I Am Greta (2020)
Regie: Nathan Grossman | 102 minuten | documentaire, biografie | Met: Greta Thunberg, Svante Thunberg, Arnold Schwarzenegger, António Guterres, Malena Ernman
“Ineens” was ze daar: Greta Thunberg. De Zweedse tiener besloot in 2018 te gaan staken voor het klimaat. Voor het Zweedse parlement nam ze plaats met een kartonnen bord waarop met zwarte viltstift ‘Skolstrejk för klimaten’ stond geschreven. Ze had zorgvuldig flyers samengesteld, met daarop de argumenten voor haar oproep om onmiddellijk in de actiestand te schieten. In eerste instantie bleven er slechts enkele voorbijgangers per dag staan kijken, maar iedereen weet inmiddels hoe groot haar aanhang inmiddels is.
In Greta’s eerste vijftien levensjaren kwam de kentering ongeveer op haar achtste: toen ze hoorde over de milieuproblematiek en de imminente dreiging voor het leven op aarde. Dus uiteraard was ze er niet “ineens”, de jaren daarvoor hebben haar en haar ouders – met alle ups en downs – klaargestoomd voor deze strijd. Haar landgenoot Nathan Grossman filmde haar vanaf het begin – een gelukje en de droom van elke documentairemaker, want hij had op dat moment nog niet kunnen vermoeden hoe Greta’s leven ingrijpend zou veranderen en hoe ver haar invloed zou reiken.
‘I Am Greta’ volgt de Zweedse klimaatactiviste in intieme momenten en bij al haar belangrijke publieke optredens, van haar eerste staking tot na haar toespraak op de klimaattop van de Verenigde Naties in New York. Centraal staat daarbij haar gedrevenheid en intelligentie; na slechts enkele ontmoetingen met politiek leiders geeft Greta al aan dat ze het idee heeft dat ze allemaal maar acteren. De loze beloftes doen haar pijn en dat is begrijpelijk, want haar boodschap lijkt gewoon niet gehoord. “Staat mijn microfoon wel aan? Is mijn Engels verstaanbaar?” vraagt ze bij een bijeenkomst in Londen, waarop gelach klinkt. Het feit dat ze tijdens emotionele toespraken door sommige aanwezigen vertederd wordt aangekeken en dat volwassenen maar al te graag selfies met haar nemen levert een beeld af dat ze inderdaad eerder schattig gevonden dan serieus genomen wordt. Invloed op de mensen die het verschil kunnen maken of niet, Greta’s acties hebben wel effect op leeftijdsgenoten. De beelden van de talloze klimaatstakingen wereldwijd tonen op ontroerende wijze aan hoe inspirerend Greta is.
Wat ‘I Am Greta’ bijzonder maakt zijn de fly on the wall beelden die een realistisch beeld schetsen van het meisje zelf. Ja, ze is gefocust op en gepassioneerd over haar missie. Maar ze is ook een gewone tiener, die haar honden mist tijdens de zeiltocht naar de Verenigde Staten, die door haar vader gedwongen wordt te lunchen, soms schaterlacht om een gekke foto, haar energie kwijtraakt door te dansen en die koppig blijft schaven aan haar toespraak ondanks dat haar vader aangeeft dat het écht wel goed is zo.
Fans, aanhangers en bewonderaars van Greta Thunberg zullen deze film natuurlijk omarmen, maar de makers schuwen niet om ook de kritiek die het jonge meisje te verduren krijgt te tonen. Er zijn talloze klimaatontkenners die de bewijzen van de wetenschap botweg negeren. Door haatdragende opmerkingen naar haar familie en over haar aandoening (“I wouldn’t say I suffer from it, but yeah, I have it,” zegt ze tegen een Italiaanse journalist over het syndroom van Asperger) proberen ze de komeetachtige opkomst van Greta Thunberg te bedwingen. Greta blijft echter volhouden, hoe frustrerend dat ook is, en met haar miljoenen anderen die misschien tegen beter weten in blijven hopen op verandering. Must-see.
Monica Meijer
Waardering: 4
Bioscooprelease: 22 oktober 2020
DVD-release: 16 juli 2021