Himalaya – Himalaya – l’enfance d’un chef (1999)

Regie: Eric Valli | 104 minuten | drama | Acteurs: Thilen Lhondup, Gurgon Kyap, Lhakpa Tsamchoe, Karma Wangel, Karma Tensing, Labrang Tundup, Jampa Kalsang Tamang, Tsering Dorjee, Rapke Gurung, Pemba Bika, Karma Chhewang, Tenzen Charka, Yangzom, Gyalsen Gurung, Phuti Bika, Sangmo Gurung, Karma Angbu Gurung

De Frans-Nepalese productie ‘Himalaya’ was in 2000 de eerste Nepalese film die een Oscarnominatie (beste buitenlandse film) in de wacht wist te slepen. De film geeft de toeschouwer een kijkje in het leven van de Dolpopa, een stam die leeft in de op grote hoogte gesitueerde Tibetaanse bergregio Dolpo.

Hoewel de Dolpopa grotendeels zelfvoorzienend zijn, herbergt hun woeste thuisstreek niet altijd voldoende voedsel en natuurlijke hulpbronnen om te kunnen overleven. Daarom exporteren ze geregeld zout naar lagergelegen dorpen in ruil voor graan, ander voedsel en onderdak. De Dolpopa transporteren hun waren met behulp van jaks, deels gedomesticeerde en robuuste runderen die bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden en bovendien goed uit de voeten kunnen in ruig en rotsachtig terrein. De opmars van de moderniteit vormt een serieuze bedreiging voor de traditionele leefwijze van de Dolpopa, een situatie die van toepassing is op de meeste natuurvolkeren die de mondiale opmars van de geïndustrialiseerde samenlevingen in eerste instantie hebben overleefd.

Centraal in ‘Himalaya’ staat het generatieconflict tussen de oude stamleider Tinle en de jonge hond Karma, die zich langzaam maar zeker opwerpt als aspirant-leider. Tinle is nog echt een leider van de oude stempel: autoritair, star en vervuld van een heilig geloof in de traditionele goden en gebruiken. Karma stelt veel van die oude gebruiken en tradities in twijfel en vaart op een wat pragmatischer, rationeler en moderner kompas. Het conflict tussen de twee wordt goed uitgewerkt en vormt de belangrijkste rode draad die door de film loopt. Buiten de relatie tussen Tinle en Karma heeft Himalaya ook veel oog voor de leefwijze van de Dolpopa en het oogverbluffend mooie, maar tevens vreselijk veeleisende landschap.

De manier waarop regisseur Éric Valli de streek Dolpo en de indrukwekkende jakkaravanen in beeld brengt, verraadt dat hij tevens een achtergrond als fotograaf heeft. De meeste opnames zijn namelijk prachtige sfeerschilderingen die ook nog eens  – zonder de toevoeging van woord of tekst – een verhaal vertellen. Het zal dan ook weinig verbazing wekken dat ‘Himalaya’ een dikverdiende César (Franse filmprijs) won voor beste fotografie. De karakters die in ‘Himalaya’ opduiken worden grotendeels gespeeld door mensen zonder acteerervaring, een keuze die bijdraagt aan de authenticiteit en het soms wat documentaire-achtige karakter van de film. Hoewel ‘Himalaya’ uitgaat van een betrekkelijk simpel verhaal en soms wat traag voortkabbelt, is het wel een mooie, vakkundig gemaakte rolprent die vooral leeft van de voortreffelijke cameravoering en overweldigend mooie landschapsplaatjes en vergezichten. Een mooi alternatief als je de traditionele Hollywoodstramienen even beu bent.

Frank Heinen

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 14 september 2000