Glowing Stars – I taket lyser stjärnorna (2009)
Regie: Lisa Siwe | 90 minuten | drama | Acteurs: Josephine Mattsson, Mika Berndtsdotter Ahlen, Annika Hallin, Anki Lidén, Samuel Haus, Nina Christensen, Madeleine Ekman, Christer Fjällström, Deborah Fronko, Charlie Gustafsson, Marcus Jansson, Tova Johansson, Kim Lantz, Måns Nathanaelson, Lena Nilsson, Jonas Ohlsson, Rafael Petersson, Judith Rindeskog, Paolo Sappei
Hoe leer je omgaan met een stervende moeder? Dat is de vraag die Jenna bezig houdt, terwijl ze intussen op school zit, nieuwe vriendschappen vindt en oude verliest en ze stiekem een oogje heeft op medescholier Sakke.
‘Glowing Stars’ is een sterk “coming of age” drama uit Zweden, dat ondanks de zware materie precies de juiste toon vindt, ontroerend is, maar nergens sentimenteel wordt. De film is gebaseerd op het boek ‘I taket lyser stjärnorna’ (wat ook de oorspronkelijke Zweedse titel van de film is) van schrijfster Johanna Thydell uit 2003. De debuutroman van de destijds 23-jarige Thydell was een groot succes in Zweden en er werden meer dan 100.000 exemplaren van verkocht.
Zoals in het boek, draait de film om de ontwikkelingen in het leven van Jenna (Josephine Mattsson), dat sterk verandert tijdens haar veertiende levensjaar, al is een deel daarvan al gaande op het moment dat de film begint. Haar moeder Liv (Annika Hallin) is al ziek en heeft haar hoofdhaar verloren door chemotherapie. Met alle emoties die daarbij horen, baalt ze ervan dat haar borsten maar niet willen groeien, dat haar vriendschap met haar beste vriendin Susanna (Judith Rindeskog) stroever wordt door Jenna’s nieuwe vriendin, de populaire Ullis (Mika Berndtsdotter Ahlen) en haar geheime liefde voor Sakke (Samuel Haus). Als haar moeder niet meer voor zichzelf en Jenna kan zorgen, neemt oma Ingrid (Anki Lidén) die taak op zich, wat tot de nodige strubbelingen leidt.
De hoofdrol wordt door de debuterende Josephine Mattsson geweldig vertolkt, omdat ze met fris en natuurlijk spel de complexe emoties van Jenna prachtig weet over te brengen. Zonder daarmee de andere actrices, die stuk voor stuk sterke en overtuigende rollen weten neer te zetten, tekort te willen doen, is Mattsson een grote ontdekking. Als ze voor een schoolopdracht moet opschrijven wat liefde voor haar betekent, schrijft ze dat ze zelf ook dood wil als haar moeder komt te overlijden. De ontwikkeling die Jenna doormaakt, van een bij aanvang nog wat schuchter en onzeker meisje op weg naar volwassenheid aflegt en die anderhalf uur later heeft bereikt, brengt Mattsson op intrigerende wijze over.
Opvallend is wel dat er totaal geen rol van betekenis is voor een man in de hele film. En de aanwezige mannen komen er maar bekaaid van af. Zowel Sakke als schoolgenoot Oscar (Charlie Gustafsson), met wie Jenna haar eerste seksuele ervaring beleeft, zijn eigenlijk niet eens bijrolspelers te noemen, zo klein en onbetekenend is hun rol. Jenna heeft ook geen vader (haar moeder kwam zwanger terug van een vakantie in Frankrijk), oom, broer of opa. Buurmeisje en vriendin Ullis woont ook alleen met haar alcoholistische moeder. Bij het uitgaan komen Ullis en Jenna twee dertigers tegen, die hen wel zien zitten. Haar leraar (Kim Lantz) doet niets meer dan haar een briefje voor de maatschappelijk werker door te geven. Door de afwezigheid van welke man dan ook – en wanneer ze opduiken zijn ze nutteloos of alleen maar geïnteresseerd in seks, werkt dat wel enigszins bevreemdend.
De film is soms wat fragmentarisch van opzet, waarbij er telkens ijkpunten of cruciale momenten zijn gekozen die het leven van Jenna beïnvloeden. De titel ‘Glowing Stars’ is afgeleid van een eenvoudige, maar indrukwekkende scène tussen Jenna en haar moeder. Regisseuse Lisa Siwe houdt in haar eerste lange speelfilm de vaart er goed in en de speelduur is voorbij voordat je het weet. Op bijna alle fronten is de film een mooi geschetst portret van de puberteit en hoe om te gaan met het verlies van een ouder. Het is geen lichte kost en zeker geen vrolijke film, maar ondanks dat wordt er een hartverwarmend verhaal verteld, dat weinig kijkers onberoerd zal laten.
Hans Geurts