Gloria! (2024)

Regie: Margherita Vicario | 106 minuten | komedie, drama | Acteurs: Galatéa Bellugi, Carlotta Gamba, Veronica Lucchesi, Maria Vittoria Dallasta, Sara Mafodda, Paolo Rossi, Elio, Natalino Balasso, Anita Kravos, Vincenzo Crea, Jasmin Mattei, Gioele Pagura, Margherita Vicario

De film ‘Gloria!’ (2024), het regiedebuut van multitalent Margherita Vicario, speelt zich af in het jaar 1800 in het San’Ignazio Instituto nabij Venetië, een katholiek weeshuis voor jonge vrouwen die daar, zoals gebruikelijk is in dit soort tehuizen, een muzikale scholing genieten. Een opleiding echter waarvan ze de vruchten maar beperkt kunnen plukken, want een carrière als musicus buiten de muren van het weeshuis is praktisch zo goed als uitgesloten. De samenleving destijds is daar niet op ingericht; de muziekbusiness is iets voor mannen. Muziek uitvoeren voor een publiek kan alleen in opdracht van het weeshuis zelf, voor wie dit dan ook een bron van inkomsten is.

Terecht vraagt Vicario zich af hoeveel talent er wel niet verloren moet zijn gegaan omdat deze vrouwen nooit de kans kregen. Welgeteld is er alleen werk bewaard gebleven van ene Maddalena Laura Lombardini Sirmen die via een huwelijk met een concertmeester het weeshuis kon verlaten en door samen met haar man concerten te geven beroemd werd. Fragmenten van haar composities zijn te horen in de film en worden in handen gelegd van het weesmeisje Lucia die hoopt dat kapelmeester Perina, die zelf creatief is opgedroogd maar wel snel een stuk moet componeren om het bezoek van de Paus aan het instituut op te luisteren, haar werk wil laten uitvoeren, desnoods onder zijn naam.

Maar de echte heldin van het verhaal is Teresa die als een ware Assepoester alleen mag schrobben en vegen en door de andere meisjes die wel een muzikale opleiding genieten, als sloof wordt behandeld. Teresa blijkt echter een natuurtalent en wanneer er een revolutionair nieuw muziekinstrument wordt afgeleverd bij het instituut, die door Perina onmiddellijk in de kelder wordt opgeborgen, tovert zij uit deze piano(forte) een modern geluid dat niet zou misstaan in onze tijd. Dat is de knipoog van Vicario: in een verder historisch accurate film laat ze een muzikaal anachronistisch geluid horen. Dat is verrassend en leuk bedacht en doet ook wel denken aan die scène uit ‘Marie Antoinette’ (2006) van Sofia Coppola waarin plots een paar Converse-sneakers opduiken. Ook onderstreept het op speelse wijze de vraag wat er aan creativiteit en innovativiteit is verloren gegaan door vrouwelijke musici onvoldoende serieus te nemen.

Wat minder positief bekeken is Teresa’s popmuziek een gimmick die helpt te verhullen dat het dramatisch gehalte van ‘Gloria!’ vederlicht en de plot voorspelbaar is. De verwijzing hierboven naar het sprookje van Assepoester is dan ook niet van de lucht. ‘Gloria!’ wil zo’n typische feelgoodfilm zijn waarin de personages een bak ellende over zich heen krijgen maar er desondanks sterker uitkomen door een kracht in zichzelf te ontdekken, die diep van binnen in ons allemaal zit en die tot uiting komt wanneer we stoppen met aan te trekken wat anderen van ons denken en ons losmaken van degenen die ons onderdrukken. Die strijd verloopt in ‘Gloria!’ net iets te gladjes om tijdens het euforische einde ook in extatische zang te willen uitbarsten.

Alberto Ciaccio

Waardering: 3

Bioscooprelease: 28 november 2024