House of Sand and Fog (2003)

Regie: Vadim Perelman | 126 minuten | drama | Acteurs: Jennifer Connelly, Ben Kingsley, Ron Eldard, Shohreh Aghdashloo, Frances Fisher, Kim Dickens, Jonathan Ahdout, Navi Rawat

Een huis omhuld in mist is de inzet voor een strijd tussen een jonge vrouw en een kolonel die met veel moeite hun weg zoeken door het leven dat hen teleurgesteld heeft. De Oekraïnse regisseur Vadim Perelman verfilmde de bestseller van Andre Dubus voor zijn debuut.

Het zwaartepunt van Perelman ligt bij de problematiek van mensen die de realiteit niet aankunnen. Kathy is door alles en iedereen om haar heen verlaten. Door het verlies van het huis verliest ze het weinige stabiele wat ze nog heeft in haar leven. De vraag of ze het huis terugkrijgt is bij haar niet aan de orde, het gaat haar erom wanneer ze het terugkrijgt. Behrani was in Iran een hooggeplaatste kolonel, maar hij heeft het land moeten ontvluchten. Nu woont hij in California. Hij werkt dubbele baantjes ver onder zijn niveau, maar hij en zijn gezin leven nog steeds op grote voet. Het huis is voor hem een kans om het leven weer op de rails te krijgen. In zijn ogen verdient hij dat huis. Het huis is een symbool voor het leven dat ze kennen en verloren hebben. Het is voor beide de laatste strohalm waaraan ze zich krampachtig vasthouden.

De handelingen van de personages zijn tot op een bepaalde hoogte zeer begrijpelijk. Maar natuurlijk ontspoort het verhaal. Perelman probeert de karakterveranderingen op een subtiele manier te tonen, maar naarmate de film vordert is de subtiliteit ver te zoeken. Doordat Perelman weigert een kant te kiezen, dwingt hij ook de kijker geen keuze te maken. Maar een film heeft nu eenmaal een slechterik nodig, iemand die de boel even lekker verziekt net op het moment dat we denken dat alles goed komt. Die ondankbare rol vinden we in de vorm van sheriff Lester (Ron Eldard). De sheriff, die als een blok valt voor Kathy, verlaat zijn gezin voor haar en krijgt zo zijn deel in het verhaal. Hij is uiteindelijke diegene die de zeer tragische uitkomst van de strijd veroorzaakt. Hierdoor krijgt het sterke verhaal een zeer laffe ontknoping. Kiezen voor Behrani of Kathy is ondenkbaar, want dat zou de kijker niet eerlijk vinden voor de andere partij. De film af laten lopen met een resolutie waarin alle partijen tevreden zijn was natuurlijk te saai geweest, want de tranen moeten wel rollen. De plottwist is zo opzichtig dat de tranen uiteindelijk niet rollen, maar je blijft wel achter met een zeer naar gevoel in je buik.

De film heeft een heerlijk traag tempo maar de personages worden helaas niet voldoende uitgediept. Jennifer Connelly maakte de laatste jaren een opmars met films als de ‘A Requiem for a Dream’ en ‘A Beautiful Mind’. Ze heeft een eeuwige droevigheid die ook in deze rol weer uitstekend tot uiting komt. Dat Perlman haar interne strijd weergeeft door ellenlange close up te maken van haar op de rand van tranen, lurkend aan een sigaret is hem dan ook vergeven.

Het Iraanse gezin stuwt de film echter naar een hoogtepunt. De fenomenale acteur Ben Kingsley is bekend van rollen in ‘Ghandi’ en ‘Schindler’s List’. Vooral in de scènes zonder dialoog is Kingsley op zijn sterkst. De teloorgang van de sterke machtige kolonel naar een man die alles wat hem lief is verliest door zijn eigen koppigheid is een puur juweeltje en hij verdiende daarom de Oscarnominatie die hem ten deel viel. Datzelfde geldt voor de Iraanse actrice Shoreh Aghdashloo als zijn vrouw. Zij vervult de rol van het enige personage in deze film die zich juist wel neerlegt bij de realiteit. Helaas is haar rol te weinig uitgewerkt om te kunnen spreken van het dragen van de film.

Er was ook een Oscarnominatie voor James Horner, die de muziek componeerde. Hij kon deze nominatie toevoegen aan de lange lijst van eerdere nominaties. Horner heeft een transformatie ondergaan in zijn keuze voor muziek. Eerder in zijn carrière was hij verantwoordelijk voor de bombastische scores voor actiefilms als ‘The Perfect Storm’ en ‘Apollo 13’. Nu kiest hij voor juist zeer trage herkenbare scores met een lichte opbouw. De muziek is een belangrijk onderdeel van de spanningsopbouw als deze door beeld juist heel gestaag verloopt.

Hoewel deze film niet perfect is en Perelman iets te pretentieus te werk is gegaan, is zijn debuut zeker geen tegenvaller. De langzame shots zijn cinematografisch zeer mooi en het lef om het verhaal zo traag te vertellen kan ik alleen maar toejuichen. De film is ondanks enkele zeer discutabele plotwendingen toch een aanrader al is het alleen al om te zien hoe wonderschoon een vervallen huis kan zijn in een flinke mistbank.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 3

Bioscooprelease: 10 juni 2004