Hail, Caesar! (2016)

Regie: Ethan Coen, Joel Coen | 106 minuten | komedie, drama, musical | Acteurs: Josh Brolin, George Clooney, Alden Ehrenreich, Ralph Fiennes, Scarlett Johansson, Tilda Swinton, Frances McDormand, Channing Tatum, Jonah Hill, Veronica Osorio, Heather Goldenhersh, Alison Pill, Max Baker, Fisher Stevens, Patrick Fischler, Tom Musgrave, David Krumholtz, Greg Baldwin, Patrick Carroll, John Bluthal, Alex Karpovsky, Aramazd Stepanian

In de jaren dertig, veertig en vijftig van de twintigste eeuw, de Golden Age of Hollywood, waren acteurs, regisseurs en scenarioschrijvers slechts pionnen in een veel groter web. Een web dat gesponnen werd door de studio. Want in die jaren waren de producenten de machtigste schakels in Hollywood. Acteurs en regisseurs tekenden een contract met een bepaalde studio en waren verplicht om zich daaraan te houden. De studio regelde vervolgens alles voor je: ze bezorgden je rollen en betaalden je salaris, maar ze bepaalden ook je imago (en vaak ook je artiestennaam), je looks, je oeuvre en zelfs met wie je in het openbaar gezien mocht worden. Zo waren James Cagney, Bette Davis, Errol Flynn en Humphrey Bogart (aan het begin van zijn carrière) de sterren bij Warner Brothers, maakten Clark Gable, Greta Garbo, Joan Crawford en James Stewart grote sier bij MGM en waren Shirley Temple en Marilyn Monroe uithangborden voor 20th Century Fox. Natuurlijk begingen de sterren ook wel eens een misstap. Daarom hadden de grote studio’s ‘fixers’ in dienst; manusjes-van-alles die er hun beroep van hadden gemaakt om die uitglijers weg te moffelen, goed te praten of recht te strijken. Mocht een up-and-coming tienerster onverhoopt zwanger raken, dan werd ze door de fixer voor een aantal maanden weggestuurd en werd het kind ter adoptie aangeboden. Oudere sterren die zwanger raakten van bijvoorbeeld een one night stand mochten het kind wel houden, maar moesten wel net doen alsof ze het geadopteerd hadden.

Ethan en Joel Coen hebben een zwak voor het klassieke Hollywood, zoveel is duidelijk als je ‘Hail, Caesar!’ (2016) ziet. Hun film houdt het midden tussen een ode en een parodie. Ze tonen ons een dag uit het leven van ’fixer’ Eddie Mannix (Josh Brolin), die het publieke imago van de sterren van een fictieve filmstudio in 1951 (in feite het begin van het einde van het studiotijdperk) brandschoon tracht te houden. En dat valt nog niet mee, want elke dag trekt hij zich even terug in de kerk om te biechten. En zijn liefdevolle echtgenote (Alison Pill) ziet hij maar een paar uur per dag (iets wat de echte Eddie Mannix ook deed, maar die had een heel wat minder keurig imago, werd ooit verdacht van de moord op zijn vrouw en zou banden met de maffia hebben gehad…). Alles voor de zaak. Alsof hij het nog niet druk genoeg had met filmsterretje DeeAnna Moran (Scarlett Johansson, die à la Esther Williams carrière maakt als zeemeermin), die zwanger blijkt te zijn van een keurig getrouwde en veel oudere regisseur, moet Eddie alles in de strijd gooien om de ontvoering van dé ster van de studio, Baird Whitlock (George Clooney banjert de hele film rond in oncomfortabel zittende Romeinse kledij), op te lossen zodat het historisch epos “Hail, Caesar!”, waarin Baird de hoofdrol speelt, ingeblikt moet worden.

We zien nog veel meer karakteristieke sterren voorbijkomen. Westernster Hobie Doyle (Alden Ehrenreich) voldoet aan het stereotype beeld dat ‘cowboys’ van alles kunnen met lasso’s en paarden, maar geen enkele volzin foutloos kunnen oplepelen. Noodgedwongen moet hij invallen in een drama van de snobistische Britse regisseur Laurence Laurentz (heerlijke rol van Ralph Fiennes), wat de meest hilarische scène van de film oplevert. Channing Tatum duikt op als Gene Kelly-look-a-like Burt Gurney in een showstopper die regelrecht afkomstig is uit de musicalklassieker ‘On the Town’ (1949). Tilda Swinton schittert in een dubbelrol als roddeljournaliste (gemodelleerd naar de fameuze columniste Hedda Hopper), Veronica Osorio is een kopie van samba-superster Carmen Miranda, Jonah Hill is een advocaat die Mannix helpt bij het wegwerken van ‘probleempjes’ en Frances McDormand duikt in een piepklein maar memorabel rolletje op als editor CC Calhoun, die met haar sjaaltje komt vast te zitten in de montagetafel.

Een bonte verzameling personages dus, die het eigenlijk vrij magere verhaaltje moeten verdoezelen. De jaren vijftig betekenden het einde van het studiosysteem; niet alleen werden de sterren opstandiger en mondiger, de televisie was in opkomst en de wereld had wel andere zaken aan het hoofd (Hollywood reageerde op het ‘rode gevaar’ overigens met films die puur om het platte vermaak dienen: musicals, westerns en historische films met megacasts – precies zoals we zien in ‘Hail, Caesar!’). De dreiging van het opkomende communisme en de Koude Oorlog is door de Coen Brothers eveneens in de film verwerkt en de manier waarop lijkt niet helemaal goed doordacht. het is dan ook precies daar waar ‘Hail, Caesar!’ wat tekortschiet: de film lijkt op twee gedachten te hinken – is het satire of is het een hommage? – en raakt daardoor soms uit balans. Van de Coens verwacht je een scherper, kritischer oog dan we hier zien.

Daarentegen is dit, als je het puur als ode aan het Gouden Hollywood beschouwt, een verbluffend knap gemaakte film, omdat je je daadwerkelijk in een filmstudio in de jaren vijftig waant. Tot in detail kloppen sets, decors en kostuums. De soundtrack is ook heel fijn, van vaste Coen-componist Carter Burwell en met muziek van de Nederlandse formatie Beans and Fatback. ‘Hail, Caesar!’ mist de scherpe randjes die we gewend zijn van films van de Coen Brothers en schiet wat tekort in zijn scenario. De film is echter ook een prachtige ode aan een vervlogen tijdperk, met genoeg grappige momenten en een parade aan topacteurs in grote en kleinere rollen.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 18 februari 2016
DVD- en blu-ray-release: 22 juni 2016