Ice Merchants (2022)
Regie: João Gonzalez | 14 minuten | animatie, korte film, fantasie, drama
Voor zij die last hebben van vertigo, is het het best ‘Ice Merchants’ te mijden. Hoewel dit zonde zou zijn, want zij missen een prachtig kwartiertje in hun leven. De kortfilm van pakweg veertien minuten vertelt het verhaal van een vader en een zoon. Zoals de naam van de film het al verklapt, verkopen zij ijs. Hun huis hangt letterlijk met haken en ogen aaneen tegen een steile bergwand.
Elke dag breken de vader en de zoon een blok ijs in stukken dat ze ’s nachts verder laten bevriezen in een bak water, tot het een groot genoeg is geworden. De ochtend daarna springen zij van hun huis naar het dorpje onder hen. Tijdens de sprong verliezen ze telkens opnieuw hun hoeden, maar als zij eenmaal hun ijs hebben verkocht, kopen ze nieuwe. Een proces dat zich tijdens een aantal dagen herhaalt, maar naar alle waarschijnlijkheid hun gehele leven. Het is een beetje zoals het verhaal van de Griekse man en zijn olijfgaard. Een Amerikaan ziet de Griek zitten en vraagt waarom deze niet de olijven aan het oprapen is om te verkopen. Hierop vraagt de Griek nogal verbijsterd: “waarom”? De Amerikaan, vol van zichzelf, begint een uitleg over hoe de Griek veel geld kan verdienen en na verloop van tijd werkkrachten zou kunnen inzetten. Waarop de Griek weer vraagt: “waarom?”. De Amerikaan, denkend dat hij de Griekse man nu te pakken heeft, zegt: “om hier te zitten en gelukkig te zijn”. De Griek antwoordt kalmpjes: “Dat doe ik nu toch?”. Een dieper signaal dat onze levens verder gaan zonder meer te moeten consumeren. Dat we soms gewoon moeten genieten van het moment en moeten doen waarvan wij gelukkig worden.
Niet alleen zit er een anti-consumptie boodschap in ‘Ice Merchants’, maar ook een waarschuwing over klimaatopwarming. Nadat de temperatuur is gestegen, kunnen de twee geen ijs meer maken en smelt de sneeuw op de berg waaraan hun huis is vastgemaakt. Hun hutje wordt gebombardeerd door de smeltende sneeuw, waardoor de haken los schieten. Hun letterlijke levenslijn breekt, waardoor zij genoodzaakt zijn om drastische maatregelen te nemen. Een onderliggende boodschap dat mensen aan de (berg)rand van de samenleving, het eerste slachtoffer worden van de acties van anderen? Misschien.
Het krachtigste thema dat echter ter sprake komt, is dat over liefde en verlies. De twee spreken geen woord tegen elkaar en hun gezichten bewegen niet, maar de liefde tussen de vader en zoon is sterk voelbaar. Het is duidelijk dat er ooit een moeder is geweest. Er is een gevoel van gemis dat ‘Ice Merchants’ alweer duidelijk voelbaar maakt, ondanks de stilte. Een leeg bed, een koffiekop die niet meer wordt gebruikt, allemaal herinneringen aan een andere tijd. Omgaan met verlies is zo moeilijk als van iemand vragen om elke dag opnieuw van een metershoge bergwand te springen en verder te gaan.
Naast allerlei mooie boodschappen over familie, verlies, klimaat en levensstijlen is ‘Ice Merchants’ een op zichzelf staand prachtig kunstwerk. Elke scène voelt aan alsof tekeningen op papier tot leven worden gewekt. Het zijn beeldschone schetsen die prachtig zijn ingekleurd. João Gonzalez slaagt erin om op minder dan vijftien minuten tijd een emotioneel beladen en ietwat onroerend verhaal in beeld te brengen. Een gave die weinigen gegeven is.
Nick Majchrowicz
Waardering: 4.5
Speciale vertoning: Kaboom Animation Festival 2023, Movies That Matter Festival 2023