Gold (2016)

Regie: Stephen Gaghan | 120 minuten | avontuur, drama, thriller | Acteurs: Matthew McConaughey, Edgar Ramírez, Bryce Dallas Howard, Corey Stoll, Toby Kebbell, Bill Camp, Joshua Harto, Timothy Simons, Craig T. Nelson, Macon Blair, Adam LeFevre, Frank Wood, Michael Landes, Bhavesh Patel, Rachael Taylor, Stacy Keach, Bruce Greenwood, Vic Browder, Dylan Kenin, Ben Whitehair, Stafford Douglas, William Sterchi

Sinds Matthew McConaughey zijn imago van pretty boy van zich heeft afgeschud en ook lelijk durft te zijn in zijn rollen, heeft hij als acteur aan waardering en respect gewonnen. De kers op de taart was natuurlijk de Oscar die hij voor zijn rol als de ondernemende HIV-patiënt Ron Woodroof in ‘Dallas Buyers Club’ (2013) won. Ineens is McConaughey meer dan die gebruinde, gespierde man die te pas en te onpas zijn wasbord liet zien op het witte doek. Niet dat hij nooit meer zijn shirt uittrekt voor de camera, maar hij laat steeds meer een andere kant van zichzelf zien. In de avonturenfilm ‘Gold’ (2016) is weinig meer over van de hunk die hij al die jaren geweest is. Was McConaughey voor ‘Dallas Buyers Club’ twintig kilo afgevallen, voor zijn rol van de opportunistische goudzoeker Kenny Wells kwam hij hetzelfde aantal kilo’s aan. Wells is een morsig type, met bierbuik, vals gebit en wijkende haarlijn. Hij zuipt, rookt en gokt en zijn kledingkeuze is ook niet bepaald flatterend. Koot en De Bie’s ‘Vieze man’ is er niks bij…

‘Gold’ is losjes gebaseerd op het Bre-X schandaal uit 1993. Een gigantisch goudvoorraad zou toen ontdekt zijn in de jungle van Indonesië. Om juridische redenen zijn de namen van de hoofdrolspelers en betrokken bedrijven veranderd; daarnaast werd het verhaal van het Canadese Calgary verplaatst naar het Amerikaanse stadje Reno. In een proloog, die zich afspeelt in 1981, zien we hoe Kenny’s vader (Craig T. Nelson) de verantwoordelijkheid over het familiebedrijf Washoe Minings aan zijn zoon overdraagt. Flash forward naar zeven jaar later: Kenny heeft het ooit florerende bedrijf praktisch om zeep geholpen (al zit de economie natuurlijk niet mee in de tweede helft van de jaren tachtig). Hij is zijn huis kwijt en woont nu in bij zijn vriendin Kay (Bryce Dallas Howard), en met een handjevol trouwe medewerkers werkt hij vanuit de lokale kroeg, waar de bankiers het hem haast onmogelijk maken om het hoofd boven water te houden. Hoewel hij optimistisch van aard is, heeft Kenny het zwaar.

Totdat hij een door drank aangezwengeld visioen krijgt. Hij herinnert zich namelijk de briljante geoloog Michael Acosta (Edgar Ramirez), die beweert dat er een verborgen goudmijn is in de rimboe van Indonesië. Met zijn laatste geld koopt hij een ticket naar Zuid-Oost Azië, waar hij de ondoorgrondelijke Acosta weet te overtuigen om met hem in zee te gaan. Acosta lokaliseert de precieze plek en zet de plaatselijke bevolking aan het werk, terwijl Wells het geld binnen harkt om de hele operatie mee te bekostigen. Of het ethisch verantwoord is om een (beschermd) natuurgebied voor eigen gewin overhoop te gooien, is niet aan de orde; wel de hebberigheid van Wells, Acosta en al die andere zakenlieden die op de loer liggen. Ineens is Wells namelijk interessant voor de maatpakken op Wall Street, en hij staat niet sterk genoeg in zijn schoenen om de verleidingen te weerstaan. Acosta heeft zijn zaakjes beter op orde, maar wanneer zelfs de Indonesische president Soeharto zich ermee gaat bemoeien, sluit het net zich rond het opportunistische tweetal.

Kenny Wells is een interessante figuur: niet omdat hij er niet uitziet, maar vooral vanwege zijn karakter. Hij is een wanhopige dromer, die zich door zijn emoties laat leiden. Een man met zijn ‘eyes on the prize’. Verblind door zijn honger naar goud, maakt hij rare sprongen. Acosta is in veel opzichten zijn tegenpool: koel, berekenend en ogenschijnlijk de rust zelve. Een man van weinig woorden, die ongemakkelijk is met het feit dat Wells hem adoreert. De dynamiek tussen deze beide personages is boeiend. Dat de goudjacht niet helemaal zo loopt als gepland, ontdekken we al snel, doordat we geconfronteerd worden met flash forwards waarin Wells door een rechercheur (Toby Kebbell) wordt ondervraagd. Het verhaal wordt grotendeels aan elkaar gepraat door McConaughey, in een voice-over die overbodig aandoet omdat er veel te veel uitgelegd wordt. Daarnaast is de geloofwaardigheid hier en daar in het geding, met name in de scènes waarin Wells en Acosta zich inlaten met de zoon van Soeharto.

Met ‘Gold’ gaat het twee kanten op: enerzijds is dit een fascinerend avonturenverhaal met solide acteurs, sterke scènes (Wells in zijn smoezelige witte onderbroek in de meest luxe suite van het Waldorf! De metallic jurk van Kay!) en een prima aankleding en muziek (Iggy Pop!). Aan de andere kant zijn er echter ook de missers. Het hele middenstuk doet langdradig aan, zoals gezegd is niet alles even geloofwaardig en misschien is McConaughey wel een tikketje over de top in deze rol. De echte bezieling ontbreekt in deze door Stephen Gaghan (nota bene de scenarioschrijver van Steven Soderberghs ‘Traffic’ (2000), waarvoor hij een Oscar op de schouw heeft staan, en de schrijver en regisseur van ‘Syriana’, 2005) geregisseerde film, zodat het allemaal niet echt beklijft. Vermakelijk is ‘Gold’ zeker, maar memorabel jammer genoeg niet.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 16 maart 2017
DVD-release: 22 augustus 2017