Grbavica – Sarajevo, My Love (2006)

Regie: Jasmila Zbanic | 90 minuten | drama | Acteurs: Mirjana Karanovic, Luna Mijovic, Leon Lucev, Kenan Catic, Jasna Beri, Dejan Acimovic, Bogdan Diklic, Emir Hadzihafisbegovic, Ermin Bravo, Semka Sokolovic-Bertok, Maike Höhne, Jasna Zalica, Nada Djurevska, Emina Muftic, Dunja Pasic

Het speelfilmdebuut ‘Grbavica’ van Jasmila Zbanic (31) uit Bosnië-Herzegovina won niet alleen de Gouden Beer in Berlijn, maar kreeg ook de Oecumenische prijs en de Vredesfilmprijs toegekend. Met haar film hoopt ze voor catharsis te zorgen en de vrouwelijke slachtoffers van Servische oorlogsmisdadigers een stem te geven.

Zelf woont ze vlak bij Grbavica, een buitenwijk van Sarajevo die tijdens de oorlog werd belegerd door het Servisch-Montenegrijnse leger. De Serviërs martelden er systematisch de Bosnische bevolking. Vandaag de dag is het een normale wijk waar mensen wonen, werken en winkelen, mensen zoals Esma en Sara. Esma (Mirjana Karanovic) woont samen met haar twaalfjarige dochter Sara (Luna Mijovic) in Grbavica en probeert de eindjes aan elkaar te knopen. Het leven in het naoorlogse Sarajevo is ontwricht en veel mensen hebben moeite het hoofd boven water te houden. De werkeloosheid is hoog en de maffia zwaait de scepter. Esma besluit als serveerster in een nachtclub te gaan werken. Dit heeft zijn weerslag op haar relatie met Sara die vervolgens een goede vriend vindt in haar klasgenoot Samir (Kenan Catic). Ook zíjn vader is omgekomen en was een ‘shaheed’, een heilige martelaar gestorven in de strijd tegen de Serviërs. Ze kijken allebei uit naar het aankomende schoolreisje dat gratis is voor kinderen van shaheeds.  Als Esma op een dag de schoolreis komt betalen met bijeen gesprokkeld geld en haar dochter tegen het lijf loopt in het schoolgebouw, is het tijd voor de waarheid.

Zbanic weet met het vastleggen van het alledaagse leven en indringende close-ups een enorm spanningsveld op te bouwen. De wereld draait door, ook in Sarajevo, maar er is iets aan de hand. Men moet er nog afrekenen met een verleden. Op allerlei ‘gewone’ momenten steekt het weer de kop op. En dat is op een pijnlijk mooie wijze in beeld gebracht, zo nu en dan ondersteunt door gevoelige folksongs of Servische turbo-folk. Toch heeft dit kleine drama ondanks het verdriet een positieve invalshoek. Het is duidelijk dat Zbanic in de eerste plaats een verhaal vertelt over liefde, de onvoorwaardelijke liefde van een moeder voor haar kind. Alleen is deze liefde besmet met wanhoop, afkeer en trauma. Beiden zijn slachtoffers maar niet compleet onschuldig. Ze worstelen met de waarheid wat hun gemoedstoestand en omgeving beïnvloedt. Maar ze zijn ook sterk en geven ieder op een eigen manier vorm aan hun toekomst.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 7 september 2006