch over, als ware de situaties in een klassieke screwball-komedie. In de handen van een minder bekwaam filmteam zou dit op den duur een afstompende invloed hebben, maar in het geval van Jacobs en DeWitt kunnen we spreken van een aangename verrassing ten opzichte van de verwachtingen.

De komedie, hoe eigenzinnig het verhaal soms ook is, staat namelijk altijd in dienst van de personages. We denken als kijker al vroeg te weten wie deze karakters zijn en waar hun reis naartoe gaat. We gaan ervan uit dat Frances en Malcolm een reeks knotsgekke avonturen zullen meemaken, wat uiteindelijk zal leiden tot een kameraadschap tussen de kille moeder en de onzekere zoon. Soms komt de film dicht in de buurt van dat soort versleten terrein, maar het verhaal weet altijd stof tot nadenken te geven en interesse voor de personages te creëren.

In de eerste plaats is ‘French Exit’ een film over vervlogen dromen en familie-genegenheid. Hoewel Frances en Malcolm elkaars tegenpolen zijn in hun stadia van het leven, hebben ze beide het gevoel dat hun beste dagen voorbij zijn. Bij Frances uit zich dit in vlagen van woede en bij Malcolm uit zich dit in algehele lamlendigheid. De twee hebben elkaar meer nodig dan ze willen toegeven en zouden elkaars ideale metgezellen kunnen zijn, maar in plaats daarvan uit hun verhouding zich vaak in destructieve gewoontes. Het is een tragische band, helemaal omdat ze stiekem waardering voor elkaar hebben. Malcolm ontmoette zijn moeder pas op zijn twaalfde, vlak na de dood van zijn vader. Frances, afwezig in die twaalf levensjaren, vertelt hem op een gegeven moment dat ze hem meteen was komen opzoeken, als ze had geweten wat voor soort persoon hij was. Dichterbij het tonen van affectie in de film zullen ze nooit komen.

Tijdens de strubbelingen van moeder en zoon is er echter nog een interessante speler die ten tonele verschijnt. Nee, over Small Frank (is hij nou wel of niet een reïncarnatie?) kun je beter zo min mogelijk weten; het is namelijk Parijs zelf dat een vermelding verdient. Het Parijs van ‘French Exit’ is namelijk een soort agglomeratie van tijdsperioden, een mengeling van heden en verleden, wat regelmatig tot uiting komt in de kostuums en de inrichting. Het is subtiel toegepast, met nooit teveel vertoon, wat helpt om het haast onopvallend door de film heen te verweven. Een stilistische beslissing als deze zou net zoals andere aspecten van de film kunnen worden ingezet voor de komedie, maar dat blijft uit. Het heeft voornamelijk een vervreemdend effect, alsof er iets niet pluis is. Wat het betekent is een heel ander verhaal. Er zijn vergelijkingen te maken met de karakters, die eveneens voortdurend zijn bevangen door het terugschakelen tussen heden en verleden, maar eigenlijk is het passend dat er enige ambiguïteit overblijft. Het houdt de kijkervaring immers levendig.

Azazel Jacobs heeft een eigenaardige film gemaakt. In de wereld van ‘French Exit’ worden absurditeiten als vanzelfsprekend beschouwd en worden zwarte katten voor de verandering niet als het kwaad gezien. Mensen praten om de haverklap met elkaar en mobiele telefoons zijn compleet afwezig. De film is niet voor iedereen toegankelijk, maar ergens is het fijn om eens iets origineels te zien.

Len Karstens

Waardering: 3.5

Digital download-release: 11 mei 2021
VOD-release: 11 mei 2021