Ghosts of Cité Soleil (2006)

Regie: Asger Leth | 86 minuten | documentaire

De documentaire ‘Ghosts of Cité Soleil’ speelt zich af in de sloppenwijken van Port au Prince, hoofdstad van het veelgeplaagde Haïti. Na het dictatoriaal bewind van de verschrikkelijke familie Duvalier, werden in 1991 democratische verkiezingen gehouden. Onder de nieuwe machthebber Jean Bertrand Aristide veranderde er in belangrijke opzichten maar weinig. Waar de Duvaliers de macht handhaafden met behulp van de beruchte Tonton Macoutes (doodseskaders die hun slachtoffers het liefst midden op straat achterlieten om tegenstanders te intimideren), doet Aristide nu een beroep op Chimères, gangs uit sloppenwijk Cité Soleil.

In ‘Ghosts of Cité Soleil’ maken we kennis met twee gangleiders, de broers 2Pac en Bily. Terwijl Bily nog altijd in Aristide gelooft, heeft 2Pac het licht gezien en is hij zoals een beetje gangster betaamt gaan rappen. De broers spreken dan ook vaak geen Frans maar een Engels dat vooral bestaat uit woorden als nigga, motherfucker, kill en een enkele keer zowaar peace.

Hoewel ‘Ghosts of Cité Soleil’ een documentaire is, heb je vaak het idee dat je naar een speelfilm zit te kijken. Niet omdat de broers zouden acteren maar vanwege de veranderingen die plaatsvinden in Haïti ten tijde van de opnamen (2004), veranderingen die de film een flinke dramatische lading geven. Anti-Aristide rebellen rukken onstuitbaar op richting Port au Prince waar de broers het steeds benauwder krijgen. De spanning in de sloppenwijk loopt op en de bendeleiders, chiefs zoals ze zichzelf noemen, krijgen het onderling aan de stok. Een extra dramatisch element wordt verleend door een Franse hulpverleenster die het begrip hulpverlening een bijzonder persoonlijk tintje geeft.

Visueel helemaal van deze tijd (denk ‘The Constant Gardener’) en spannend tot het eind, is ‘Ghosts of Cité Soleil’ een zeer geslaagde documentaire, die helaas wel een grote omissie bevat. Nooit kom je te weten wat het bendeleven precies inhoudt en waar de broers hun geld en wapens vandaan halen. Ook hoor je nooit iets over slachtoffers of eventuele moordpartijen. Als je dan ziet hoe makkelijk een recalcitrant bendelid in de voet wordt geschoten, is de neiging groot te denken dat er meer bloed aan de handen van deze broers kleeft dan stilzwijgend wordt gesuggereerd.

Het doet verder weinig af aan de kwaliteit van deze documentaire. Een leerzaam brok geschiedenis over een land waar het leven nog altijd geen feest is. Anno 2006 kent het van analfabeten en aids-patiënten vergeven Haïti een gemiddelde levensverwachting van 52 jaar en staat het nog altijd hoog op de lijst van meest corrupte landen.

Henny Wouters