Imperium: Augustus (2003)

Regie: Roger Young | 170 minuten | drama, oorlog, romantiek, geschiedenis | Acteurs: Peter O’Toole, Charlotte Rampling, Vittoria Belvedere, Benjamin Sadler, Ken Duken, Russell Barr, Juan Diego Botto, Martina Stella, Valeria D’Obici, Michele Bevilacqua, Riccardo De Torrebruna, Giampiero Judica, Vanni Materassi, Elena Ballesteros, Gérard Klein, Achille Brugnini, Alexander Strobele, Gottfried John, Michael Reale, Anna Valle, Massimo Ghini, Antonio Petrocelli, Paolo Scalabrino

De keizer is dood, lang leve de keizer! Misschien kennen we het woord via (Julius) Caesar (uitspraak: kaisar, vandaar het woord keizer) maar de eerste keizer was Caesars opvolger Augustus (geboortenaam Gaius Octavianus). Deze kwam na een machtsstrijd volgende op de moord op Caesar in 30 voor Christus alleen aan de macht. Zijn bewind betekende het begin van de Romeinse keizertijd die gekenmerkt werd door de immer schommelende machtsverhoudingen tussen de autocratische positie van de keizer/princeps (beiden geen officiële benamingen), de Republikeinse staatsorganen en het leger. Onder het bewind van Augustus ontstond ook een bloeiende keizercultus die opvallend religieuze vormen aannam. Zodoende konden latere keizers altijd op veel natuurlijk gezag rekenen.

‘Imperium: Augustus’ is een deel in een reeks van films onder de noemer “Imperium” die mede werden geproduceerd door de Italiaanse omroep RAI en verschillende buitenlandse partners (films over onder andere Nero, Pompeij en Constantijn staan ook op de rol). Een historische biografie dus over het leven van de eerste keizer van Rome. Deze wordt op voortreffelijke wijze gespeeld door veteraan Peter O’Toole. We kwamen hem al eerder tegen in het dubieuze ‘Caligula’ (met Malcolm McDowell) als de ernstig zieke oud-keizer Tiberius. De Ierse veteraan wordt hier terzijde gestaan door een even voortreffelijke Charlotte Rampling die zijn echtgenoot Livia speelt. Beide geven een staaltje acteren weg dat deze TV-film een gewicht meegeeft dat nauwelijks te onderschatten valt. Maar afgezien daarvan kent ‘Augustus’ ook andere positieve punten. Zo is de aankleding voor een TV productie van een prima niveau. Het oogt en klinkt allemaal goed. De acteerprestaties van de rest van de cast worden soms gemankeerd door de slechte nasynchronisatie van de niet-Engels sprekende acteurs en actrices. In tegenstelling tot grote (Amerikaanse) megaproducties over de Oudheid zien we in ‘Imperium: Augustus’ geen enorme massascènes of echt grote veldslagen. Het is allemaal wat op kleinere schaal en goedkopere schaal. Sommige “bluescreen” effecten zijn, wellicht vanwege een krap budget, zelfs van middelmatig niveau.

Maar dit alles doet niets af aan het feit dat ‘Imperium: Augustus’ een geslaagde productie mag worden genoemd waarin het leven van Augustus op levendige en aangrijpende wijze wordt verbeeld. Misschien had er voor de historische accuratesse wat meer aandacht gegeven kunnen worden aan de dubieuze en gewelddadige kanten van Augustus’ regeerperiode. Niettemin draagt de voortreffelijke invulling van de twee hoofdrollen eraan bij dat mensen met enige interesse in de tijdsperiode gerust eens kunnen gaan kijken.

Joost Hoedemaeckers