Graveyard Shift-Stephen King’s Graveyard Shift (1990)

Regie: Ralph S. Singleton | 89 minuten | horror | Acteurs: David Andrews, Kelly Wolf, Stephen Macht, Andrew Divoff, Brad Dourif, Vic Polizos, Robert Alan Beuth, Illona Margolis, Jimmy Woodard, Jonathan Emerson, Minor Rootes, Kelly L. Goodman, Susan Lowden, Joe Perham, Dana Packard

De term ‘graveyard shift’ wordt in het Engels voornamelijk gebruikt om erg late nachtdiensten te omschrijven, aangezien levende zielen op dit tijdstip in de buitenlucht nauwelijks te vinden zijn. Uitgangspunt voor deze film vormt een kort verhaal van Stephen King dat in zijn bundel ‘Night Shift’ te vinden is. Plaats van handeling is – net als vrijwel altijd in de verhalen van King – een klein dorp in zijn geboortestaat Maine. Hoofdpersoon John Hall leidt een rondtrekkend bestaan en komt uiteindelijk terecht in een gehucht waar hij besluit om te gaan werken bij de plaatselijke textielmolen Bachman Mills (interessante naam, gezien het feit dat Stephen King een aantal van zijn boeken en verhalen onder het pseudoniem Richard Bachman heeft uitgebracht) waar recentelijk een aantal nieuwe vacatures zijn ontstaan. Hij weet echter niet dat een monsterachtig wezen, dat afkomstig lijkt uit de diepste krochten van de hel, de ruimte onder de molen tot zijn woonplaats heeft gemaakt.

Al het materiaal dat Stephen King in zijn lange schrijverscarrière heeft weten te scheppen, lijkt dankbaar voer te zijn voor allerhande filmmakers en producers. Dit geldt zelfs voor zijn korte verhalen waar ‘Graveyard Shift’ er een van is. We hebben hier niet te maken met een van Kings diepgelaagde fantasieverhalen of een van zijn realistischere geestesvruchten. ‘Graveyard Shift’ is een meer conventioneel griezelverhaal dat zich vooral leent voor een ijzingwekkend enge film of een in ranzigheid uitblinkend festival der wansmaak, al naar gelang de persoonlijke voorkeur van de regisseur en producers in kwestie. De beginscène en het intro lijken te wijzen op het laatste. De bloederige openingsmomenten worden echter gevolgd door een vrij lang deel dat zich vooral richt op de uitwerking van de verschillende karakters en het creëren van spanning en een griezelig en mysterieus sfeertje. Dit lukt op zich redelijk, want de textielmolen ademt, mede door de constante dreiging van het wezen dat zich er ondergronds schuilhoudt, constant een naargeestig sfeertje uit. Probleem is echter dat het verhaal (ondanks de alleszins beperkte tijdsduur) te lang uitgesponnen wordt en daardoor regelmatig veel vaart verliest. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de praktische problemen die rijzen wanneer men tracht om van een kort verhaal een bijna anderhalf uur durende film te maken. Bovendien zijn de meeste personages en het bijbehorende acteerwerk redelijk standaard. Alleen Stephen Macht als de boerse en uiterst vervelende opzichter Warwick en Brad Dourif als rattenverdelger zetten echt gedenkwaardige types neer, al riekt hun optreden af en toe wel naar camp. Liefhebbers van het wat bloederigere werk komen in het laatste deel, waarin het monster al zijn primitieve en moorddadige lusten op de arbeiders botviert, wel nog ruimschoots aan hun trekken. Het monster zelf, dat overigens maar zeer sporadisch in vol ornaat in beeld komt, ziet er daadwerkelijk uit alsof het rechtstreeks uit de hel afkomstig is en is vrij overtuigend vormgegeven, rekening houdend met het feit dat we hier toch te maken hebben met een reeds vrij gedateerde film.

Een gedrocht van een film is ‘Graveyard Shift’ zeker niet. Toch is de film iets te langdradig en niet rijkelijk genoeg bedeeld met effectieve en angstaanjagende scènes om tot een topper of cultklassieker binnen het horrorgenre gerekend te kunnen worden. Voor de echte liefhebbers is deze prent echter best genietbaar.

Frank Heinen