Hitchcock/Truffaut (2015)

Regie: Kent Jones | 80 minuten | documentaire | Met: Mathieu Amalric, Wes Anderson, Olivier Assayas, Peter Bogdanovich, Arnaud Desplechin, David Fincher, James Gray, Kiyoshi Kurosawa, Richard Linklater, Paul Schrader, Martin Scorsese, Alfred Hitchcock, François Truffaut

Dat Alfred Hitchcock tegenwoordig gezien wordt als één van de grootste filmmakers in de geschiedenis van het medium, mag geen verrassing meer heten. Maar die status had hij niet altijd. Zo werd hij tijdens zijn carrière door het Amerikaanse publiek niet altijd even serieus werd genomen – Hitchcock zou vooral plat vermaak bieden. De critici in Europa wisten echter beter. Zo zag het vooraanstaande Franse filmtijdschrift Cahiers du Cinéma in hem de kunstenaar die iedere cinefiel nu nog altijd in hem ziet. Filmregisseur en criticus François Truffaut, eveneens medewerker van het vermaarde filmtijdschrift, werd door de Amerikaanse beschimpingen op het idee gebracht om de praktiserende filmprofessor Hitchcock in een reeks interviews naar zijn vakfilosofie te vragen.

Het marathoninterview werd in 1966 als Hitchcock/Truffaut in boekvorm gepubliceerd. Het boek heeft sinds die tijd niet aan waarde ingeboet. Onder filmstudenten is het nog altijd relevant studiemateriaal. Maar ook de al gevestigde filmmakers zijn vijftig jaar later onophoudelijk schatplichtig aan de filmtheorieën van Hitch, zo bewijst de gelijknamige documentaire ‘Hitchcock/Truffaut’. Voorname regisseurs als Martin Scorsese, David Fincher en Wes Anderson laten hun licht schijnen over hoe het boek hun werk heeft beïnvloed.

Levert dat nieuwe inzichten op? Nauwelijks. Het belangwekkende van het boek was dat Hitchcock en Truffaut niet alleen als filmmakers tegenover elkaar zaten, maar ook als filmcriticus en, in zekere mate, filmacademicus. Hun gesprekken gingen verder dan eenvoudige beleefdheden over Hitchcocks werk. Zijn films werden diepgravend geanalyseerd. Patronen werden blootgelegd.  En zijn producties werden in een breder perspectief gezet. Zodoende kon het oeuvre van Hitchcock zijn plek opeisen in de filmgeschiedenis.

De filmmakers die voor ‘Hitchcock/Truffaut’ de documentaire zijn geïnterviewd weten die wetenswaardige lijn niet door te trekken. Een enkeling (Scorsese!) heeft nog wat boeiends te vertellen, het merendeel blijft steken in eerbied. Dat is een gemis, doordat het inhoudelijke referentiekader enigszins zoek raakt. De montage komt daardoor eveneens wat arbitrair over. Het ontbreken van filmkenners met meer analytisch vermogen laat zich als gevolg goed voelen.

Dat neemt niet weg dat ‘Hitchcock/Truffaut’ een interessante terugblik op de carrière van de Master of Suspense geeft. Zeker voor de filmleek valt er daarom genoeg te genieten. De documentaire kan in dit opzicht gezien worden als een goede introductieles voor iedereen die meer wil weten over de meesterregisseur.

Wouter Los

Waardering: 3

Bioscooprelease: 21 januari 2016