Gnomeo and Juliet (2011)
Regie: Kelly Asbury | 84 minuten | animatie, familie, romantiek, fantasie | “Originele stemmencast: James McAvoy, Emily Blunt, Jason Statham, Michael Caine, Maggie Smith, Patrick Stewart, Julie Walters, Jim Cummings, Matt Lucas, Ashley Jensen, Hulk Hogan, Dolly Parton, Stephen Merchant, Ozzy Osbourne, Richard Wilson Nederlandse stemmencast: Noortje Herlaar, Brigitte Kaandorp
De klassieke komedies en tragedies van William Shakespeare vormen een onuitputtelijke inspiratiebron voor tal van schrijvers en filmmakers. Soms worden verhalen als ‘Hamlet’ of ‘Much Ado about Nothing’ simpelweg integraal overgenomen (eventueel in een modern jasje gegoten), maar het komt ook voor dat het oorspronkelijke verhaal nauwelijks meer te herkennen is. Regisseur Kelly Ashbury (‘Shrek 2’, 2004) maakte een eigentijdse versie van ‘Romeo and Juliet’, die hoog zal scoren voor de originaliteitsprijs. Althans, wat het uitgangspunt betreft. In ‘Gnomeo & Juliet’ (2011) draait het namelijk om de onmogelijke liefde tussen twee… tuinkabouters! Het klinkt kitsch en dat is het ook, maar deze bizarre bewerking blijkt toch echt te werken. De makers hebben kun kunstjes veelal afgekeken bij animatievakbroeders, maar ze komen ermee weg. ‘Gnomeo & Juliet’ pakt zijn publiek in met een heerlijke dosis onvervalste hilariteit. Daverende lachsalvo’s gegarandeerd!
Aan Verona Street (!) in Stratford-upon-Avon (geboorteplaats van Shakespeare) wonen twee buren die elkaar niet kunnen luchten of zien. Die onderlinge vijandigheid is overgestraald naar het aardewerken volkje dat in hun achtertuinen woont. Aan de ene kant heb je de familie Montague (met blauwe puntmutsen), geleid door de ferme Lady Bluebury (Maggie Smith), aan de andere zijde van de schutting woont de familie Capulet (met rode puntmutsen), die aangevoerd wordt door Lord Redbrick (Michael Caine). Al zolang ze zich kunnen herinneren, leven de beide families met elkaar in onmin. Ze proberen zich zo min mogelijk met elkaar te bemoeien, maar de oudste zoon van Lord Redbrick, de baldadige Tybalt (Jason Statham) daagt Gnomeo (James McAvoy) regelmatig uit voor een grasmaaierrace in een steegje achterom. De mooie Juliet (Emily Blunt) wordt overdreven beschermd door haar vader, vindt ze zelf, en om te bewijzen dat ze meer lef heeft dan menigeen denkt, besluit ze een zeldzame orchidee te zoeken. Wanneer ze die vindt, loopt ze Gnomeo tegen het lijf.
Uiteraard worden de twee verliefd (in een van de beste – en meest romantische – scènes van de film). Ze zouden het wel van de daken willen schreeuwen, maar daar zullen hun families niet blij mee zijn. En dus besluiten ze hun liefde voorlopig maar even geheim te houden. De enige die er van afweet, is de roze plastic flamingo Featherstone (Jim Cummings), die gebukt gaat onder ernstig liefdesverdriet. Uiteraard kunnen Gnomeo en Juliet hun geheime liefde nooit lang verborgen houden. De gevolgen zijn echter niet te overzien.
Maar liefst negen (!) scenarioschrijvers zijn betrokken bij dit project. Meestal belooft dat niet veel goeds, maar bij ‘Gnomeo & Juliet’ heeft men de schade beperkt kunnen houden. Wat vooral opvalt is dat voor diverse scènes zo duidelijk is ‘afgekeken’ van andere animatiefilms. Het feit dat de tuinkabouters bijvoorbeeld uitsluitend tot leven komen wanneer de bewoners van het huis niet thuis zijn, doet denken aan ‘Toy Story’ (1995). De malle roze flamingo Featherstone klinkt als King Julian uit ‘Madagascar’ (2005). De tragische terugblik op zijn leven doet dan weer denken aan de briljante openingsscène uit ‘Up’ (2009). Real action films als ‘Brokeback Mountain’ (2005), ‘The Matrix’ (1999) en ‘Borat’ (2006) worden dan weer geparodieerd. Het mag duidelijk zijn: ‘Gnomeo & Juliet’ sluit qua stijl meer aan bij de sterk op referenties naar populaire cultuur leunende ‘Shrek’-trilogie dan aan de originaliteit en eigenzinnigheid waar Pixar om bekendstaat. Pixar is dan ook buitencategorie, het is niet eerlijk om ‘Gnomeo & Juliet’ hiermee te vergelijken.
Want op zichzelf is dit een prima film, die vooral uitblinkt in hilarische visuele vondsten. Het in duizend stukken uiteenvallen van de figuurtjes bijvoorbeeld, of het filosofische gesprek dat Gnomeo voert met een tot leven gewekt standbeeld van Shakespeare (met de stem van Patrick Stewart). Het levensecht tekenen van de aardewerken tuinkabouters zal geen sinecure zijn geweest, maar de tekenaars slagen er wonderwel in. De oneindige stoet aan veelal Britse topacteurs die aantrad om een stem in te spreken is indrukwekkend (behalve al genoemde namen horen we onder anderen ook Julie Walters, Matt Lucas en Stephen Merchant). En wie had ooit Hulk Hogan, Dolly Parton en Ozzy Osbourne in een Shakespeare-verfilming verwacht (in cameo’s)? De muziek van Elton John (die net als zijn echtgenoot David Furnish als producent aantreedt) maakt de film nog een kitscheriger dan hij al is, maar het past wel helemaal in het plaatje.
‘Gnomeo & Juliet’ steekt de draak met de aloude tragedie van Shakespeare en herschrijft en passant de literatuurgeschiedenis, maar doet dit op een hilarische wijze. De visuele vondsten, uitstekende stemmencast en talloze verwijzingen staan garant voor een flinke dosis dolle pret. De soundtrack van Elton John vormt het toefje op de taart: dit is meligheid ten top.
Patricia Smagge
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 16 februari 2011