Get on Up (2014)
Regie: Tate Taylor | 139 minuten | biografie, drama, muziek | Acteurs: Chadwick Boseman, Nelsan Allis, Dan Aykroyd, Viola Davis, Lennie James, Fred Melamed, Craig Robinson, Jill Scott, Octavia Spencer, Josh Hopkins, Brandon Smith, Tika Sumpter, Aunjanue Ellis, Tariq Trotter, Aloe Blacc, Keith Robinson, Nick Eversman, J.D. Evermore
Toen Chadwick Boseman het script kreeg voor ‘Get On Up’ (2014), de biopic over het leven van soul- en funklegende James Brown, wilde hij het in eerste instantie direct aan de kant schuiven. “Ik dacht dat het de moeite van het proberen niet waard was. James Brown is een té groot icoon, en ik had even daarvoor al een ander groot Afro-Amerikaans icoon gespeeld (honkbalgrootheid Jackie Robinson in ‘42’ (2012). Bovendien kon ik me er niets bij voorstellen om die ongelooflijke dansbewegingen na te doen. De ‘mashed potato’ was slechts het begin…” Omdat regisseur Tate Taylor (‘The Help’, 2012) zijn zinnen gezet had op Boseman, besloot de acteur de uitdaging toch aan te gaan. En een uitdaging was het; in slechts zes weken moest hij alle spectaculaire dansbewegingen van Brown leren, in vijf tot acht (!) uur per dag. Die intensieve training zorgde er wel voor dat Boseman steeds dieper in de huid wist te kruipen van de Godfather of Soul, en dat hij een dijk van een performance levert in ‘Get On Up’.
Ga er maar aanstaan; als er iemand larger than life was, dan was het James Brown (1933-2006) wel. In ‘Get On Up’ is te zien hoe hij uitgroeide tot een van de grootste entertainers van de twintigste eeuw en dé man die de soul, funk en rhythm and blues op de kaart zette. Tate Taylor speelt daarbij uitbundig met de tijd en biedt regelmatig ruimte voor knipogen richting publiek. De toon wordt meteen gezet met de opening; allereerst zien we wat er in 1988 – toen de zanger zwaar aan de drugs zat – de aanleiding vormde voor een wilde politieachtervolging en arrestatie; vervolgens ontdekken we dat die grootheidswaanzin er twintig jaar eerder al inzat bij Brown, als hij zich naar Vietnam laat vervoeren voor een optreden voor de Amerikaanse soldaten die aldaar gelegerd zijn. Na deze dwaze opening, neemt het verhaal ons mee naar Browns jeugd op het straatarme platteland in South Carolina. Het huwelijk tussen zijn ouders (Lenny James en Viola Davis) is geen gelukkige en de jonge James belandt al snel bij zijn Aunt Honey (Octavia Spencer), die een bordeel runt in Georgia.
De film maakt vervolgens talloze sprongen in de tijd; zien we James eerst in 1964 als leadzanger van The Famous Flames (waarbij hij The Rolling Stones op hilarische wijze op hun plek zet – Mick Jagger is een van de uitvoerend producenten van de film), even later zien we hem in 1949 in de gevangenis belanden nadat hij een driedelig kostuum heeft ontvreemd. Cruciaal is zijn ontmoeting met muzikant Bobby Byrd (Nelsan Ellis), met wie hij een hechte band ontwikkelt (ook al is de vriendschap verre van gelijkwaardig). Vanaf dat moment zien we hoe James Brown uitgroeit tot de grote ster, met de talloze maniertjes die passen bij die nieuw verworven status. Hij gaat steeds extravagantere kleding dragen, zijn kapsels worden flamboyanter en zijn gedrag wordt grilliger. Zijn muziek en shows blijven echter van een ongekende klasse.
‘Get On Up’ focust op de jeugd van James Brown, zijn vriendschap met Bobby Byrd en de hoogtijdagen van zijn carrière, en stipt slechts sporadisch zijn onhebbelijkheden (losse handjes, drugmisbruik, inhaligheid) aan. Daardoor voelt de film niet helemaal compleet aan. Het spel met de tijd is origineel, maar geeft ‘Get On Up’ wel iets onrustigs. Taylor wekt, door Boseman geregeld rechtstreeks de camera te laten inkijken, de indruk dat we alles zien door zijn ogen. Dit pakt echter niet altijd zo uit als de regisseur zou willen. Maar het feit dat Taylor lef toont door het op deze manier aan te pakken, is zeker te prijzen. De grote attractie van deze film is Chadwick Boseman. Hij speelt James Brown niet, hij IS het. De maniertjes, de moves, de stem (ook al zingt hij lang niet alles zelf), het charismatische; Boseman heeft het allemaal. Het heeft vast met een ongelukkige releasedatum te maken – ‘Get On Up’ ging al op 1 augustus 2014 in de VS in première, ver voor de meeste kandidaten voor het awardseizoen – dat deze talentvolle acteur niet genomineerd is voor een Oscar, want een nominatie had hij toch zeker verdiend.
Ook andere rollen worden goed tot uitstekend ingevuld. We zien naast boven genoemde acteurs onder anderen Dan Aykroyd, Fred Melamed, Craig Robinson, Jill Scott en Aunjanue Ellis – en let ook op Brandon Smith als Little Richard. Naast Boseman is de grote ster van de film echter de onverwoestbare muziek van Brown, die al die jaren na dato nog altijd uit de luidsprekers knalt. Zie dan de voeten maar eens stil te houden!
Patricia Smagge
‘Get on Up’ verschijnt woensdag 28 januari 2015 op DVD en blu-ray.