Guardians – Zashchitniki (2017)

Recensie Guardians CinemagazineRegie: Sarik Andreasyan | 100 minuten | actie, avontuur, science fiction | Acteurs: Anton Pampushnyy, Sanjar Madi, Sebastien Sisak, Alina Lanina, Stanislav Shirin, Valeriya Shkirando, Vyacheslav Razbegaev, Nikolay Shestak, Marusya Klimova, Vladimir Butenko, Mila Maksimova, Dmitriy Savyanenko, Igor Maslov, Aleksandr Semyonov

Het Russische antwoord op het Amerikaanse superheldenimperium Marvel, zo prijst ‘Guardians’ zichzelf. Die reactie komt niet uit de lucht vallen. Veel superhelden kennen een politieke oorsprong. Neem Marvels meest archetypische superheld Captain America. Alleen zijn naam toont al een ingebakken patriottisme. De held kwam tot leven tijdens de Tweede Wereldoorlog en vocht in zijn eerste stripoptreden meteen een strijd uit tegen de Nazi’s. Met Captain America als onbetwiste overwinnaar. Met de hernieuwde spanningen tussen West en Oost is het niet vreemd dat ook Rusland zijn duit in het superheldenzakje wil doen.

Dat valt nog niet mee. De plot is simpel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog voert Rusland genetische experimenten uit op haar burgers. Tot veel succes leidt dat niet. Het geheime project, patriot genaamd, wordt na enkele jaren opgedoekt. Alleen onderzoeker August Kuratov gaat, ondergronds, met het onderzoek verder. Jarenlang wordt er niets van de geleerde vernomen. Totdat hij, barstensvol krachten, wederkomt. Uit wraak keert hij zich tegen het land dat hem van zijn dromen beroofd heeft. Een snel bij elkaar geraapt team van vier gemuteerde superhelden, min of meer geslaagde creaties van Kuratov zelf, moeten het land behoeden voor een ramp. Meer is het niet. Alle helden krijgen een stukje persoonlijke geschiedenis met zich mee. En een scène waar ze dat verleden overdreven sentimenteel mogen cultiveren.

Ook visueel heeft ‘Guardians’ weinig om het lijf. De effecten zijn aanvaardbaar, maar staan in de schaduw van wat er elders in de wereld mogelijk is. Het frequente gebruik van slow motion en de snelle montage verhullen een gebrekkige regie. Het acteerwerk en de dialogen zijn tamelijk doods, net als de veelvuldige uitleggerige scènes. Zo wordt de kijker in de openingsscène meegenomen naar een militaire bespreking waar een nogal krampachtig overzicht wordt gegeven van hoe Kuratov geworden is zoals hij is. Daarna worden, een voor een, de helden geïntroduceerd. Echt vloeiend is dat allemaal niet. De film zit daarnaast boordenvol grote gebaren en symboliek. De muziek is bombastisch. Subtiliteit is ver weg. De genreconventies worden voorts braaf gevolgd. Al met al is de film niet onaardig gekopieerd. Maar dan wel van de superheldenfilms zoals die pakweg dertig jaar geleden gemaakt werden.

Evenwel is dit een interessante film. ‘Guardians’ hint nadrukkelijk naar de hoogtijdagen van de Sovjet-Unie. Een tijd van voor het uiteenvallen van Groot-Rusland. Toen het land, inclusief de later afvallige staten, nog één geheel vormde. Kortom, een land waar de huidige president Poetin graag van droomt. Het is niet voor niets dat de vier superhelden allen een andere afkomst binnen dat grote Russische rijk lijken te hebben. Maar alleen door samen te werken, weten ze uiteindelijk hun tegenstander te verslaan. Of, preciezer, ze kunnen pas slagen in hun missie door geestelijk één te worden. Eenwording overwint alles. En na afloop zorgen de nationale leiders voor heropbouw. De politieke agenda is onmiskenbaar aanwezig.

Het past ook bij het idee dat schermutselingen tussen Rusland enerzijds en de rest van de wereld anderzijds digitaal worden uitgevochten. Vroeger ging het erom wie de beste Space Shuttles kon bouwen. Nu wordt de eigen superioriteit op het witte doek uitgedragen. Film als (wel of niet bewuste) propaganda. Dat slechterik Kuratov met behulp van een communicatiezender de macht over enkele satellieten wil nemen, past daarbij. De internationale conflicten van vandaag zijn vooral communicatietwisten.

Er is, naast de authentieke Russische versie, ook een Amerikaanse, nagesynchroniseerde bewerking van de film in omloop. Ironisch genoeg komt dat Russische nationalisme in die versie net wat minder goed uit de verf. Alsof de Amerikanen in dit superheldentweekamp toch het laatste woord wilde hebben.

Wouter Los

Waardering: 3

VOD-release: 15 juni 2017
DVD- en blu-ray-release: 15 juni 2017
Blu-ray-release: 22 september 2021 (Blu-ray Auro-3D Sound Edition)