Hermitage, The Power of Art – Ermitage. Il potere dell’arte (2019)

Regie: Michele Mally | 90 minuten | documentaire | Met: Toni Servillo

Terwijl onze krantenkoppen vandaag worden overspoeld met berichten over agressie en beperkingen op vrijheid, presenteren de makers van de documentaire ‘Hermitage: The Power of Art’ een visueel dromerige, maar emotioneel vlakke reis door een van de meest historische steden ter wereld. Vergeet Parijs of Venetië: na het zien van ‘Hermitage: The Power of Art’ wil je alleen nog maar naar Sint-Petersburg, een stad die, als we regisseur Michele Mally mogen geloven, van ongeëvenaarde grandeur is, waar kunst, macht en politiek elkaar kruisen.

Deze schoolse ogende film wordt begeleid door Toni Servillo, bekend van ‘La grande bellezza’ (2013). Zijn warme, fluweelzachte stem voelt zowel vertrouwd als hypnotiserend aan. De film opent dan ook al even dromerig: een verliefd stel dat buiten het museum een selfie maakt, waarna de camera doorzweeft naar de pracht en praal van de Hermitage.

Maar wie denkt dat deze documentaire een uitgebreide rondleiding biedt langs alle kunstwerken, komt bedrogen uit. De film verschuift al snel de focus naar de bewogen geschiedenis van Sint-Petersburg zelf, waarbij de Hermitage fungeert als een symbool van een bredere politieke en culturele context. Maar juist hierdoor wint de film aan kracht. Zo begint Mally met Peter de Grote en zijn voorliefde voor Nederland, die de basis legde voor de collectie, terwijl Catharina de Grote deze aanzienlijk uitbreidde. Fictieve scènes en prachtig miniatuurwerk reconstrueren vervolgens de evolutie van de stad, waar kunst wordt gepresenteerd als een krachtig middel, verweven met macht, opstand en revolutie.

Het sterkste punt van de film ligt in hoe kunst wordt neergezet als spiegel van de samenleving: van literaire grootheden zoals Pushkin en Dostojevski tot de manier waarop de Hermitage zelf het culturele en politieke verhaal van Rusland belichaamt. De Hermitage weerspiegelt daarmee niet alleen de geschiedenis van Rusland, maar ook de ziel van een volk.

‘Hermitage: The Power of Art’ is dan ook in de eerste plaats een informatieve film, die niets smeuïgs presenteert, niets noemenswaardigs dat u na het zien van deze film zou willen delen uit ongeloof, niets dat u laat shockeren, verwonderen of laten lachen, behalve dan op het vlak van de geschiedenis, in al zijn pracht en praal die op bombastische wijze wordt gepresenteerd. En hoewel deze gepolijste presentatie en de rijke visuele stijl indruk kunnen maken, laat de film weinig ruimte voor emotionele hoogtepunten of verrassingen.

Wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van kunst en Rusland zal deze film zeker waarderen. ‘Hermitage: The Power of Art’ bewijst dat de Russische ziel, met haar diepgewortelde liefde voor kunst en cultuur, nog steeds springlevend is, ook al wordt die op een wat slaperige wijze gepresenteerd.

Martijn Smits

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 23 september 2021