Her (2013)

Regie: Spike Jonze | 120 minuten | komedie, drama, romantiek, science fiction | Acteurs: Joaquin Phoenix, Scarlett Johansson, Rooney Mara, Amy Adams, Olivia Wilde, Chris Pratt, Bill Hader, Matt Letscher, May Lindstrom, Brian Johnson, Spike Jonze, David Azar

Digitale liefde, dit lijkt een gegeven dat zelfs in de verre toekomst niet tot de mogelijkheden zal behoren. Vooral omdat het in principe ondenkbaar is dat computers ooit zelf kunnen nadenken of over iets kunnen beschikken dat op gevoel lijkt. Spike Jonze gooit dit gegeven in de prullenbak, hij creëert in zijn vierde speelfilm ‘Her’ namelijk een even fantastische als geloofwaardige wereld waarin enen en nullen even verleidelijk kunnen zijn als vlees en bloed. In het futuristische Los Angeles wordt er aan de hand van een bijzonder ontwapenende Joaquin Phoenix en de opwindende stem van Scarlett Johansson een buitengewoon mooi maar ook een confronterend en onrustbarend liefdesverhaal verteld.

Theodore (Joaquin Phoenix) werkt als schrijver (is schrijver nog wel de juiste benaming als je de brieven via een computer inspreekt?) bij een bureau dat ‘handgeschreven’ liefdesbrieven maakt voor mensen die daar niet capabel genoeg voor zijn of geen tijd voor hebben. Zijn leven wordt gestructureerd door een bestuderingsysteem – dat zich bevindt in zijn oor – waar hij alleen tijdens zijn slapen niet mee in contact staat. Dit leven in een licht als The Jetsons aanvoelende wereld gaat zo zijn gangetje, totdat er een nieuw ‘intelligent’ besturingssysteem op de markt komt. Deze neemt de vorm aan van Samantha (Scarlett Johansson), de vraag is of zij een verrijking of verwoesting van zijn leven is.

De onpersoonlijkheid van het moderne leven wordt op een dergelijk treffende manier voorgeschoteld dat er constant vragen opspelen over het gebruik van digitale technologie in ons dagelijks leven. En omdat het zo dicht bij huis komt is Samantha misschien wel veel schrikbarender dan een Hal 9000 uit de Space Odyssey reeks. Samantha is namelijk geen kwaadaardig systeem dat uit is op de vernietiging van de mensheid, Samantha zijn we zelf. Samantha kan alleen bestaan door de waarde die de mens aan digitale technologie geeft, en is daarom een creatie van onze moderne samenleving. Juist daarom is ‘Her’ zo vooruitstrevend, de film laat zien hoe de mensheid zichzelf naar een nietszeggende computersamenleving manoeuvreert.

De complete omgeving in ‘Her’ voelt zo echt aan dat deze zo maar ergens op de wereld zou kunnen bestaan. De decors, kostuums en alles wat in de wereld voorkomt sluiten naadloos op elkaar aan. Dit in combinatie met het fantastische spel van Joaquin Phoenix maakt ‘Her’ een plaatje om naar te kijken. Maar Spike Jonze zou de rest van zijn werk geen eer aan doen als hij hier niet ook een diepere laag toe zou voegen, en juist met deze blik op de wereld onttrekt hij zich van de rest van het filmlandschap.

Robin Zwaan

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 27 februari 2014
DVD-release: 14 augustus 2014