In Order of Disappearance – Kraftidioten (2014)
Regie: Hans Petter Moland | 116 minuten | actie, komedie, misdaad, thriller | Acteurs: Stellan Skarsgård, Jakob Oftebro, Kristofer Hivju, Birgitte Hjort Sørensen, Tobias Santelmann, Bruno Ganz, Pål Sverre Hagen, Anders Baasmo Christiansen, Sergej Trifunovic, Peter Andersson, Goran Navojec, David Sakurai, Stig Henrik Hoff, Atle Antonsen, Jon Øigarden, Jan Gunnar Røise, Gard B. Eidsvold, Miodrag Krstovic, Leo Ajkic, Arthur Berning, Kåre Conradi, Martin Furulund, Hildegun Riise, Bjørn Moan, Nils-Fredrik Tveter, Damir Babovic
De wereld is wit en koud in een dorpje in het noorden van Noorwegen. Het is een wereld waar je kunt skiën, schaatsen of sneeuwpoppen maken. Waar je met vrienden een glas sterke Noorse drank kunt drinken in je favoriete kroeg. Maar als je daar geen zin hebt, kun je natuurlijk ook meedoen met een bloederige oorlog tussen plaatselijke gangsters en soortgenoten uit Servië.
Dat laatste is wat gebeurt in ‘In Order of Disappearance’, een Scandinavische misdaadkomedie. Wanneer Noorse gangsters de zoon van sneeuwschuiver Nils Dickman vermoorden, een zoon die verder niets op zijn kerfstok heeft, zint Nils op wraak. Nadat hij een paar gangsters uit de lagere echelons om zeep heeft geholpen, gaat Nils achter de leider aan. Voordat het zover is, storten Servische collega-gangsters zich in het conflict en kleurt de sneeuw roder en roder.
Zoals het verhaal een beetje simpel en lomp is, zo geldt dat ook voor het geweld. Er wordt gebeukt, gewurgd, geschoten en gehakt. Iedere keer als er weer een dode valt, wordt het scherm zwart en zien we keurig de naam van het slachtoffer met een kruisje erboven. Dit effect is geestig, iets wat we over de rest van de film niet kunnen zeggen. Voor een geslaagde zwarte komedie zijn enkele onschuldige karakters onmisbaar, maar hier zijn alle personages onsympathiek, weinig slim en extreem gewelddadig.
Terwijl het decor origineel is, is het scenario dat zeker niet. De makers leunen zwaar op het werk van de gebroeders Coen en Quentin Tarantino. Vooral de obligate gangsters-praten-over-alledaagse-zaken-scène (hier over de relatie tussen een mooi klimaat en economische malaise) hebben we veel te vaak gezien. Ook de nonchalance waarmee de moorden gepleegd worden, kennen we uit de Noord-Amerikaanse cinema.
De beelden van het Noorse winterlandschap zijn sfeervol en wonderschoon. Een enkele keer, als er weer eens een Serviër voor een Albanees wordt aangezien of een Japanner voor een Chinees, valt er voorzichtig wat lachen. Onderhoudend is de film wel, maar origineel of spannend niet. Ook vinden we de Noorse titel (‘Kraftidioten’) geslaagder dan het Engelse alternatief, dat te veel doet denken aan iets luchtigs van Agatha Christie. Want de wereld is wit en koud in een dorpje in het noorden van Noorwegen. Maar nooit luchtig.
Henny Wouters
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 11 december 2014
VOD-release: 9 april 2015
DVD-release: 9 april 2015