Garçon stupide (2004)
Regie: Lionel Baier | 96 minuten | drama | Acteurs: Pierre Chatagny, Natacha Koutchoumov, Rui Pedro Alves, Khaled Khouri, Mikele D., Hervé D., Joëlle Rübli, Vincent Verselle, Laurent Guido, Rachel Noël, Robin Harsch, Marianne Bruchez, Michel Rochat, Marlyse Bonvin, Ursula Meier, Jean-Stéphane Bron, Noah Canete Alves, Lionel Baier
De domme jongen uit de titel is Loïc (Pierre Chatagny), een twintigjarige Zwitserse jongen, die zijn tijd doorbrengt in een chocoladefabriek, waar hij landerig aan de lopende band overheerlijk uitziende Zwitserse repen chocolade controleert. Echt dom is hij niet, al moet hij Hitler opzoeken in een encyclopedie, evenals impressionisme. Na werktijd komt hij tot leven, als hij afspraakje na afspraakje maakt met anoniem blijvende homo’s die het internet afstruinen op zoek naar snelle seks with no strings attached. Loïc is eigenlijk niet meer dan een verwend kind; alles draait om hemzelf en als hij ergens zijn zinnen op heeft gezet, dan zal hij het meteen hebben ook. Zijn wenkbrauwpiercing wordt hiervoor als illustratie gebruikt: zijn beste vriendin Marie (sterke rol van Natacha Koutchoumov) vraagt zich af waarom hij het gedaan heeft, maar hij geeft alleen aan dat hij het cool vindt en daarom de stap heeft gezet. Marie is het enige positieve aan Loïcs lege leven: zij zijn al tijden vrienden en hoewel hij aan de buiten beeld blijvende Lionel (rol van de regisseur zelf) vertelt veel van haar te houden, vertelt hij dat haar zelf niet. “Ik heb hem verteld dat je aardig voor me bent en dat ik je graag mag,” zegt hij later tegen haar. Marie hoort Loïcs verhalen over zijn seksuele escapades – overigens al net zo klinisch en zonder greintje erotiek in beeld gebracht – met lichte bezorgdheid aan; ongevraagd geeft ze hem raad en probeert ze hem te stimuleren iets van zijn leven te maken.
Loïc houdt ervan om foto’s met de camera van zijn mobiele telefoon te maken en laat deze aan Lionel zien. Deze geeft aan dat ze goed zijn, waarop Loïc dan in een opwelling tegen Marie zegt dat hij fotograaf wil worden. Een bewijs dat de ontmoetingen met Lionel zijn sporen beginnen na te laten; al lijkt het Loïc niets te doen, Lionel intrigeert hem en dat gevoel wordt versterkt als de man weigert seks met hem te hebben. Het feit dat Lionel alleen met Loïc wil praten en oprecht in zijn opvattingen geïnteresseerd is, verwart de jongen. Het zijn boeiende dialogen, grappig soms ook, zoals wanneer Loïc aan Lionel vraagt hoe het voelt om verliefd te zijn en op Lionels ontkennende antwoord of hij nu nog verliefd is, zijn reactie: “Oh, dus dan donder je eigenlijk van de stoel af en liggen al je tanden uit je mond.”
Sterkste punten van Lionel Baiers film zijn het acteerwerk, zowel de intrigerende Koutchoumov als de fotogenieke Chatagny komen overtuigend over. Naast Koutchoumov valt Chatagnys prestatie in het niet, maar toch weet hij de scènes – hij zit in bijna elke scène – zelf goed te dragen. Daarnaast weet de film op een aantal momenten te verrassen: er is een scène die volkomen uit de lucht komt vallen en de kijker ruw doet ontwaken uit het tot dan toe gelijkmatig voortkabbelende verhaal. De tweede min of meer soortgelijke scène is al een stuk minder schokkend. Het gebruik van split-screen is even aardig, maar de regisseur voert dit op tot de rek eruit is, al wordt het leukste voor het laatst bewaard. Ook bevat ‘Garçon stupide’ een aantal mooie gekadreerde scènes, waaruit een voorliefde voor fotografie blijkt. De derde zijlijn over Loïcs obsessie met de voetballer Rui Pedro Alvez, komt niet helemaal uit de verf. ‘Garçon stupide’ is meer een karakterstudie dan een coming-of-age verhaal, want aan het eind weet Loïc eigenlijk vooral alleen wat hij niet wil. Het heteroseksuele publiek zal misschien afgeschrikt worden door de zeer grafisch in beeld gebrachte seksscènes, maar die zitten vooral in het begin van de film. Daarna valt er eigenlijk alleen maar meer te beleven.
Monica Meijer