Harry Dean Stanton: Partly Fiction (2012)

Recensie Harry Dean Stanton: Partly Fiction CinemagazineRegie: Sophie Huber | 77 minuten | documentaire, biografie | Met: Harry Dean Stanton, David Lynch, Sam Shepard, Kris Kristofferson, Wim Wenders, Debbie Harry, Jamie James, Logan Sparks

De in september 2017 op 91-jarige leeftijd overleden acteur Harry Dean Stanton is een klassieke karakterkop in het arthousegenre. Dat bereikte hij met één onvergetelijke rol: Travis Henderson in ‘Paris, Texas’ – voor wie het nog niet wist. Daarvoor speelde hij onder meer in ‘The Godfather II’ en als hoofdrolspeler naast Jack Nicholson in ‘Man Trouble’. Stanton heeft nog veel meer gedaan in de 33 jaren die volgden op ‘Paris, Texas’, waaronder de David Lynch-films ‘Wild at Heart’, ‘The Straight Story’ en ‘Inland Empire’ en in 2017 nog een aantal afleveringen van ‘Twin Peaks’; vanaf maart 2018 is hij te zien in ‘Lucky’ van John Caroll Lynch.

‘Harry Dean Stanton: Partly Fiction’ van Sophie Huber dateert al uit 2012, en verzamelt zowel ervaringen van groten met Stanton (Wenders, Lynch et al.) als bespiegelingen van de kleine grote man zelf. Die opent de film met een op akoestisch gitaar begeleidde cover van ‘Blue Bayou’. Een zingende Stanton op de huiselijke sofa is alleen al het registreren waard. Zijn stem – gebroken, heeft iets larmoyants en droogs tegelijk. Alsof er een Mexicaan zit verstopt achter een afbrokkelende gevel. Harry Dean Stanton is rock-‘n-roll als stilstaand water, en ook in de documentaire werkelijkheid een soort geest, al is maar de vraag hoe en waarom. Daar heb je er meer van in de filmwereld, maar niet zo natuurlijk fragiel als Stanton.

Soms hebben deze acteurs hun imago gekregen omdat ze teveel zuipen. Maar het werk blijft, als het goed is. Stanton is even toeschietelijk als ondoorgrondelijk, en Huber lijkt weinig moeite te doen grote uitspraken aan hem te ontlokken. Heeft trouwens geen zin, zelfs de ontboezeming dat Rebecca de Mornay hem ooit verliet voor Tom Cruise, wordt schouderophalend gememoreerd. Huber zet Stanton naast David Lynch op een driezitsbank en ziet twee mannen roken aan de uiteinden, de één gesoigneerd en welbespraakt, de ander sjofel en reactief. Is het ooit anders geweest? Waarschijnlijk niet. Verklaart het iets? Nee. Moet je er naar kijken? Ja. Kijken naar Harry Dean Stanton is kijken naar een leven zonder sterrenstof. Kijken naar een bescheiden mens, struikelend in de duisternis.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 8 maart 2018
DVD-release: 13 juli 2018 (op de DVD van ‘Lucky’)