Freud (1984)
Regie: Moira Armstrong | 360 minuten | biografie, drama | Acteurs: David Suchet, Helen Bourne, Suzanne Bertish, Alison Key, Michael Pennington, Michael Kitchen, Anton Lesser, David Swift, Peter Birrel, Raymond Brody, Miriam Margolyes, Jack Chissick
Deze serie geeft een goede kijk in het leven van psychoanalyticus Sigmund Freud, en in het ontstaan van zijn denkwijzen en theorieën. Er zijn in de serie verschillende aspecten waar extra aandacht aan wordt besteed, bijvoorbeeld de relaties die Freud onderhield met zijn vrouw, zijn minnares (de zus van zijn vrouw), zijn vrienden en collega’s, zijn leermeesters en later zijn leerlingen (bijvoorbeeld Jung). Ook wordt de Joodse identiteit van Freud benadrukt, later in het verhaal vooral gedwongen door het opkomende nazisme in Europa.
De serie bestaat uit zes delen, van ieder een uur, met allemaal min of meer een eigen begin en eind. Maar de serie is in totaal een coherent geheel, en moet ook zo gezien worden. Veel karakters uit eerdere momenten komen later terug, en hebben een blijvende invloed op Freud en op het verhaal. We beginnen en eindigen met Sigmund als zieke oude man, aan het einde van zijn leven, gevlucht naar Engeland. Van daar uit gaan we terug naar verschillende periodes in zijn leven. Zijn kindertijd wordt soms in flarden aangehaald, maar het merendeel van het verhaal richt zich op Freud als volwassen man en op zijn carrière als arts. Deze manier van vertellen werkt goed, omdat flashbacks heel belangrijk zijn. Hoe ouder Sigmund wordt, hoe meer herinneringen hij zelf krijgt, en hoe vaker hij terugdenkt aan allerlei personen en momenten uit zijn leven.
Opvallende dingen uit het verhaal zijn onder andere de affaire die Freud had met de zus van zijn vrouw en zijn cocaïneverslaving. Freud diende cocaïne toe als medicijn en gebruikte het ook zelf. Ook zijn (toen nog) verloofde Martha gaf hij wat zodat ze wat losser zou worden. Het is wel duidelijk waar even later ineens al die kinderen vandaan kwamen.
Inhoudelijk is deze serie, zeker voor mensen met een bovengemiddelde interesse op dit gebied, zeer de moeite waard, zeker omdat de makers veel moeite hebben genomen om het geheel dicht bij de werkelijkheid te houden. Met opnames op locatie, bekende personen uit die tijd en veel waargebeurde verhalen rond de patiënten van Freud, lukt het om het een realistisch en intiem portret te maken. De mooie acteerprestaties van vooral David Suchet (bekend als detective Hercule Poirot uit de gelijknamige BBC-serie) als Freud helpen hier zeker aan mee. Enige kritiek op dit aspect is dat Freud het er wel heel goed vanaf brengt, wat de serie niet geheel objectief maakt.
Stilistisch gezien oogt de serie vaak vrij ouderwets. Vooral aan het begin is het echt even wennen aan het (vergeleken met tegenwoordig) vrij lelijke beeld. Het lijkt ook wel of er weinig gebruik gemaakt is van licht en schaduw, waardoor het vaak plat oogt. Ook zijn er grote verschillen tussen de verschillende scènes en de verschillende locaties. Buiten is er vaak met daglicht gewerkt, wat wel natuurlijk, maar ook een tikkeltje amateuristisch oogt, en binnen is er wel gebruik gemaakt van kunstlicht, maar het doet vaak statisch aan. Ook het sporadische gebruik van dissolves (overgang waarbij het nieuwe beeld door het oude heen verschijnt) oogt wat ouderwets en daardoor overdramatisch. Maar als je de afleveringen achter elkaar bekijkt, wen je hier wel aan en is het meer het verhaal dat boeit.
Ruby Sanders