Happy End (2009)
Regie: Frans Weisz | 90 minuten | drama | Acteurs: Pierre Bokma, Jasper Gottlieb, Rijk de Gooyer, Gaite Jansen, Kitty Courbois, Edwin de Vries, Aida Mussach, Carolien Spoor, Annet Nieuwenhuyzen, Sigrid Koetse, Geza Weisz, Turan Furat, Myranda Jongeling, Sophie van Winden, Peter Oosthoek, Catherine ten Bruggencate, Hugo Haenen, Nicole Moerland, Laura de Boer, Chava Voor in ’t Holt, Ingeborg Loedeman, Jip Loots, Marjon Brandsma, Elke Leenhouwers, Charlie Dagelet, Frauke Leenhouwers
Frans Weisz is een oude bekende in de Nederlandse film- en televisie wereld. Hij maakte aardig wat films, waarvan de meeste verfilmingen van Hollandse literatuur, zoals dat vroeger gebruikelijk was. Hij werkte met de grootste Nederlandse acteurs en actrices uit meer dan een halve eeuw Nederlandse film en toneel en deed niet alleen het traditionele werk, zo voer ook hij in 1982 een keertje mee met de golf nieuwigheid, door samen met Shireen Strooker en het vernieuwende Werkteater de bijzonder grappige film ‘Een Zwoele Zomeravond’ te maken. Meerdere van Weisz’ films zijn overladen met prijzen, vooral in Nederland, maar ook in het buitenland, waaronder Cannes. ‘Happy End’ is helaas niet het vervolg op een van de bovengenoemde films maar eerder een staartje van het soort films en het soort werkwijze waar we in Nederland eigenlijk niet meer op zitten te wachten.
Is Weisz dan te oud? Of in iedere geval te ouderwets? Was het te veel gevraagd van een eenenzeventigjarige man om nog een vlotte, frisse film te maken? Of lag het misschien aan het stoffige onderwerp? Want ja, een Joodse familie die nog steeds gebukt gaat onder de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog is niet bepaald een kek uitgangspunt. Of lag het aan overenthousiaste producenten die het helemaal voor zich zagen: we bouwen voort op de eerste twee verhalen, huren een onze fameuze scenariste Judith Herzberg weer in, we noemen het heel hip ‘het derde deel van de trilogie’ (na delen 1: ‘Leedvermaak’ uit 1989 en 2: ‘Qui Vive’ uit 2001), de acteurs hebben we al uit de vorige delen van de ‘ trilogie’ en wat nog meer? Oh ja, de muziek: eerst Theo Nijland en dan laten we het nog een keertje over doen door Fons Merkies, wauw. Nou, met de namen zit het wel goed zou je zeggen, maar was het niet een bekende voetbalcoach die ooit zei: “de beste spelers samen maken nog geen winnend team”? Hij heeft helemaal gelijk.
Pierre Bokma is en blijft een held. Hij is een acteur die ook zonder regie of een geniaal script overeind blijft, maar hij is een van de weinigen. Catherine ten Bruggencate doet het nog aardig en Peter Oosthoek komt ook weg met zijn rol, evenals Rijk de Gooyer, die in zijn kleine rol de hele film zijn mond stijf dicht mag houden! Verder zijn er eigenlijk geen acteurs die echt overtuigen in deze film. Niets van wat ze doen of zeggen snijdt echt hout, wat aan bijvoorbeeld de montage ligt, die ouderwets over komt, te veel close-ups, te weinig variatie. Maar het komt vooral door de rare dingen die ze moeten zeggen en het komt door de ofwel matig uitgewerkte dan wel slecht voorbereide personages die ze zelf neerzetten en waar de regisseur ze niet op heeft gewezen.
En dan hebben we het nog niet gehad over het rommelige verhaal, waarin te veel uitgelegd moet worden. Die opa, Simon, is de spil van het verhaal. Bij hem komt alles samen, bij hem luchten mensen hun hart en zijn wil om te leven is de kracht van het verhaal. Dat is een sterk gegeven. Maar dan worden er zoveel personages bijgehaald, die allemaal even aan bod komen met hun eigen dingetjes, onoverzichtelijk, chaotisch, eigenlijk oppervlakkig en soms domweg te ver gezocht. Zoals die running gag van de zoon des huizes, die meisjes 20 seconden zonder adem te halen wil zoenen, omdat hij heeft gehoord dat in de gaskamers van de nazi’s dit de lengte was van de gasdouches. What the…?
Afijn, al snel heb je als kijker nog weinig zin om moeite te doen dit allemaal te volgen. Dit is het soort verhalen en het soort films waar we in Nederland net een beetje vanaf leken te komen. Natuurlijk ben je blij wanneer je als jonge acteur een rol in een film aangeboden krijgt en dan ook nog met zulke beroemde mensen mag spelen. Toch zullen die (zelf ook niet overtuigende) nieuwkomers zich bij het zien van het eindresultaat toch even achter de oren hebben gekrabd. De film waar ze voor hebben getekend is er namelijk in alle opzichten eentje geworden van een generatie wiens denk- en werkwijze toe zijn aan een happy end.
Arjen Dijkstra
Waardering: 1.5
Bioscooprelease: 1 oktober 2009