Het mysterie van de sardine (2005)

Regie: Erik van Zuylen | 99 minuten | drama | Acteurs: Victor Löw, Renée Fokker, Elske Rotteveel, Casper Smeets, Angelique de Bruijne, Hans Dagelet

Door een onverwacht ongeluk verliest filosoof Tim Boerhave (Victor Löw) zijn beide benen. Hij is veroordeeld tot een leven in een rolstoel. Het laatste wat Tim ziet voor de explosie in zijn huis, is een hond met een sardineblikje op zijn nek die tegen het raam opspringt. Al snel na het ongeluk wordt de vraag wie de dader is een obsessie. Allerlei ingevingen en hints schrijft hij op blaadjes die hij vervolgens ophangt in zijn kamer. Hij wordt er echter niet veel wijzer van. De vraag of het ongeluk toeval was of dat hij ergens voor wordt gestraft blijft in zijn hoofd spelen. Dan ontmoet hij een vrouw. Een vrouw die hem doet verlangen naar lichamelijk contact en die hem uiteindelijk meer duidelijkheid geeft over de reden van het ongeluk.

Vooral de prestaties van Renée Fokker (Vera, de vrouw van Tim) zijn het bespreken waard. In deze af en toe verwarrende film, geeft zij de kijker houvast en duidelijkheid. Minder goed zijn de dialogen tussen de twee kinderen Jan en Emma. “Mijn vader heeft geen benen”, “O vervelend”. Dit soort gesprekken worden opgedreund alsof we midden in een cabaretvoorstelling zitten. Het is duidelijk dat deze kinderen niet geschikt zijn voor een film als deze. Diepzinnige teksten worden door hen uitgesproken alsof het niets is. Wel grappig is de scène over tongzoenen.

Regisseur Erik van Zuylen realiseerde zijn laatste film in 1987. Tot heden was zijn grote wens het verfilmen van een roman van de Poolse schrijver Stefan Themersons. ‘Euclides was een ezel’, is het boek dat hij gebruikte als leidraad voor ‘Het mysterie van de sardine’. De surrealistische film gaat over acceptatie, de zin van het leven en het zoeken en vinden van de waarheid. Voor filosoof Tim Boerhave is acceptatie van zijn lot geen optie. Hij zal en moet weten wat en waarom het gebeurde is gebeurd. Echter zijn zoektocht naar deze waarheid zorgt ervoor dat de waarheid steeds verder weg raakt. Tim is zo geobsedeerd door deze vraag dat hij iedereen verdenkt en overal dingen ziet die er niet zijn.

Deze creatie van Van Zuylen kan omschreven worden als origineel, surrealistisch, verrassend en creatief. Toch verandert dat niets aan het feit dat de bioscoopzaal na de pauze plotseling niet meer vol zat. Een bizarre film met vernieuwende effecten en opmerkelijke muziek. ‘Het mysterie van de sardine’ zet je aan het denken en laat je met vragen achter, een gedurfde zet van Erik van Zuylen.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 3

Bioscooprelease: 7 april 2005