I Am Kalam (2010)
Regie: Nila Madhab Panda | 89 minuten | komedie, familie, drama | Acteurs: Harsh Mayar, Gulshan Grover, Hussan Saad, Pitobash, Beatrice Ordeix, Suresh Acharya, Baby, Biswajeet Bal, Rajat Bhalla, Garima Bharadwaj, S.D. Chouhan, Zulica Fito Cia, Ashok Joshi
‘I Am Kalam’ is het Indische speelfilmdebuut van Nila Madhab Panda, die met deze film een probleem aan de kaak stelt dat in het land weliswaar al jarenlang speelt, maar nog steeds actueel is. Het krijgen van onderwijs is in India bij lange na niet vanzelfsprekend. Miljoenen kinderen kunnen en mogen niet naar school, bijvoorbeeld omdat de familie het niet kan betalen of omdat er geen school in de buurt is. Door één zo’n jongetje centraal te stellen in zijn speelfilm, maakt de regisseur het probleem tastbaar voor (westerse) kijkers.
Hoofdpersoon in ‘I Am Kalam’ is het optimistische, leergierige jongetje Chhotu. Er is geen geld om hem naar school te sturen, maar dat weerhoudt het kind er niet van om alles om hem heen in zich op te nemen en waar mogelijk zoveel mogelijk kennis te vergaren. Als zijn moeder hem laat werken bij een druk bezocht thee- en eetstalletje, een dhaba, aan de kant van een drukke weg, levert hem dat naast heel wat nieuwe leermomenten, ook een bijzondere vriendschap op. De eetgelegenheid is namelijk vlakbij een paleis gelegen, dat naast het onderkomen van een koninklijke familie, ook dienst doet als hotel voor rijke toeristen. Als Chhotu daar Ranvijay ontmoet, een prins die zich na schooltijd altijd stierlijk verveelt vanwege het ontbreken van leeftijdsgenootjes in zijn omgeving, worden de twee al gauw speelkameraadjes. Maar de vriendschap gaat verder dan dat: Chhotu belooft Ranvijay te helpen met zijn huiswerk Hindi én leert hem boomklimmen, terwijl Ranvijay hem de Engelse taal bijbrengt. Dat alles natuurlijk in het diepste geheim, want Ranvijays vader verbiedt hem met jongens van lagere kasten om te gaan.
Bhati, de uitbater van het eettentje, is vriendelijk en ziet de potentie van zijn nieuwe hulpje, die iedereen inpalmt met zijn pienterheid en vriendelijkheid. Maar Chhotu lijkt met zijn aanstekelijke lach geen vat te krijgen op Bhati’s jaloerse assistent Laptan. De twee zitten elkaar al snel dwars, wat komische fragmenten oplevert als Chhotu hem wijsmaakt dat er een geest waart in zijn kamer. Wanneer Chhotu op TV een toespraak ziet van president A.P.J. Abdul Kalam (die president was in India van 2002-2007) is hij onder de indruk en de uitspraak dat je je dromen moet blijven navolgen inspireert hem. Hij besluit zich vanaf dat moment Kalam te noemen.
‘I Am Kalam’ is een film met het hart op de juiste plaats. Het verhaal komt misschien bekend voor, maar de setting is authentiek en daardoor biedt ‘I Am Kalam’ een boeiend inkijkje in het leven in India, met name de provincie Rajasthan, waar veel voormalig vorsten nog altijd in hun tot hotels verbouwde paleizen wonen. De boodschap die de film uitdraagt is positief, zonder prekerig te worden. De kleurrijke omgeving van India doet zijn werk; we worden getrakteerd op sprookjesachtige overzichtsshots en beeldschone detailopnamen, waardoor het verhaal van Chhotu nog meer gaat leven. De film is een lust voor het oog en ook ons gehoororgaan wordt niet vergeten, want de traditionele muziek is erg fijn. Daarnaast blijkt het casten van Harsh Mayar een meesterzet: de immer brede glimlach van deze ontwapenende hoofdrolspeler ontdooit iedere cynicus en zijn rotsvaste geloof in de toekomst is besmettelijk. ‘I Am Kalam’ is een prima jeugdfilm die uitermate geschikt is voor kinderen (en hun ouders) die graag over de grenzen kijken.
Monica Meijer
‘I Am Kalam’ verschijnt donderdag 2 mei 2013 op DVD en VOD.