Het wonder van Le petit prince (2018)
Regie: Marjoleine Boonstra | 89 minuten | documentaire
Als je het afzet tegen de milieuproblematiek en de schending van de mensenrechten wereldwijd, is het natuurlijk logisch dat de verdwijning van talen geen belangrijke plaats inneemt op de agenda van regeringsleiders. Daarom is het zo fijn dat er filmmakers als Marjoleine Boonstra zijn. Zij brengt op inspirerende wijze deze kwestie in beeld. Met ‘Het wonder van Le petit prince’ laat zij zien hoe mensen in alle hoeken van de wereld proberen hun taal én – onlosmakelijk daaraan verbonden – hun cultuur levend te houden.
Met als leidraad het wereldberoemde boek van Antoine de Saint-Exupéry, Le petit prince, dat na de bijbel het meest vertaalde boek ter wereld is, bezoekt Boonstra vertalers in Marokko, Fins Lapland, El Salvador en Tibet en Parijs. En al vrij snel wordt duidelijk hoe belangrijk taal is voor iemands identiteit en gevoel. Een Sami-vrouw vertelt – ogenschijnlijk koeltjes – over haar jeugd. Na de dood van haar jongere zusje werd zij door haar ouders naar een Finse kostschool gestuurd. Hier mocht ze haar moedertaal niet spreken. Omdat ze geen woord Fins sprak, werd ze gepest en buitengesloten. Tussen de regels door hoor je de emotie.
Iets luchtiger zijn de beelden opgenomen in El Salvador. Een vertaler bakkeleit met drie bejaarde dames over hoe een gesprek tussen de kleine prins en de roos het beste vertaald kan worden in de verboden taal Nawat. Grappig detail daarbij is dat er voor het woord ‘roos’ geen woord is in het Nawat, omdat men die bloem gewoonweg niet kende voor het geïmporteerd werd. De taal wordt nog slechts door een paar honderd mensen gesproken, waarvan de jongste 55 is. Ondanks de grappig aandoende discussies, word je ook hier geraakt door het verdriet van de mensen om het onherroepelijke verlies van hun cultuur en taal.
Boonstra hanteert voor haar onderwerp de stijl die ze al eerder gebruikte in ‘Kurai Kurai’ (2014). Omdat ‘Het wonder van Le petit prince’ zo poëtisch en subtiel is, gaat voor een aantal kijkers wellicht de boodschap wat verloren. Dat is wel jammer, want daardoor zal het publiek waarschijnlijk beperkt blijven. Aan de andere kant is dat echter wel passend. Immers ook het boek dat de inspiratie vormde voor deze documentaire, wordt door lang niet iedereen op de juiste waarde geschat. Vaak wordt het bestempeld als kinderboek, terwijl er misschien juist wel voor volwassenen zoveel wijsheden uit te halen vallen.
Naast voer voor het hoofd en de ziel is ‘Het wonder van Le petit prince’ ook een genot voor het oog. Boonstra, die een achtergrond als fotograaf heeft, weet de landschappen zo in beeld te brengen, dat je je af en toe bijna waant op een van de planeten die de kleine prins bezoekt. Onwerelds mooi. ‘Het wonder van Le petit prince’ is een mooi document over passie, cultuur en de troost die boeken kunnen brengen.
Monica Meijer
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 7 februari 2019