Il dono (2003)

Regie: Michelangelo Frammartino | 80 minuten | drama | Acteurs: Angelo Frammartino, Gabriella Maiolo

Michelangelo Frammartino beschikte voor het maken van deze film over een budget van 5000 Euro. Het is zijn eerste speelfilm, en hij nam hem op in twee weken tijd. Er spelen slechts twee acteurs en een handjevol figuranten in mee. De karigheid van de middelen die Frammartino ter beschikking had heeft echter geen invloed op de kwaliteit van de film.

‘Il dono’ is boeiend, op een vervreemdende manier. De film roept weinig emoties op bij de kijker, voornamelijk door het langzame verloop van de gebeurtenissen. Uiterst trage beelden van oude mannetjes die door stille straten slenteren, lange shots van mensen die doelloos in de verte staren terwijl de tijd voorbijkruipt, een voetbal die door verlaten steegjes stuitert en vervolgens de berg afrolt: dit alles illustreert de desolaatheid van het dorp, het onafwendbare lot van haar bewoners en hun berusting in dit lot. Frammartino’s beeldverslag wordt daarom ook wel omschreven als ‘het verslag van een ramp in slowmotion’.

De ramp die Frammartino in beeld brengt is de leegloop van het Zuid-Italiaanse platteland. De jeugd trekt er massaal weg om hun geluk te beproeven in de grotere steden. Alleen de ouderen blijven achter, en de mensen die door omstandigheden niet weg kunnen. Het achterlijke meisje in Frammartino’s verhaal is een voorbeeld van iemand die tot deze laatste groep behoort.

Kenmerkend voor de personages in ‘Il dono’ is hun gelatenheid. Het leven lijkt bijna letterlijk langs hen heen te glijden, en ze ondernemen niets om hier verandering in aan te brengen. Alleen de oude man stelt een daad door het meisje een scooter cadeau te doen, waardoor ze zich niet meer hoeft te laten misbruiken. Dit is het enige lichtpuntje in het verder nogal melancholieke verhaal.

Frammartino heeft het beste gehaald uit de middelen die hij had. Het resultaat is een vakkundig in beeld gebracht relaas over de teloorgang van het Italiaanse platteland, waarmee hij onder andere prijzen won bij het Thessaloniki Film Festival 2003 en het Noordelijk Filmfestival 2004. Ondanks deze aanbevelingen kunnen degenen die enigszins gedeprimeerd of weemoedig zijn het bekijken van ‘Il dono’ misschien beter uitstellen. Na de ontknoping zullen ze zich namelijk gegarandeerd nog treuriger voelen.

Saskia Blokker

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 16 december 2004