Hier ben ik (2017)
Regie: Sander Snoep, Sarah Vos | 85 minuten | documentaire
Het was even schrikken bij het lezen van de officiële synopsis. Volgens dat schrijfsel gaat de Nederlandse documentaire ‘Hier ben ik’ over inwoners van Bloemendaal die het jachtige moderne leven niet trekken en gebukt gaan onder zware stress. Deze getormenteerde Bloemendalers krijgen bij het ontstressen hulp van Ad van Nieuwpoort, een dominee die Bijbelteksten gebruikt om zijn kudde weer ontvankelijk te maken voor de schoonheid van het leven.
Werkelijk waar? Bloemendaal? Dorp van loungen, strand, villa’s en nouveaux riches? Jachtigheid?? Stress???
In de praktijk blijkt die synopsis niet erg te kloppen. De stress die de Bloemendalers ervaren heeft minder te maken met de jachtigheid van het leven, dan met het ontbreken daarvan. Het gros van de geportretteerden bevindt zich in een rustig maatschappelijk vaarwater, en het is in die kalmte dat oud leed en verborgen trauma’s omhoog komen. Tijdloze problemen, over vaders met losse handjes en scheidingen die nooit zijn verwerkt.
In ‘Hier ben ik’ gaan we mee met dominee Ad, wanneer hij een luisterend oor biedt aan zijn dorpsgenoten. Ook zijn we aanwezig bij een plaatselijke leesgenootschap en bij een eetclub, waar emoties en verhalen rond de tafel gaan. Bovendien maken we een avondje mee met de Rotary Club, die ons verwent met een pragmatische raad (als een zwerver vraagt om geld, schenk hem dan je glimlach. Niet aftrekbaar van de belasting, wel zo goedkoop).
De gesprekken met de Bloemendalers zijn aangrijpend genoeg. Die scènes zien er authentieker uit dan enkele andere, die zwaar gescript lijken: mensen die praten in volzinnen, inclusief komma’s en punten, personen die precies daar kijken waar het filmisch mooi uitkomt. Hoewel dominee Ad niet heel charismatisch overkomt, komt hij soms op de proppen met een scherpe observatie. Zo begrijp je langzaam dat dit geen film is over religie, maar over de troost van de gemeenschap, welke gemeenschap dan ook.
Helaas mist de film focus. Een enkele keer proberen de makers hun synopsis waar te maken, zoals in de openingsscène, waarin een vrouwelijke jogger heel geforceerd doorratelt over haar drukke schema. Soms ook denk je dat de film iets wil vertellen – bijvoorbeeld over vaders en zonen, aan de hand van het Bijbelverhaal over Isaac – wat dan toch weer niet wordt uitgewerkt.
Het maakt van ‘Hier ben ik’ een lastig te beoordelen film. De documentaire verveelt nooit, de beelden zijn fraai en sfeervol, zo ook de muziek. Tegelijk heb je het idee dat de makers te veel in losse concepten hebben gedacht en zo nooit tot een samenhangend geheel komen. Wat we uiteindelijk aan deze film overhielden is geen diep inzicht, wel een lichte bezorgdheid om de Bloemendaalse psyche.
Henny Wouters
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 11 mei 2017
On demand release (via Picl): 11 mei 2017