In a Lonely Place (1950)

Regie: Nicholas Ray | 94 minuten | drama, romantiek, misdaad | Acteurs: Humphrey Bogart, Gloria Grahame, Frank Lovejoy, Carl Benton Reid, Art Smith, Jeff Donnell, Martha Stewart, Robert Warwick, Morris Ankrum, William Ching, Steven Geray, Hadda Brooks, Pat Barton, Guy Beach, David Bond, Hazel Boyne, Laura K. Brooks, Charles Cane, Jack Chefe, Oliver Cross, George Davis, Melinda Erickson, Arno Frey, Ruth Gillette, Billy Gray, Joy Hallward, Don Hamin, Myron Healey, Lewis Howard, Jack Jahries, Mike Lally, Robert Lowell, Jack Reynolds, Ruth Warren

Lang voordat de ster van Scarlett Johansson begon te stralen, was er Gloria Grahame (1923-1981), de verleidelijke blondine met de volle lippen die menig mannenhart sneller deed kloppen. ’n Vleugje ordinair kon ze zijn, zoals in ‘The Big Heat’ (1953). Hoewel beweert wordt dat ze niet de gemakkelijkste was om mee te werken, stonden haar acteerkwaliteiten nooit ter discussie – in tegenstelling tot vele andere femmes fatales uit de hoogtijdagen van de film noir. Haar privéleven zorgde evenwel voor de nodige controverse. Ze trouwde viermaal, onder meer met regisseur Nicholas Ray (‘Rebel without a Cause’, 1955). Hun huwelijk liep in 1950 op de klippen omdat Ray zijn vrouw in bed betrapte met zijn dertienjarige (!) zoon uit een vorig huwelijk, Anthony. Het echtpaar zat middenin de opnamen van de film ‘In a Lonely Place’ (1950) en hun privébeslommeringen drukten een stevig stempel op de voortgang daarvan. Ray besloot zijn biezen te pakken en op de set van de film te logeren. Grahame zou, na een huwelijk tussendoor, in 1960 met Anthony in het huwelijksbootje stappen. Ze trok zich niets aan van de ophef die haar opmerkelijke romance opriep.

Grahame schittert in ‘In a Lonely Place’ naast Humphrey Bogart, die op zijn best is als de getroebleerde scenarioschrijver Dixon Steele. Al direct in de openingsscène leren we hem goed kennen. In zijn favoriete bar zien we hem achtereenvolgens zijn manager uitschelden, een klap uitdelen aan een man die zijn drinkmaatje beledigt en op de vuist gaan met de zoon van een studiobons. Het mag duidelijk zijn: Dixon is een gefrustreerde, verbitterde man met een alcoholprobleem. Als scenarioschrijver heeft hij zijn successen gekend, maar die lijken alweer ver achter hem te liggen. Als hij gevraagd wordt een slechte bestseller tot script te verwerken, heeft hij geen zin om het boek te lezen. Toch neemt hij het werk aan, want hij heeft geld nodig. Als het garderobemeisje Mildred (Martha Stewart) hem vertelt dat ze het boek gelezen heeft, vraagt hij haar mee naar huis, zodat ze hem het verhaal kan vertellen. Dixon raakt al snel verveeld en stuurt het meisje weg. De volgende ochtend wordt ze dood gevonden. Dixon is hoofdverdachte en wordt naar het politiebureau gesommeerd. Het ziet er slecht uit voor Steele, totdat zijn verleidelijke buurvrouw Laurel Gray (Gloria Grahame) hem een alibi verschaft.

Vanaf dat moment vliegen de vonken over en weer tussen de twee. Dixon en Laurel zijn niet bij elkaar weg te slaan. Ondertussen loopt het onderzoek echter verder. Zij krijgt hem zelfs weer aan het schrijven. Op de achtergrond sluimert echter nog altijd de mogelijkheid dat Dixon toch de dader is… ‘In a Lonely Place’ oogt en voelt als een film noir, maar is in principe vooral een tragische liefdesgeschiedenis. De zoektocht naar de moordenaar is niet het belangrijkste onderdeel van de plot, het draait vooral om het gevecht dat Dixon voert met zijn eigen demonen en om de rol die Laurel hierin speelt. Vertrouwen deze geliefden elkaar? Bogart – die liever tegenover zijn geliefde Lauren Bacall had gestaan – is op zijn best als hij de verbitterde, gekrenkte zonderling kan spelen; koel van buiten maar kokend van binnen. Iemand tot wie je maar moeilijk door kunt dringen. Dr. Jeckyll en Mr. Hyde zijn er niets bij. Daar tegenover staat Grahame, die geknipt is voor de rol van de vrouw die het klappen van de zweep kent, weet dat ze niet voor deze man moet vallen maar er toch vol voor gaat. Een vrouw die zich laat verleiden door een man waarvan ze weet dat hij onpeilbaar is en zelfs gevaarlijk zou kunnen zijn. Uiterlijk lijkt ze sterk, maar schijn bedriegt. Zowel Bogart als Grahame spelen hier op hun best.

‘In a Lonely Place’ biedt een boeiend schouwspel van aantrekken en afstoten, in een relatie die gedoemd is om te mislukken. Zoals Dixon zelf al schrijft: ‘I was born when you kissed me, I died when you left me, I lived the few weeks that you loved me’. Het is een film die gedragen wordt door twee uitzonderlijke acteurs en een regisseur die hen alle ruimte biedt om te floreren. Bogart boezemt je in een handvol scènes daadwerkelijk angst in; als hij de moord reconstrueert voor zijn vriend Brub (Frank Lovejoy) en zich wel erg inleeft bijvoorbeeld. Schitterend in beeld gebracht door Nicholas Ray: je nekharen gaan ervan overeind staan. Maar focus je niet te veel op de ‘whodunnit’, want dat is feite maar bijzaak. Richt je liever op een van de meest hartverscheurende liefdesverhalen die ooit op het witte doek zijn gebracht. ‘In a Lonely Place’ is met recht een klassieker van formaat, met Humphrey Bogart op zijn best!

Patricia Smagge

Waardering: 4