Half Nelson (2006)

Regie: Ryan Fleck | 106 minuten | drama | Acteurs: Ryan Gosling, Shareeka Epps, Anthony Mackie, Jeff Lima, Nathan Corbett, Tyra Kwao-Vovo, Rosemary Ledee, Tristan Wilds, Bryce Silver, Kaela C. Pabon, Erica Rivera, Stephanie Bast, Eleanor Hutchins, Sebastian Sozzi, Tina Holmes, Karen Chilton, Denis O’Hare

Dan is zo’n alleenstaande dertiger, die in een net-niet-studentenappartementje woont met zijn kat als metgezel. Makkelijk voor te stellen in een tijd waarin het aantal alleenstaanden in de grote steden elk jaar toeneemt. De rollen zoals onze ouders ons dat voordeden bieden vrijwel geen houvast meer: Dan hoeft geen grote auto of een alleenstaand huis, hij hoeft ook geen vaste partner. Of toch wel? Als al die oude zekerheden in twijfel worden getrokken, wat blijft er dan nog over? De wereld willen veranderen, “het moet anders”,  maar geen idee hebben waar je moet beginnen. Dan is in de war, hij weet het allemaal niet meer. Toch lijkt hij in zijn lessen zeker te zijn van zijn zaak. Daar doet hij het goed, maar privé steekt hij zijn kop in het zand en duwt iedereen weg. Gelukkig laat niet iedereen zich zomaar wegduwen. Zo komen we bij het tweede belangrijke personage: Drey.

Haar verhaal is, onder andere: wat gebeurt er met je wanneer je ontdekt dat je favoriete docent verslaafd is aan crack? Ze blijft er redelijk nuchter onder. Ze is volwassen voor haar leeftijd. Bovendien blijft ze onder de indruk van haar verslaafde, maar aardige docent. En het klikt gewoon tussen hen, mooi om te zien, geloofwaardig neergezet, zonder poeha, beetje zoals in ‘Lost in Translation’ (Sofia Coppola, 2003). De plot krijgt meerdere lagen doordat de inhoud van de geschiedenislessen illustratief wordt voor de ontwikkeling van het verhaal. Vier lagen: de les, de realiteit waarover die verhaalt (het ontstaan van de Civil Rights Movement) en de maatschappelijke realiteit waarin de karakters elkaar ontmoeten en hun eigen persoonlijke ontwikkelingen. Historische ijkpunten in de les vormen ijkpunten in het verhaal, alsof er telkens een nieuw hoofdstuk wordt aangekondigd.

Mooie beelden: parallelscènes met Dan’s omgeving en die van Drey, de ‘witte’ wereld en de ‘zwarte’ wereld, die natuurlijk in wezen niets verschillen. Dit alles wordt ondersteund met prachtige ingetogen muziek van ‘Broken Social-Scene’, minimaal ingezet, maximaal benut. Overtuigende acteerprestaties van Ryan Gosling en de jonge Shareeka Epps maken de film een indringend en intiem portret van twee verbonden zielen in een kille omgeving, die een belangrijke les leren (vooral Dan): je eigen ellende is ook je eigen keuze. Goed doordacht en toch subtiel script van Ryan Flick en partner Anna Boden.

Hoewel het einde helder is, laat de film veel vragen open. En dat is prettig, want het onderwerp en de context zijn belangrijk en interessant genoeg om nog lang over na te praten en de film wellicht nog een tweede en derde keer te gaan zien.

Arjen Dijkstra

Waardering: 4

Bioscooprelease: 20 september 2007